|
DIPLOMATA
MILITARIA
Miscellaneous Inscriptions |
|
|
|
F o r e i g n
S o l d i e r
( AD 71 ) |
|
Imp.
Caesar Vespasianus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) tribunic(ia)
pot(estate) II, imperator VI, p(ater) p(atriae), co(n)s(ul)
III, desig(natus) IIII, |
Veteranis,
qui militaverunt in classe Ravennate sub Sex. Lucilio Basso,
qui sena et vicena stipendia aut plura meruerunt et sunt deducti
in Pannoniam, quorum nomina subscripta sunt, ipsis liberis posterisque
eorum civitatem dedit et conubium cum uxoribus, quas tunc habuissent,
cum est civitas is data, aut si qui caelibes essent, cum iis
quas postea duxissent, dumtaxat singuli[s] singulas. |
Non(is) april(ibus) Caesare Aug(usti) f(ilio) Domitiano, Cn. Pedio
Casco co(n)s(ulibus). |
Platori Veneti f(ilio), centurioni, maezeio. |
Descriptum et recognitum ex tabula aenea, quae fixa est Romae in Capitolio
ad aram gentis iuliae, de foras podio sinisteriore tab(ula)
I, pag(ina) II, loc(o) XXXXIIII. |
T. Iuli Rufi
Salonit(ani) eq(uitis) R(omani) ;
P. Vibi Maximi
Epitaur(ensis) eq(uitis) R(omani) ; T. Fani Celeris Iadestin(i) dec(urionis) ;
C. Marci Proculi Iadestin(i) dec(urionis) ;
P. Caetenni Clementis
Salon(itani) ; P. Luri Moderati Risinitan(i) ; Q. Poblici Crescentis Iadest(ini). |
—————— |
► Bibliography
Dessau, Inscriptiones
Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 1991 ;
Girard, Textes de droit romain, 2nd ed., Paris,
1895, pp. 109-110, n. 1 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui,
I, Tübingen, 1909, pp. 274-276, n. 98 ; Bruns,
Simulacra, Tübingen, 1912, p. XVII ; CIL XVI (1936), n. 14 =
CIL III, p. 850 ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 231-232, n. 27.
|
|
|
|
|
C i t i z e n S o l d i e r
( AD
76 ) |
|
Imp. Caesar Vespasianus Augustus, pontifex
maximus, tribunic(ia) potestat(e)
VIII, imp(erator) XVIII, p(ater) p(atriae), censor, co(n)s(ul)
VII, design(atus) VIII. |
Nomina speculatorum qui in praetorio meo militaverunt, item militum
qui in cohortibus novem praetoriis et quattuor urbanis, subjeci,
quibus fortiter et pie militia functis jus tribuo conubi, dum
taxat cum singulis et primis uxoribus, ut etiamsi peregrini
juris feminas matrimonio suo junxerint, proinde
liberos tollant, ac si
ex duobus civibus Romanis
natos. A(nte) d(iem) IV non(as) Decembr(es),
Galeone Tettieno Petroniano, M. Fulvio Gillone co(n)s(ulibus). |
Coh(ortis) VI pr(aetoriae) L. Ennio L. f. Tro(mentina) Feroci, Aquis
Statellis. |
Descriptum et recognitum ex tabula aenea, quae fixa est Romae in Capitolio
in basi Jovis Africi. |
—————— |
► Bibliography
Girard, Textes de droit romain, 2nd ed., Paris, 1895,
p. 110, n. 2 ; Huelsen, Roem. Mitth.,
1907, p. 434 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui,
I, Tübingen, 1909, p. 276, n. 99 ; CIL XVI (1936),
n. 21 = CIL III, Suppl., pp. 2031
and 2328.
