SC.  DE  NARTHACIENSIUM  ET  MELITAEENSIUM LITIBUS
  
Decree of the Senate on disputed territory
  
( 150 and 147 BC )
 
 
( O. Kern, Inscriptiones Graecae, IX, 2, Berlin, 1908, n. 89 ).
  
 
A
      [στρατ]α̣γέοντος τῶν Θεσσαλῶν Λέοντος̣ | [τοῦ Ἁγ]ησίππου Λαρισαίου, ἐν δὲ Ναρθακίω[ι] | [ἀρχόν]των    Κρίτωνος   τοῦ   Ἀμεινία,   Πολυκλέος   |   [τοῦ   Φει]δίππου,   Γλαυκέτα   τοῦ   Ἀγελάου, ἀν[ε]-|[γράφη  τὸ]  δόγμα  τὸ  γενόμενον  ὑπὸ συγκλ[ή]-|[του ἐπὶ σ]τρατηγοῦ τῶν Θεσσαλῶν Θεσσα-|[λοῦ τοῦ] Θρασυμήδεος Φεραίου. vacat |
      [Γάϊος Ὁσ]τίλιος Αὔλου υἱὸς Μαγκῖνος στρα-|[τηγὸς τ]ῆι συγκλήτωι συνεβουλεύσατο πρὸ | [. . Νω]νῶν Κοϊντιλίων· ἐγ Κομετίωι γραφο-|[μένωι π]αρῆσαν Κόϊντος <Σ>τατιλιηνὸς Κοΐντου | [υἱὸς Κορ]νηλία, Γναῖος Λοτάτιος Γναίου υἱὸ[ς] | [Ἀνιήν]ση, Αὖλος Σεμπρώνιος Αὔλου υἱὸς Φα-|[λέρνα]. v
      περὶ ὧν Θεσσαλοὶ Μελιταιεῖς  Ἁρμο-|[. . . .]σάνδρου, Λαμπρόμαχος Πολίτα | [πρεσβευ]ταὶ λόγους ἐποιήσαντο, ἄνδρες κα-|[λοὶ κἀγ]α̣θοὶ καὶ φίλοι παρὰ δήμου καλοῦ | [κἀγαθο]ῦ καὶ φίλου συμμάχου, χάριτα | [φιλίαν σ]υμμαχίαν τε ἀνενεώσαντο, πε-|[ρὶ χώρας] δημοσίας καὶ περὶ χωρίου ἐρήμου | [. . .ο]υ, μεθ’ ἧς χώρας εἰς τὴμ φιλίαν τοῦ | [δήμου τ]οῦ Ῥωμαίων παρεγένοντο, ἣγ χώ-|[ραν Ναρθα]κιεῖς μετὰ ταῦτα ἑαυτῶν ἀδίκως | [ἐποιήσαντ]ο· περὶ τούτου τοῦ πράγματος ὅπως | [τὴν διάνοι]αν πρόσ<σ>χωσιν, ὅπως τοῦτο τὸ πρᾶ-|[γμα ἀκέρ]<α>ι̣ον? αὐτοῖς ἀποκατασταθῇ οὕτω | [καθὼς   πρότερο]ν   ἐπὶ   Μηδείωι   καὶ   ἐπὶ  Θεσσαλῶν | [. . . . . .]ων καὶ ἐπὶ τῶν περὶ Πύλλον Μακε-|[δόνων κεκ]ρ̣ι̣μένον αὐτοῖς ἦν, ταῦτά τε τὰ κρ̣[ί]-|[ματα κύρια ὅπ]ω̣ς ᾖ· περὶ τούτου τοῦ πράγμα-|[τος  συνευδόκ]ησεν  ἡμῖν  καὶ  Ναρθακιεῦσιν  |  [ὅπως  τὸν ἀγῶν]α τὸν παρόντα κρίνῃ ἐμ Μ[ελι]-|[τείαι? . . . .]ν ταύτηι τῆι χώραι [. . . .] | [ἀμφοτέρ
B
