ROMANORUM ET GADITANORUM FOEDUS
   
Treaty between Rome and Cadiz
 
(
 211 or 78 BC 
)
 

 
Cicero, Balb., 16, 35 ( Clark, Oxford, 1909 ).
 

 
nihil est enim aliud in foedere nisi ut pia et aeterna pax sit. quid id ad civitatem ? adiunctum illud etiam est, quod non est in omnibus foederibus : maiestatem popvli Romani comiter conservanto. id habet hanc vim, ut sit ille in foedere inferior.
 

Traduction française