EX TABULA OBLIGATIONIS PRAEDIORUM VELEIATE
  
Alimentary table from Veleia : fund instituted by Trajan for the maintenance of poor children
  
( AD 109-112 )
 
 
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 373-380, n. 116 ).
 
 
      {praescr.} Obligatio praediorum ob (sestertium) deciens quadraginta quattuor milia, ut ex indulgentia optimi maximique principis imp. Caes. Neruae | Traiani Aug. Germanici Dacici pueri puellaeque alimenta accipiant : legitimi n(umero) CCXLV in singulos (sestertios) XVI n(ummos), f(iunt) (sestertium) XLVII (milia) XL n(ummos), legitimae n(umero) XXXIV sing(ulae) (sestertios) XII n(ummos), f(iunt) s(estertium) IV (milia) DCCCXCVI, spurius I (sestertios) CXLIV, spuria I (sestertios) CXX. | Summa (sestertium) LII (milia) CC, quae fit usura = – = sortis supra scribtae. ||
      {pag. I} C. Volumnius Memor et Volumnia Alce per Volum(nium) Diadumenum libertum suum professi sunt | fundum Quintiacum Aurelianum, collem Muletatem cum siluis, qui est in Veleiate | pago Ambitrebio, adfinibus M. Mommeio Persico, Satrio Seuero et pop(ulo), (sestertium) CVIII (milium) : | acciper(e) debet (sestertium) VIII (milia) DCLXXXXII n(ummum) et fundum s(upra) s(criptum) obligare. |
      M. Virius Nepos professus est praedia rustica, deducto uectigali, (sestertium) CCCX (milium) DXXXXV n(ummum) : || accipere debet (sestertium) XXV (milia) CCCLIII n. et obligare fundum. Planianum, qui est in | Veleiate pago Iunonio, adfinibus Prisco Palameno et Velleio Seuero et pop(ulo), | quem    professus    est    (sestertium)   XIIII   (milium),   et   fundum   Suigianum   cum   casis   III,   pag(o) s(upra)s(cripto), | adfine C. Calidio et Velleio Proculo et pop., quem professus est (sestertium) XX (milium), et fun|dum Petronianum, pago et adf(inibus) s(upra)s(criptis), quem professus est (sestertium) IIII (milium), et fundum || Manlianum Hostilianum – – – – (sequuntur usque ad u.um 39 alia multa fundorum nomina, ita ut aestimationum summa ad sestertium CCCXDXXXXV redeat).
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
      {pag. II} M. Mommeius Persicus professus est praed(ia) rustica in Veleiate et | Placenteno, deducto uectigali   et   eo   quod   Cornelius   Gallicanus | obligauit, <(sestertium)> (deciens) CLXXX (milia) DC n. : accip(ere) debet (sestertium) XCIIII (milia) DCCLXV n. et oblig(are) | fundum Attianum – – (alii complures nominantur) – – et fund(um) Dellianum | cum colonia – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
      {pag. III} C. Coelius   Verus   per   Onesimum   ser(uum)   suum   prof(essus)   est   praed(ia) rustica in Plac(entino) | et Veleiate et Libarnensi, deducto uectigali et is quae ante Corne|lius Gallicanus et Pomponius Bassus obligauerunt, (sestertium) DCCCXLII<I> (milium) DCCC|LXXVIIII n. : accipere debet   (sestertium)   LXVII   (milia) DCCCL n. et oblig(are) fund(um) Collacterum p(ro) [p(arte)] dim(idia) – – – – – – – item saltum Bitiniam Albite|mium qui est in Veleiate et in Lucensi pagis Albensi et Mineruio et | Statiello <pro parte tertia>, adf(inibus) rep(ublica) Lucensium et Annis frat(ribus) et pop(ulo), quem professus est (sequitur usque ad u. 51).
      L. Annius Rufinus nomine suo et C. Anni Veri frat(ris) professus est praed(ia) rustica, | deducto uectigali et quod Pomponius Bassus obligauit, (sestertium) (deciens) XIV (milium) XC n. : | accipere debent     (sestertium)     |     XXCIII     (milia)     DCCCCL     et     obligare     fundos   Solonianum   cum   | communionibus – – – – | – item saltum Bituniam et Albitemium || Betutianum qui est in Veleiate et Lucensi pagis Albensi et Mineruio | et Statielo <pro parte tertia>, adf(inibus) r(e)p(ublica) Lucensium et Coelio Vero, quem professus est (sestertium) CCCL (milium), in (sestertium) XXX (milia).
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
      {pag. VI} Coloni Lucenses publice professi sunt saltus praediaque Bitunias siue quo || alio uocabulo sunt pro indiuiso pro parte tertia, quae pars fuit C. Atti Nepotis, | et quascumque partes habuit Attius Nepos cum Annis fratrib(us) et re p(ublica) Lucensium | et Coelio Vero, item saltus praediaque iuncta, qui Montes appellantur, quae | fuerunt Atti Nepotis propria uniuersaque, item saltus praediaque Ucci|ae et saltus   praediaque   Latauio  uectigalia et non uectigalia, et saltus prae||diaque Laeueli – – – (et alii multi) – – – qui sunt in Lucensi et in Veleiate | et in Parmensi et in Placentino et montibus, adf(inibus) compluribus, exceptis | praedis Caerelliano Colle et praedis quae Attius Nepos cum Priscilla ali|quando possedit (sestertium) uicies quinquies, deductis reliquis colonorum et || usuris pecuniae et pretis mancipiorum, quae in inemptione eis cesserunt, | habita ratione etiam uectigalium, (sestertium decies sexies). Accipere debent (sestertium) CXXVIII (milia) DCC|LXXX n. et obligare saltus siue praedia quae s(upra) s(cripta) s(unt), deducta parte quarta.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
      {pag. VII} Item obligatio praediorum facta per Cornelium Gallicanum | ob (sestertium) LXXII (milia), ut   ex   indulgentia   optimi   maximique   principis   | imp.   Caes.  Neruae Traiani Augusti Germanici pueri puellaeq(ue) | alimenta accipiant, legitimi n(umero) XIIX, in singulos (sestertios) XVI n., | fiunt (sestertium) III (milia) CCCCLVI, legitima (sestertios) XII : fit summa utraque || (sestertium) III (milia) DC, quae fit usura = – = summae s(upra)s(criptae). |
      C. Coelius Verus professus est saltus Auegam Veceium Debelos | cum figlinis, saltus Veluias Leucomelium,   qui   sunt   in   Ve|leiate   pag(is)   Albensi   et Velleio, adf(inibus) rep(ublica) Lucensium et rep(ublica) <<Ve>> | Veleiatium, (sestertium) XC (milium) : accipere debet (sestertium) IX (milia). Item prof(essus) est fundum || Valerianum – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
 

