| TESTAMENTUM
AURELII COLLUTHI Will of Aurelius Colluthus ( About AD 460 ) |
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 159-163, n. 52 ). Latin translation |
|
. . . . . . .
et infirmitatibus corporis mei afflictus atque timens ne subito et improuiso
e uita discedam, cogitans et sentiens et toto acumine ratiocinium adhibens
et ualidum intellectum habens, hoc testamentum facio ante oculos septem
rogatorum legitimorum testium infra subscribentium, quod Graecis uerbis
dictaui . . . . . . . . . idque
. . . . et propriam uim habere et ratum esse uolo in
quibus habet clausulis omnibus . . . . coram qualibet
potestate, omni tempore et loco et secundum omnia uigentium legum praecepta.
Liceat quidem mihi uiuere et ualere et modicis bonis meis uti et disponere :
si uero, quod deprecor, humani quid mihi contigerit, heres
mihi esto beneuolentissima uxor mea Aurelia Tisoia, eadem. Antinoi ciuitate
oriunda, omnium rerum a me relictarum (siue
corporalium siue incorporalium?) siue mobilium siue
immobilium cuiuslibet speciei et generis usque ad unum assarium :
similiter domum ad me pertinentem, quam nunc habito, cum pertinentiis
omnibus cuiuslibet sit condicionis in uici Ne . . . an
occidua parte, et dimidiam partem putei pariterque atrii quae sunt ante
domus meae portam, eorumque pro dimidia parte instrumentum, accessiones
et pertinentias omnes et aditus et exitus in uia quae dicitur Ptemasis
eiusdem Antinoi ciuitatis cum omni iure ad eas res spectante,
cum Chaeremmone prudentissimo presbytero communia pro residua dimidia
parte putei et atrii, haec uxorem meam suprascriptam accipere uolo,
cum magnam ei gratiam habeam pro beneficiis et cura quam in senectute
mihi praebuit. Ipsam Tisoiam soluere uolo quod creditori meo debeo.
Ceteri omnes exheredes mihi sunto, nam ita mihi uisum est, et nemini
licentia esto huic testamento meo contradicendi. Corpusculum meum sepeliri
uolo et sacra officia et conuiuia fieri pro animae meae apud Deum omnipotentem
quiete. Hoc (testamento) dolus malus et inuidia abito abesto, quod ualidum
ratumque confeci subscriptione mea et eorundem septem legitimorum testium,
qui simul conuenerunt et signauerunt secundum sacram constitutionem. |
|
Subscriptionum
exempla : |
|
Aurelius
Colluthus Sereni filius praedictus testamentum feci ut supra scriptum
est. |
|
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
Greek text ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ). |
--
-- -- -- -- -- -- -- -- --
| [ - ca. ? - καὶ τῇ
συμπτώσει τοῦ ἐμοῦ σώματος
καταπο-]|[νούμενος μὴ ἐξ]αίφνης καὶ παρὰ προσδοκίαν τὸν