|
|
|
|
|
F o r e i g n
S o l d i e r
( May 13, AD 86 ) |
|
Imp. Caesar, divi Vespasiani f., Domitianus Germanicus, pontifex maximus,
tribunic(ia) potestat(e) V, imp(erator) XII, censor perpetuus,
co(n)s(ul) XII, p(ater) p(atriae ). |
equitibus et peditibus, qui militant in alis duabus, quae appellantur
veterana Gaetulorum et I Thracum Mauretana ; et cohortibus
quattuor I Augusta Lusitanorum et I et II Thracum et II Cantabrorum,
et sunt in Iudaea sub Cn. Pompeio Longino, qui quina et vicena
stipendia meruerant, |
quorum nomina subscripta sunt, ipsis liberis posterisque eorum civitatem
dedit et conubium cum uxoribus, quas tunc habuissent, cum est
civitas iis data, aut, si qui caelibes essent, cum iis, quas
postea duxissent dumtaxat singuli singulas. |
a. d. III idus Maias Sex. Octavio Frontone, Ti. Iulio Candido Mario
Celso cos. |
coh(ortis) II Thracum, cui praeest Claudius
Montanus, equiti Seuthe Traibithi f., Cololetic(o).
|
Descriptum et recognitum ex tabula aenea, quae fixa est Romae in Capitolio
post tropaea Germanici in tribunali, quae sunt ad aedem Fidei
p(opuli) R(omani). |
—————— |
► Bibliography
Henzen, Bonner Jahrbücher, 14, 1848, p. 26 ; CIL XVI (1936),
n. 33 = CIL III, p. 857 ;
Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977,
p. 251, n. 1.
|
|
|
|
|
P r a e t o r i a n C o h o r t
( December
30, AD 98 ) |
|
[Imp. Titus Caesar] |
. . . . qui
uxores non] habent, siqui eorum feminam peregrinam duxerit,
dumtaxat singuli singulas, quas primo duxerint, cum iis habeant
conubium. Hoc quoque iis tribuo, ut, quos agros a me acceperint
quasue res possederunt III k. [I]anuar. Sex. Marcio
Prisco, Cn. Pinario Aemilio Cicatricula cos., sint immunes. |
. . . . Stai
C. f. Galeria Saturnini [C]lunia cho[rs]
II pr(aetoria). |
—————— |
► Bibliography
Barnabei, Monumenti dei Lincei, 1, pp. 429 ss. ;
Scialoja, BIDR, 4, 1891, pp. 157 ss. =
Studi giuridici, 1, pp. 416 ss. ; Dessau, Inscriptiones
Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 1994 ; CIL XVI
(1936), n. 25 = CIL III, Suppl., p. 1968 ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, p. 232, n. 28.
|
|
|
|
|
I n f a n t r y
( August
14, AD 99 ) |
|
Imp(erator)
Caesar divi Nervae f(ilius) Nerva Traianus | Augustus Germanicus
pontifex maximus | tribunic(ia) potestat(e) III co(n)s(ul) II
p(ater) p(atriae) | |
equitibus
et peditibus qui militant in alis | tribus et cohortibus sex
quae appellantur | Gallorum Flaviana et I Pannoniorum et | II
ispanorum et Arvacorum et I Sugam|brorum veterana et I Bracaraugusta|norum
et I Hispanorum veterana et II | Mattiacorum et II Gallorum
et Vbio|rum et sunt in Moesia Inferiore sub Q(uinto) | Pomponio
Rufo item dimissis honesta | missione qui quina et vicena plurave
| stipendia meruerunt |
quorum
nomina | subscripta sunt ipsis liberis posterisque | eorum civitatem
dedit et conubium cum | uxoribus quas tunc habuissent cum est
| civitas iis data aut si qui caelibes essent | cum iis quas
postea duxissent dumta|xat singuli singulas | |
a(nte)
d(iem) XVIIII K(alendas) Septembr(es) | Q(uinto) Fabio Barbaro
| A(ulo) Caecilio Faustino co(n)s(ulibus) | |
cohort(i)
II Gallorum cui prae(e)st | Visulanius Crescens
| pediti | M(arco) Antonio M(arci) f(ilio) Rufo Abretten(o)
| et Marco f(ilio) eius | |
descriptum
et recognitum ex tabula ae|nea quae fixa est Romae in muro post
| templum divi Aug(usti) ad Minervam || |
—————— |
► Bibliography
AE 1888, n. 10 ; CIL XVI (1936),
n. 45. |
|
|
|
|
C a v a l r y
( AD 122 ) |
|
M. Acilio Av<<an>>iola et Pansa cos. ° pridie
nonas Ianuarias. T. Haterius Nepos praef. Aeg. ° L. Valerio
Nostro equiti ° alae Vocontiorum turma ° Gaviana emerito
hone°stam missionem dedit. ° |
[Pe?]rlegi
o(mnia) s(upra) s(cripta) e(t) h(onestam) m(issionem) dedi prid(ie)
non(as). |
—————— |
► Bibliography
CIL III, Suppl., p. 2008 ; de Ricci, RHD,
30, 1906, p. 471 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen,
1909, p. 277, n. 100.