 
►  Bibliography
 
 
Maffei, Museum Veronense, Verona, 1749, pp. 301 ss. ; Muratori, Symbolae Litterariae, V, Firenze, 1749, pp. 32 ss. ; Terrasson, Histoire de la jurisprudence romaine, Paris, 1750, pp. 27 ss. ; Pittarelli, Idea della Spiegazione della Tavola alimentaria di Trajano, Torino, 1789 ; Pittarelli, Della celebratissima tavola alimentaria di Trajano..., Torino, 1790 ; Wolf, Von einer milden Stiftung Trajans, Berlin, 1808 ; de Lama, Tavola alimentaria Veleiate detta Trajana restituita alla sua vera lezione, Parma, 1819 ; Spangenberg, Juris Romani tabulae negotiorum sollemnium..., Leipzig, 1822, pp. 312 ss. ; Bachofen, Römisches Pfandrecht, Basel, 1847, pp. 226 ; Savigny, Vermischte Schriften, 5, 1850, pp. 57 ss. ; Desjardins, De Tabulis Alimentariis : Disputationem Historicam Facultati Litterarum Parisiensi Proponebat, Paris, 1854 ; Desjardins, Revue des Sociétés Savantes, 3, 1857, pp. 548 ss. ; Hänel, Corpus legum ab imperatoribus romanis ante Iustinianum latarum..., Leipzig, 1857, pp. 69 ss. ; Matthiass, Die römische Grundsteuer und das Vectigalrecht, Erlangen, 1882, pp. 70 ss. ; Mommsen, Hermes, 19, 1884, pp. 393 ss. = GS, V, pp. 123 ss. ; Pernice, ZSS, 5, 1884, pp. 77 ss. ; Karlowa, Römische Rechtsgeschichte, I, Leipzig, 1885, pp. 783 ss. ; Matthiass, Jahrb. f. Nationalökon., 10, 1885, pp. 603 ss. ; Brinz, Abh. Bayer. Akad., 1887, pp. 209 ss. ; CIL XI (1888), n. 1147 ; Brinz, Lehrbuch der Pandekten, III, Erlangen, 1889, pp. 549 ss. ; Segré, BIDR, 2, 1889, pp. 78 ss. = Scr. giur., 2, pp. 36 ss. ; Dessau, Inscriptiones Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 6675 ; Pernice, Labeo, 3, 1892, pp. 164 ss. ; Kubitschek, RE, I, 1 (1893), c. 1484 ss. ; de Ruggiero, Dizionario epigrafico di antichità romane, I, Roma, 1895, pp. 402 ss. ; Kniep, Societas publicanorum, Jena, 1896, pp. 404 ss. ; Mitteis, Abh. sächs. Ges. der Wiss., 20, 1901, pp. 24 ss. ; Esser, De pauperum cura apud Romanos, Kampen, 1903, pp. 199 ss. ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 346-348, n. 145 a ; de Pachtère, La table hypothécaire de Veleia : Étude sur la propriété foncière dans l'Appennin de Plaisance, Paris, 1920 ; Carcopino & Jullian, REA, 23, 1921, pp. 287 ss. ; Ashley, EHR, 37, 1922, pp. 5 ss. ; Besnier, REA, 24, 1922, pp. 118 ss. ; Paribeni, Optimus princeps, I, Messina, 1926, pp. 177 ss. ; Bertoldi, BSL, 32, 1931, pp. 136 and 138 ; Formentini, Bollettino Storico Piacentino, 31, 1936, pp. 3 ss. ; Formentini, Memorie dell’Accademia Lunigianese di Scienze, 17, 1936, pp. 55 ss. ; Le Bras, St. Riccobono, III, Palermo, 1936, p. 25 ; Ramsay, CJ, 31, 1936, pp. 479-488 ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed., Paris, 1937, pp. 840 ss. ; Lanfranchi, Annali dell'Universita di Trieste, 11, 1940, pp. 106 ss. ; Arangio-Ruiz, FIRA III, Firenze, 1943, pp. 373-380, n. 