SC de Asclepiade Clazomenio sociisque ( CIL )

SC. DE ASCLEPIADE CLAZOMENIO SOCIISQUE

Decree of the Senate concerning the ancient institution of amicitia

( 78 BC )

CIL VI, n. 40890 = CIL I, n. 203 = CIL I2, n. 588 ( Epigraphik Datenbank Clauss/Slaby ).

Latin text

[Co(n)s(ulibus) Q(uinto) Lutatio Q(uinti) f(ilio) Catulo et M(arco) Aemilio Q(uinti) f(ilio) M(arci) n(epote) Lepido pr(aetore) urbano et inter peregrinos L(ucio) Cornelio --- f(ilio) Sisenna mense Maio Q(uintus) Lutatius Q(uinti) f(ilius) Catulus co(n)s(ul) senatum consuluit a(nte) d(iem) XI K(alendas) Iun(ias) in comitio scribundo adfuerunt L(ucius) Faberius L(uci) f(ilius) Ser(gia) C(aius) --- L(uci) f(ilius) Pop(lilia) Q(uintus) Petillius T(iti) f(ilius) Ser(gia) quod Q(uintus) Lutatius Q(uinti) f(ilius) Catulus co(n)s(ul) verba fecit Asclepiadem Philini f(ilium) Clazomenium Polustratum Poluarchi f(ilium) Carystium Mensicum Iranei qui fuit ante Meniscus Thargeli filium Milesium in navibus adfuisse bello Italio coepto eos operam fortem et fidelem rei publicae nostrae navasse] / [eos se ex s(enatus) c(onsulto) domos dimissos velle s(ei) e(i)] v(ideretur) utei pr[o rebus bene gestis ab eis fortiterque factis in rem publicam nostram honor eis haberetur d(e) e(a) r(e) i(ta) c(ensuerunt) Asclepiadem Philini] / [f(ilium) Clazomenium Polustrat]um Poluarchi f(ilium) Carystium [Meniscum Iranei qui fuit ante Meniscus Thargeli filium Milesium viros bonos et ameicos appelari] / [senatum) p(opulum)que R(omanum) existumare eo]rum operam bonam fortem fidel[em rei publicae nostrae fuisse quam ob rem senatum censere utei ei leiberei postereique eorum] / [in patrieis sueis leiberei o]mnium rerum et sine tributa sin[t sei qua tributa ex boneis eorum exacta sunt postquam domo rei publicae nostrae caussa profectei] / [sunt utei ea eis reddantur restituant]ur seive quae praedia aedificia [bona eorum venierunt postquam domo rei publicae nostrae caussa profectei sunt utei ea omnia] / [eis in integrum restituantur sei]ve quae dies praeterieit postqua[m domo rei publicae nostrae caussa profectei sunt neiquid ea res eis noceat neive quid eis ob eam] / [causam minus debeatur neive quid minus eis] petere exigere liceat quaeque here[ditate]s eis leiberisve eor[um obvenerunt utei eas habeant possideant fruanturque quaeque] / [ei leiberei posterei uxoresve eoru]m ab altero petent seive quid ab eis libereis postereis ux[oribusve eorum aliei petent utei eis leibereis postereis uxoribusve eorum] / [potestas et] o[ptio sit seive domi le]gibus sueis vel[int] iudicio certare seive apud magistratum [nostrum Italicis iudicibus seive in civitate libera aliqua earum] / [quae perpe]tuo in [amicitia p(opuli) R(omani) manse]runt ubei velint utei ibei iudicium de eis rebus fiat sei qua [iudicia de eis absentibus postquam domo profectei sunt facta] / [sunt ea] utei in in[tegrum restit]uantur et de integro iudicium ex s(enatus) c(onsulto) fiat seiquas pecunias ci[vitates eorum publice deberent in eas pecunias nei quid] / [dare d]eberent ma[gistrat]us nostri queiquomque Asiam Euboeam locabunt vegtigalve Asiae Eu[boeae imponent curarent nei quid ei dare deberent] / [uteiq]ue Q(uintus) Lutatiu[s M(arcus)] Aemilius co(n)s(ules) a(lter) a(mbove) s(ei) e(is) v(ideretur) eos in ameicorum formulam referundos curarent eisq(ue) tabulam aheneam amicitiae in Capitolio ponere] / [rem]que deivina[m] facere liceret munusque eis ex formula locum lautiaque q(uaestorem) urb(anum) eis locare mittere[q]ue iub[erent seive de rebus sueis legatos ad senatum] / [mit]tere ipseive veneire vellent utei eis leibereis postereisque eorum legatos venire mittereque liceret uteiq[ue Q(uintus) Lutatius M(arcus) Aemilius co(n)s(ules) a(lter) a(mbove)] / s(ei) v(ideretur) e(is) litteras ad magistratus nostros quei Asiam Macedoniam provincias optinent et ad magistratus eorum mitter[ent senatum velle et] / aequom censere ea ita fierei i(ta) u(tei) e(is) e r(e) p(ublica) f(ideve) s(ua) v(ideretur) c(ensuere)