|
|
|
|
|
F l e e t
( February 18, AD 129 ) |
|
Imp. Caesar, divi Traiani Parthici
f., divi Nervae
nepos, Traianus Hadrianus Aug(ustus),
pont(ifex) max(imus), trib(unicia) potest(ate) XII<I>
, co(n)s(ul) III, p(ater) p(atriae) |
iis, qui militaverunt in classe praetoria Misenensi, quae est sub Iulio
Frontone, sex et viginti stipendis emeritis dimissis honesta
missione, |
quorum nomina subscripta sunt, ipsis liberis posterisque eorum civitatem
dedit et conubium cum uxoribus, quas tunc habuissent, cum est
civitas iis data, aut, si qui caelibes essent, cum iis, quas
postea duxissent dumtaxat singuli singulas. |
a.d. XII k. Mart. P. Iuuentio Celso II, Q. Iulio Balbo cos. |
ex gregale M. Numisio Saionis f. Nomasio, Corso Vinac(eno). |
Descriptum et recognitum ex tabula aenea,
quae fixa est Romae in muro post templum
divi Aug(usti) ad Minervam. |
TI. Iuli
Vrbani ;
C. Caesi
Romani ;
Ti. Claudi
Menandri ;
C. Vettieni
Modesti ;
L. Attei
Atteiani ;
L. Pulli
Verecundi ;
C. Vettieni
Hermetis. |
—————— |
► Bibliography
Cod. Vat. 5248, p. 49 ; CIL XVI
(1936), n. 74 = CIL III, p. 875 ; Girard & Senn,
Les lois des Romains, Napoli, 1977, p. 254,
n. 3.
|
|
|
|
|
C e r t i f i c a t e
o f « H o n e s t a
M i s s i o »
( January 22, AD 150 ) |
|
Descriptum et recognitum ex libello proposito cum alis in portico Iuniae
Ba...ae, in quo scriptum erat id quod infra scriptum est : |
Vil<l>io Kadoleg(ato) Aug(usti)
pr(o) pr(aetore) ab veteranis legionis
X Fr(etensis) n(umero) XXII, qui militare coeperunt Glabrione
et Torquato item Pa[ulino] et Aquilino cos., quorum nomina subiecta
sunt. Cum militaverimus, domine, in
classe praetoria Misenensis et ex indulgentia divi
Hadriani in leg(ionem) Fr(etensem) translatis [a(nnos)] super
XX omnia nobis uti bonis militibus constiterint, nunc quoque
felicissimis temporibus Sacramento absoluti sumus, et in patriam
Alexandriam ad Aegyptum ituri petimus et rogamus, digneris nobis
adfirmare a te missos esse, ut ex adfirmatione tua appareat
nos ex eadem legione missos esse, non ex classe, ut possit rebus
necesari subscriptio tua instrumenti causa nobis prodesse et
humanitati tuae in perpetuo gratias agamus. |
L. Petronius Saturninus edidi pro me et conveteranis meis. Pomponius
scribi (sic). |
Subscriptio. Veterani ex legionibus instrumentum accipere non solent,
attamen Sacramento vos a me iussu imperatoris n(ostri) solutos
notum fieri praefecto Aegypti desideratis. Sportulam et instrumentum
dabo p...e. Actum in col(onia) I Fl(avia) Aug(usta) Caes(area)
XI kal. Februar. Squilla Gallicano et Carmin<n>io Vetere
cos. |
—————— |
► Bibliography
Degrassi, Aegyptus, 10, 1929, p. 242 ; Seston,
Phil, 1933, pp. 375-395 ; Papiri greci
e latini, XII, Firenze, 1943-51, n. 1226 ;
Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977,
pp. 252-253, n. 2.