116 ; Steiger, Ort Und Wort : Jakob Jud Zum Sechzigsten Geburtstag, 12. Januar 1942, Genève-Zürich, 1943, pp. 235, 237 and 241 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, pp. 762 ss. ; Rohlfs, Studien zur romanischen Namenkunde, München, 1956, pp. 154 and 158 ; Smallwood, Documents Illustrating The Principates of Nerva Trajan and Hadrian, Cambridge, 1966, n. 436 ; Levi, Rend. Ist. Lomb., 102, 1968, pp. 361-370 ; Levi, Studi in onore di Giuseppe Grosso, II, Torino, 1968, pp. 637-648 ; Levi, Atti del III Convegno di Studi Veleiati, Milano, 1969, pp. 189 ss. ; Sherk, ANRW, II, 7, 2, 1980, p. 1015 ; Analele Universitatii Bucuresti, XXXI, 1982, pp. 15 and 23 ; Duncan-Jones, The Economy of the Roman Empire : Quantitative Studies, 2nd ed., Cambridge, 1982, pp. 144-145 and 339-350 ; Pflaum, Les carrières procuratoriennes équestres sous le Haut-Empire romain, Paris, 1982, p. 52 ; Cizek, L'époque de Trajan : Circonstances politiques et problèmes idéologiques, Paris, 1983, p. 248 ; Demougin, L'ordre équestre sous les Julio-Claudiens, Roma, 1988, p. 90 ; Levi, L'Italia nell'evo antico, Padova, 1988, p. 440 ; Sherk, The Roman Empire : Augustus to Hadrian, Cambridge, 1988, p. 251 ; Rémy, Les carrières sénatoriales dans les provinces romaines d’Anatolie au Haut-Empire : 31 av. J.-C.-284 ap. J.-C. (Pont-Bithynie, Galatie, Cappadoce, Lycie-Pamphylie et Cilicie), Istanbul-Paris, 1989, p. 197 ; Duncan-Jones, Structure and Scale in the Roman Economy, Cambridge, 1990, p. 129 ; Criniti, La tabula alimentaria di Veleia, Parma, 1991 ; AE 1991, n. 710 ; AE 1992, n. 38 and 624 ; Raskol'nikova & Christol, Institutions, société et vie politique dans l'empire romain au IVe siècle ap. J.-C., Roma, 1992, p. 243 ; AE 1993, n. 727 ; Mratschek-Halfmann, Divites et praepotentes, Stuttgart, 1993, p. 68 ; AE 1994, n. 630 ; Papa, Labeo, 40, 1994, pp. 59-72 ; AE 1996, n. 672 ; AE 1997, n. 39 ; Kehoe, Investment, profit, and tenancy : The jurists and the Roman agrarian economy, Ann Arbor, 1997, pp. 79 and 83 ; Cavalieri, Revue de l’IGM, 3, 1999, pp. 380-396 ; AE 2001, n. 67, 610 and 978-979 ; Horster, Bauinschriften römischer Kaiser, Stuttgart, 2001, p. 73 ; Drexhage, Konen & Ruffing, Die Wirtschaft des römischen Reiches, Berlin, 2002, p. 229 ; AE 2003, n. 666 ; Olesti Vila in Garrido-Hory & Gonzalès, Histoire, espaces et marges de l'Antiquité : Hommages à Monique Clavel-Lévêque, IV, Besançon-Paris, 2003, p. 178 ; Tarpin , Vici et pagi dans l'Occident romain, Roma, 2003, pp. 194, 349 and 399 ; AE 2004, n. 66 and 569-570 ; AE 2005, n. 528-532 ; AE 2006, n. 445 ; Beltrán in Marco Simón, Pina Polo & Remesal Rodríguez, Repúblicas y ciudadanos : Modelos de participación cívica en el mundo antiguo, Barcelona, 2006, p. 263.
 
 
►  Source : Bronze tablet discovered in the ruins of Veleia, near Piacenza, Italy, in 1747.