βίον μεταλλάξω νοῶν | [καὶ φρονῶν κα]ὶ ἐπ᾽ ἀκριβείας πολλῆς φέρων τὸν
λογισμὸν καὶ ἐρρωμένην ἔχω[ν] | [τὴν διάνοιαν ταύ]την τὴν διαθήκην τίθημι
ἐπ᾽ ὄψεσι τῶν προσκληθέντων [ἑπτὰ] | [νομίμων μαρτύρω]ν τῶν καὶ ἑξῆς
καθυπογραφόντων ἥνπερ ἐν Ἑλληνικο[ῖς] | [ῥήμασι ὑπηγόρευσα ...]δ̣η̣ν̣.ε̣π̣..θ̣ε̣
καὶ ἔχειν τὴν ἰδίαν δύναμιν καὶ | [ἐρρωμένην εἶναι] βούλομαι αὐτὴν ἐφ᾽
αἷς περιέχει διαστολαῖς πάσαις προκ.... | [ - ca. 26 - ]σ̣ι̣ας
παντὶ χρόνῳ καὶ καιρῷ κατὰ ...... | [ὡς ὑπὸ τῶν
νόμων δι]ηγορε[υ]μένα· εἴη μέν με ζῆν
καὶ ὑγιαίνειν καὶ τῶν̣ ὑπαρχ[όν-]|[των μου μετρί]ων
ἀπολαύειν καὶ κυριεύειν· ἐπὰν δὲ ὅπερ ἀπ[εύχομαι] | [ἀνθρώπινόν τι π]άθω̣
κληρονόμος μου ἔστω ἡ εὐνουστάτη μ̣ο̣υ γαμετηι̣ | [Τισοΐα ς.. ἀπὸ τῆς
Ἀντινοο]υ̣πόλεως πάντων τῶν καταλειφθησ̣ο-|[μένων ὑπ᾽ ἐμοῦ - ca. 21 -
κ]ινητῶν τε καὶ ἀκινήτων ἐν παντὶ | εἴδη καὶ γένει μέχρις ἀ[σσαρίου
ἑνὸς ἔτι] μὴν καὶ τὴν ὑπάρχουσάν μοι οἰκίαν | τὴν νῦν οἰκῶ σὺν χρηστηρίοις
πᾶσι οἵας οἰ...ηι διαθέσεως ἐν στενορυμίῳ | [ - ca. 9 - ]...βα
καὶ τὸ ἥμισυ τοῦ φρέ[ατ]ος καὶ ὁμοίως τὸ ἥμισυ τῆς αὐλῆς | [ - ca. 15 - ]
τῆ[ς] ἐμῆς οἰκίας καὶ χρηστηρίων καὶ ἀνηκόντων καὶ | ς̣[ - ca. 13 - ]ωντων
καὶ εἰσόδων καὶ ἐξόδων ἐπὶ ῥύμης Πτεμασεως | διακειμένων ἐπὶ τῆς αὐτῆς
Ἀντινοέων μετὰ παντὸς τοῦ ἀνήκοντ[ος] | αὐτῶν δικαίου κατὰ κοινωνίαν
Χαιρήμμωνος τοῦ εὐλαβεστάτο\υ/ | πρεσβυτέρου ὑπὲρ τῶν ὑπολοίπων ἡμίσους
μέρους τῆς τε αὐλῆς | καὶ τοῦ φρέατος, δέξασθαι τὴν αὐτήν μο\υ/ γαμετὴν
ἥνπερ ταύτῃ πολλὰ | εὐχαριστῶ ἕνεκεν εὐεργεσιῶν τ[ε] καὶ γηροκομιῶν
καὶ αὐτὴν τὴν | Τισοΐαν πληρῶσαι τὰ χρέα μο\υ/ τά [τε] ὀφειλόμενα τῷ
ἐμῷ δανιστῇ | οἱ δὲ λοιποὶ πάντες ἀποκληρονόμοι μο\υ/ ἔστωσαν διὰ τὸ
οὕτω | μοι δεδόχθαι ἐξουσίας οὐκ οὔσης οὐδενὶ ἀντιλέγειν ταύτῃ μο\υ/
τῇ | διαθήκῃ. τὸ σωμάτιόν μο\υ/ περισταλῆναι βούλομαι καὶ τὰς ἁγίας
μο\υ/ | προσφορὰς καὶ ἀγαπὰς γίγνεσθαι ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῆς ἐμῆς | ψυχῆς
παρὰ τῷ παντοκράτορι θεῷ. ἧς δόλος φθόνος πονηρὸς | ἀπΐτω ἀπέστω, κυρίαν
δὲ οὖσαν καὶ βεβαίαν αὐτὴν ἐθέμην ἐφ᾽ ὑπογραφῆς | ἐμῆς καὶ τῶν αὐτῶν
ἑπτὰ νομίνων μαρτύρων ὁμο\ῦ/ συνηγμένων | καὶ σφραγιζόντων κατὰ τὴν
θείαν διάταξιν. ἴσον ὑπογραφῶν· (hand 2) Αὐρήλιος | Κόλλουθος
Σερήνου ὁ προκείμενος διε[θέ]μην ὡς πρόκειται (hand 3)
Αὐρήλιος | [ - ca. ? - μαρτυ]ρῶ τῇ διαθήκῃ
[α]ἰ[τηθεὶ]ς | [παρὰ τοῦ διατιθεμένου - ca. ? - ]
| [ - ca. ? - ] | [ - ca. ? - Ἀντινοοπο]λίτου
| [ - ca. ? - ]ς | [ - ca. ? - ]μος
Φ[οιβάμμ]ων Ἰσιδώρου ὑποδιάκονος | [ - ca. ? - καὶ
μαρτυ]ρῶ τῇ διαθή̣[κῃ αἰτηθεὶ]ς [παρὰ
τοῦ] δ[ιατι]θεμένου | --
-- -- -- -- -- -- -- -- -- |
| |