|
|
|
|
|
F o r e i g n
S o l d i e r
( March 23, AD 178 ) |
|
Imp. Caesar, divi Antonini fil., divi Veri Parthi[c(i)] maximi frater,
divi Hadriani nepos, divi Traiani Parthici pronepos, divi Nervae
abnepo(s), M. Aurelius Antoninus Aug(ustus) Germanicus Sarmaticus,
pontifex maximus, tribunic(ia) potest[at(e)] XXXIII, imp(erator)
VIIII, co(n)s(ul) III, p(ater) p(atriae) et Imp. Caesar L. Aelius
Aurelius Commodus Aug(ustus), Antonini Aug(usti) fil., divi
Pii nepos, divi Hadriani pronep(os), divi Traiani Parthici abnepo(s),
divi Nervae adnepos, Germanicus Sarmaticus, tribun(icia) potes(tate)
III, imp(erator) II, co(n)s(ul), p(ater) p(atriae) |
peditibus et equitibus, qui militaverunt in cohorte I Flavia Numidarum,
quae est Lyciae Pamphyliae sub Licinio Prisco leg(ato), Iulio
Festo tribuno, quinque et viginti stipendis emeritis dimissis
honesta missione, |
quorum nomina subscripta sunt, civitatem Romanam, qui eorum non haberent,
dederunt et conubium cum uxoribus, quas tunc habuissent, cum
est civitas iis data, aut cum iis, quas postea duxissent dumtaxat
singulis. |
a. d. X k. Apriles Ser. Scipione Orfito, D. Velio Rufo cos. ex equite
Valerio Valeri f. Valenti, castr(is). |
Descriptum et recognitum ex tabula aenea,
quae fixa est Romae in muro post templum
divi Aug(usti) ad Minervam. |
—————— |
► Bibliography
Bormann, Arch. epigr. Mitteill, 20, 1897,
p. 162 ; CIL XVI (1936), n. 128 =
CIL III, p. 1993 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli,
1977, p. 255, n. 4.
|
|
|
|
|
P r a e t o r i a n C o h o r t
( AD 221 ) |
|
[Imp. Caes. diu]i Antonini Magni Pii Aug(usti) fil(ius) [diui
Seuer]i Pii nepos, M. Aurelius An[to]ninus
Pius Felix Aug(ustus), sacerdos am[plis]simus dei inuicti
Solis Elagabali, pont(ifex) [ma]x(imus), trib(unicia)
pot(estate) IIII cos. III p(ater) p(atriae), nomina milit(um)
[q]ui militauerunt in coh[o]rtibus praetoris
Antoninianis decem [I. I]I. III. IIII. V. VI.
VII. VIII. VIIII. X piis uindicibus, qui pie et fortiter militia
functi sunt, ius tribui conubi dumtaxat cum singulis et primis
uxoribus, ut etiamsi peregrini iuris feminas in matrimonio suo
iunxerint, proinde liberos tollant ac si ex duobus ciuibus Romanis
natos. |
A.
d. VII idus Ianuar. C. Vettio Grato et M. Vitellio
Seleuco cos. coh(ors) IIII pr(aetoria) Antoniniana p(ia) u(index) :
M. Septimio M. fil. Ulp(ia) Maetico, Trimontio. |
Descript(um)
et recognit(um) ex tabula
aerea quae fixa e[st] Romae
in muro pos(t) templ(um) diui Aug(usti) ad M[iner]uam. |
—————— |
► Bibliography
EE, II (1875), p. 464 ; Dessau, Inscriptiones
Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 2008 ; CIL XVI
(1936), n. 139 = CIL III, Suppl., p. 1997 ;
Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, p. 233, n.