► Bibliography

Petrus Victorius, M. Tullii Ciceronis Epistulae, Firenze, 1571, p. 8 ; Gruter, Inscriptionum Romanarum Corpus absolutissimum, Heidelberg, 1602, pp. 503-504 ; Goettling, Fünfzehn römische Urkunden auf Erz und Stein, Halle, 1845, pp. 50 ss. ; Boeckh et al., Corpus Inscriptionum Graecarum, Berlin, 1828-77, n. 5879 ; Ritschl, Priscae latinitatis monumenta epigraphica, Berlin, 1862, tab. XXX ; Mommsen, CIL I (1863), n. 203 ; Viereck, Sermo Graecus, Göttingen, 1888, pp. 31-35, XVII ; Kaibel, Inscriptiones Graecae, XIV, Berlin, 1890, n. 951 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 176-180, n. 41 ; Cagnat, Inscriptiones graecae ad res romanas pertinentes, I, Paris, 1911, n. 118 ; Lommatzsch, CIL I2 (1918), n. 588 ; Gallet, RHD, 16, 1937, pp. 242-293 and 387-425 ; de Visscher, CRAI, 82, 1938, pp. 24-39 ; Pietrangeli, Bulletino della Comm. Arch. Govern. di Roma, 69, 1941, pp. 109-112 ; Pietrangeli, Capitolium, 16, 1941, pp. 171-174 ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 255-259, n. 35 ; de Visscher, L'antiquité classique, 13, 1944, p. 26 ; Accame, Il dominio romano in Grecia dalla guerra acaica ad Augusto, Roma, 1946, pp. 10-11 ; AE 1948, n. 64 ; Pietrangeli, BIDR, 51-52, 1948, p. 281 ; Warmington, Remains of Old Latin, IV, Cambridge, 1950, pp. 444-450 ; Magie, Roman Rule in Asia Minor, Princeton, 1950, I, p. 236 / II, pp. 1113-1114, n. 10 ; Lewis & Reinhold, Roman Civilization, I, New York, 1951, pp. 267-269 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 383 ; Arangio-Ruiz, Storia del diritto romano, 7th ed., Napoli, 1960, p. 213 ; Johnson, Coleman-Norton & Bourne, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 69-70, n. 71 ; Degrassi, Inscriptiones Latinae Liberae Rei Publicae, Firenze, 1965, pp. 19-24, n. 513 ; Degrassi, Inscriptiones Latinae Liberae Rei Publicae, Imagines, Berlin, 1965, Plate n. 393 ; Nicolet, L'ordre équestre à l'époque républicaine, Paris, 1966, pp. 352 ss. ; Sargenti, BIDR, 1966, pp. 293 ss. ; Moretti, Inscriptiones graecae urbis Romae, I, Roma, 1968, n. 1 ; Sherk, Roman Documents from the Greek East, Baltimore, 1969, pp. 124-132, n. 22 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 286-291, n. 5 ; Ørsted, Roman imperial economy and romanization : A study in Roman imperial administration and the public lease system in the Danubian provinces from the first to the third century A.D., Copenhagen, 1985, p. 86 ; CIL VI, VIII. 3 (2000), n. 40890 ; Schulz, Klio, 82, 2000, p. 435 ; Raggi, ZPE, 135, 2001, pp. 73-116 ; Wulff Alonso, Roma e Italia de la Guerra Social a la retirada de Sila (90-79 a.C.), Bruxelles, 2002, p. 149 ; Kruschwitz, Römische Inschriften und Wackernagels Gesetz, Heidelberg, 2004, p. 18 ; AE 2005, n. 55 ; Chaniotis et al., Supplementum Epigraphicum Graecum, LI, Amsterdam, 2005, n. 1427 ; Andreau & Chankowski, Vocabulaire et expression de l'économie dans le monde antique, Bordeaux, 2007.

► Source : Bronze tablet discovered in Rome, Italy, in 1570 ( Capitole Museum ).