      [. . . . .]ΙΗ̣Ι̣Ι̣Ι̣Ν̣Η̣Ι̣[.]Ι̣Ι [καὶ περὶ ὧν Θεσσαλοὶ Ναρ]-|[θακιεῖς Ν]ικάτας Τα[. . . . . . . . . . . . .] | [. . . πρεσβε]υταὶ λόγο[υς] ἐπ[οιήσαντο κατὰ πρό]-|[σωπον ἐν τῆι] συγκλήτ[ωι ἄνδρες . . . . . . κα]-|[λοὶ κἀγ]α̣θοὶ καὶ φίλοι παρὰ δήμου κ̣α̣[λοῦ κἀ]-|[γαθοῦ κα]ὶ φίλ[ου συμμάχου τε ἡμετέρου, χά]-|[ριτα φι]λίαν  συ[μ]μα̣[χίαν  τε  ἀνενεώσαντο  καὶ περὶ] | [τῶν πραγ]μάτω[ν τῶν καθ’ αὑτοὺς(?) . . . . διελέ]-|[γ]ησαν περὶ χώρας [καὶ] ἱ̣[ε]ρ̣[ῶν . . . . .]ΣΤ.[.] | ἀφ[ηι]ρῆ[σθαί] τ[ε τοὺς Μελιτ]α[ι]έας? ἀρχῆς Ναρ-|θακιέ[ω]ν   ἐν  [τ]ῆ[ι . .]τα[. .] μετὰ τα[ύτης] | τ[ῆ]ς χώρας εἰς τὴν [φ]ιλία̣ν τ[οῦ δή]μου [τοῦ Ῥω]-|μ̣αίων   Ναρθακιεῖς   παραγ[εγονέν]αι,   κ̣[α]<ὶ>  περὶ  |  τῆς  χώρας  καὶ  τῶν  ἱερῶν  κριτηρίοις [νεν]ικηκ[έ]-|ναι κατὰ νόμους τοὺς Θεσσαλῶν, οἷς ν̣[ό]-|μοις ἕ̣ως τα̣[ν]ῦν χρῶνται, ο[ὓ]ς νόμους Τίτος | Κοΐγκτιος ὕπατος ἀπὸ τῆς τῶν δέκα πρεσ-|βευτῶν γνώμης ἔδωκεν καὶ κατὰ δόγμα | συγκλήτου, περί τε τούτων τῶν πρ̣αγμά-|[τω]ν ἔτει ἀνώτερον τρίτῳ ἐπὶ τριῶν δικασ-|[τη]ρίων νενικηκέναι, ἐπὶ Σαμίων, Κολοφ̣ων[ί]-|[ων], Μαγνήτων, κεκ[ρι]μένα εἶναι κατὰ νόμου[ς], | ὅπως ταῦτα κύρια ᾖ οὕτω καθὼς καὶ ἄλλοις | γεγονός ἐστιν·
      περὶ τούτου τοῦ πράγματος | οὕτως ἔδοξεν·
      χάριτα φιλίαν συμμαχίαν | [ἀ]νανεώσασθαι τούτοις τε φιλανθρώπως ἀ-|ποκριθῆναι· ἄνδρας καλοὺς κἀγαθοὺς προσ-|αγορεῦσαι· ὅσα κεκριμένα ἐστὶν κατὰ νόμους, | οὓς Τίτος Κοΐγκτιος ὕπατος ἔδωκεν, ταῦτα κα-|θὼς κεκριμένα ἐστίν, οὕτω δοκεῖ κύρια εἶναι δεῖν, | τοῦτό τε μὴ εὐχερὲς εἶναι ὅσα κατὰ νόμους κε-|κριμένα ἐστὶν ἄκυρα ποιεῖν· ξένιά τε ἑκατέροις Γάϊ-|ος Ὁστίλιος στρατηγὸς τὸν ταμίαν δοῦναι κε-|[λ]εύσῃ ἀπὸ σηστερτίων νόμων ἑκατὸν εἴκοσι | [πέ]ν̣τε εἰς ἑκάστην πρεσβείαν οὕτω καθὼς ἂν | [αὐτῶι ἐ]κ̣ τῶν δημοσίων πραγμάτων πίστε-|[ώς τε τῆς] ἰδίας φαίνηται· ἔδοξ̣εν.
 