29.
|
|
|
|
|
P r a e t o r i a n C o h o r t
( January
7, AD 233 ) |
|
Imp. Caes(ar), divi Antonini Magni Pii fil., divi Severi Pii nepos,
M. Aurellius Severus Alexander Pius Felix Aug(ustus),
pont(ifex) max(imus), trib(unicia) pot(estate)
XII, co(n)s(ul) III, p(ater) p(atriae), proco(n)s(ul) |
nomina militum, qui militaverunt in cohortibus praetoris Alexandrianis
decem I. II. III. IIII. V. VI. VII. VIII. VIIII. X piis vindicibus,
qui pie et fortiter militia functi sunt, ius tribui conubii
dumtaxat cum singulis et primis uxoribus, ut, aetiamsi peregrini
iuris feminas in matrimonio suo iunxerint, proinde liberos tollant
ac si ex duobus civibus Romanis natos. |
a. d. VII idus Ian. L. Valerio Maximo et Cn. Cornelio Paterno cos. |
coh(ors) V pr(aetoria) Alexandrian(a) p(ia) v(index). Ael. Aurelio
Ael. f. Attico, Acamantia Doryleo. |
Descript(um) et recognit(um) ex tabula aenea, que fixa est Romae in
muro post templ(um) divi Aug(usti) ad Minervam. |
—————— |
► Bibliography
Moisil, Buletin comisiunii monumentor istorice, 2,
1909, p. 113 ; CIL XVI (1936), n. 145 ;
Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli,
1977, p. 256, n. 5.
|
|
|
|
|
P r a e t o r i a n C o h o r t
( January 7, AD 306 ) |
|
Imp(eratores) Caes(ares) Fl(avius)
Val(erius) Constantius, G(alerius) Val(erius)
Maximian(us), p(ii) f(elices) in(victi) Aug(usti), p(ontifices)
m(aximi), Ger(manici) m(aximi) V, Sar(matici) m(aximi)
III, Per(sici) m(aximi) II, Br(ittannici)
m(aximi) II, Car(pici) m(aximi) V, Ar(menici)
m(aximi), Med(ici) m(aximi), Ad(iabenici)
m(aximi), tr(ibunicia) p(otestate)
XIV, co(n)s(ules) VI, p(atres) p(atriae),
p(roconsules) | d(omini) n(ostri) Diocletian(us) et Maximian(us),
patr(es) Aug(ustorum) et Caes(arum) d(omini) n(ostri) Sever(us)
et Maximin(us), nob(ilissimi) Caes(ares) |
nomina
mili|tum, qui militaver(unt) in coh(ortibus) pr(aetoris) Aug(ustorum)
et Caes(arum) dec(em) I, II, III, IIII, V, VI, VII, VIII, VIIII,
X, piis vindicib(us), qui pie et fortiter militia | functi sunt,
ius tribvimus conubii dumtaxat cum singulis et primis uxoribus,
ut, etia(m)si pe(re)grini iuris feminas in matrimonio suo iunxerint,
proinde liberos tollant acxi (sic) ex duobus civibus Romanis
natos. |
a(nte)
d(iem) VII id(us) Ian(uarias) | d(ominis)
n(ostris) Constantio Aug(usto) VI et
Maximian(o) Aug(usto) VI co(n)s(ulibus) |
coh(ors)
VIIII pr(aetoria) August(orum) et Caesar(um) | Valerius Clemens
| natione Italus. |
Descript(um)
et reco(g)n(i)t(um) ex tabula aenea qu(a)e fixa est Rom(a)e
in muro pos(t) templu(m) divi Aug(usti) ad Minervam. |
Valeri
Caiani ; Valeri Albini ;
Valeri Vitalis ; Valeri
Valentini ; Valeri Victor(is) ;
Valeri Traiani ; Valeri Ianuari. |
—————— |
► Bibliography
Forni, NSc, 1959, pp. 58 ss. = Ath,
30, 1960, pp. 3-25 ; AE 1961, n. 240 ; Girard
& Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp.
257-258, n. 6.
|
|
|
|
|