 
►  Bibliography
 
 
Laticheff, BCH, 6, 1882, pp. 356-387 ; Lolling, MDAIA, 10, 1885, pp. 284-285 ; Willems, Le Sénat de la République romaine, I, Louvain, 1885, pp. 708-714 ; Sonne, De arbitris externis, quos Graeci adhibuerunt ad lites et intestinas et peregrinas componendas, quaestiones epigraphicae, Diss., Göttingen, 1888, pp. 18 ss., XXVIII ; Viereck, Sermo Graecus, Göttingen, 1888, pp. 16-18, XII A ; Mitteis, Reichsrecht und Volkrecht, Leipzig, 1891, p. 135 ; de Ruggiero, L'arbitrato pubblico in relazione col privato presso i romani : Studio di epigrafia giuridica, Roma, 1893, pp. 251 ss. ; Bérard, De arbitrio inter liberas Graecorum civitates, Paris, 1894, p. 34 ; Dittenberger, Sylloge inscriptionum graecarum, 2nd ed., Leipzig, 1898-1901, n. 307 ; Wilhelm, Göttingische Gelehrte Anzeigen, 1903, p. 795 ; Kern, Inscriptiones Graecae, IX, 2, Berlin, 1908, n. 89 ; Täubler, Imperium Romanum, I, Leipzig, 1913, pp. 122-123 ; Tod, International arbitration amongst the Greeks, Oxford, 1913, pp. 23-24 ; Woodward, JHS, 33, 1913, pp. 313-346 ; Dittenberger et al., Sylloge inscriptionum Graecarum, 3rd ed., Leipzig, 1915-24, n. 674 ; Abbott & Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, Princeton, 1926, pp. 258-261, n. 8 ; Stählin, RE, Narthakion, col. 1760-1764 ; Daux, BCH, 57, 1933, p. 97 ; Stählin, Philologus, 88, 1933, pp. 130-132 ; Accame, Il dominio romano in grecia dalla guerra acaica ad augusto, Roma, 1946, pp. 69-70 and 217-224 ; Tod, JHS, 67, 1947, pp. 90-127 ; Lewis & Reinhold, Roman Civilization, I, New York, 1951, n. 133, pp. 333-334 ; Broughton, The magistrates of the Roman Republic, II, New York, 1952, p. 643 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 383 ; Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 34-35, n. 39 ; Sherk, Roman Documents from the Greek East, Baltimore, 1969, n. 9 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 281-285, n. 4 ; Sherk, ZPE, 84, 1990, p. 258 ; Haensch in Eck, Lokale Autonomie und römische Ordnungsmacht in den kaiserzeitlichen Provinzen vom 1. Bis 3. Jahrhundert, München, 1999, p. 131 ; Baker in Dubois & Masson, Mélanges de philologie et d'antiquités grecques et proche-orientales en mémoire d'Olivier Masson, Salamanca, 2000, pp. 33-47 ; Brennan, The praetorship in the Roman Republic, I, Oxford, 2000, p. 118 ; Busse-Muskala, Entwicklung der senatus consulta zur Rechtsquelle, Frankfurt/Oder, 2000 ; Epigraphica Anatolica, 34, 2002, p. 3 ; Harris & Rubinstein, The Law and the Courts in Ancient Greece, London, 2004, pp. 210-211 and 216 ; Numismatica e antichità classiche, 34, 2005, p. 120 ; Freitag, Funcke & Haake, Kult - Politik - Ethnos, Stuttgart, 2006, p. 230 ; Graninger, Regional Cults of Thessaly, New York, 2006, p. 101 ; Cancik & Schneider, Brill's New Pauly : Encyclopaedia of the ancient world - Antiquity, 9, Leiden, 2006, p. 55 ; Helly, Revue de philologie, 81, 2007, pp. 129-144 ; Topoi orient-occident, 15, 2007, pp. 251 and 259.
 
 
►  Source : Grayish stone found near Limogardi ( = Narthakion ), Greece, in 1882.
    

Traduction française