ROMANUS ADOLESCENS CIVEM SUUM QUONDAM TUTOREM OMNI ACTIONE LIBERAT
   
Cancellation of guardianship
    
( January 14, 14 BC )
 
 
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 84-87, n. 31 ).
  
~   Latin translation   ~
  
 
      Anno XVI Caesaris, mense Tybi . . VI.
      Protarcho Lucius Pomponius Lucii filius Rufus Pollia et Marcus Cottius Atticus. Cum Lucii Pomponii pater Lucius Pomponius Romano testamento quod moriturus fecit Marcum Cottium Atticum necnon Canuleium tutores reliquerit filii sui Lucii Pomponii suprascripti, et cum interea a Canuleio tutela consignatis tabulis abdicata M. Cottius Atticus Lucii tutelam (solus) gesserit, nunc cauet Lucius Pomponius nec se nec pro se alium quemquam contra M. Cottium Atticum uel Canuleium . . . . uenturum neque tutelae causa uel rerum a patre suo Lucio Pomponio quocumque modo relictarum neque ullius cuiuslibet debiti uel actionis uel scripturae uel rationis uel scripti uel non scripti negotii inde a remotis temporibus usque ad praesentem diem et nullo praetextu adducto, ipsum enim Lucium Pomponium a M. Cottio Attico omnia quae umquam pater in patrimonio habuerit recepisse : alioquin, praeterquam quod ratae sint conuentiones et irrita et inefficax omnis omnino controuersia uel querela, soluturum se actionis nomine contra Marcum motae damna impensasque et tamquam a se debitas argenti drachmas mille, et insuper damnum praestiturum et poenam pro inadimpletis transactionibus statutam. Petimus (ut in acta insinuetur).
      (Subscriptio pupilli :) L. Pomponius L. fil. Rufus Pollia secundum suprascripta paciscor.
      (Subscriptio tutoris :) M. Cottius Atticus secundum suprascripta paciscor.
 
    
Greek text ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
 
 

      (ἔτους) ι̣Ϛ Κ̣α̣ί̣σ̣α̣ρ̣[ο]ς Τῦβ[ι ̣] Ϛ |
       Πρωτ̣ά̣[ρχ]ω̣ι̣ |
       παρὰ Λ[ουκίου Πομπωνίο]υ Λουκίου υἱο[ῦ Ῥού]φου φυλῆς Πολλία καὶ παρὰ | [Μ]άρκου Κ̣ο̣τ̣τίου Ἀτ̣τ̣ι̣κ̣ο̣ῦ. ἐπεὶ ὁ τοῦ Λουκ[ί]ου Πομπωνίου πατὴρ | Λούκιος Π̣ο̣μπώνιος δι᾽ ἧς ἔθετο τελε̣υ̣τ̣ῶ̣ν̣ Ῥω̣μ̣α̣ι̣κῆς  διαθή-|κης  ἀ̣π̣έ̣λ̣ι̣π̣ε̣ν̣  τὸν  Μᾶρκον Κόττιον Ἀτ̣τ̣ι̣κ̣ὸν καὶ ἔτι Καν̣ο̣λ̣ή̣ι̣ο̣ν̣ | τοῦ ἑαυτοῦ υἱοῦ Λ[ο]υ̣κίου   Πομπωνίου   τοῦ   κ̣α̣ὶ̣   προκιμένου   ἐπ[ι]τρόπους, |  ἐν  δὲ  τῷ  [μετα]ξ̣ὺ̣  τ̣ο̣ῦ̣  Κανοληίο[υ  ἀπε]ι̣ρ̣η̣μένου  τὴν  ἐπιτροπείαν  |  κατὰ  τὸ συνσφραγισθ[ὲ]ν δ̣ί̣πλ̣[ωμα ὁ Μ]ᾶ̣ρ̣[κο]ς̣ Κόττιος Ἀττικὸς ἐπε-|τρόπευσεν τοῦ Λουκίου, τὰ νῦν συγχωρεῖ [Λ]ούκιος Πομπώνι[ο]ς | μὴ ἐπελεύσεσθαι μήτε αὐτὸς μηδ᾽ ἄλλος ὑπὲρ αὐτοῦ μηδεὶς | ἐπὶ τὸν Μᾶρκον Κόττιον Ἀττικὸν ἢ τὸν Κανολήι̣ο̣ν̣ .. ̣ο̣σ .. α̣ι̣ α̣ὐ̣τ̣ὸ̣ν̣ | μήτε περὶ τῆς ἐπιτροπε[ί]ας ἢ̣ [τῶν ὑπὸ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Λουκίο]υ | Πομπωνίου ἀπολελειμμένων \...../  καθ᾽  ὁντινοῦν  τρόπον  μηδὲ  |  περὶ  ἄλλου  μηδενὸς  ἁπλῶς  ὀφειλήματος ἢ ἀπαιτήμ̣α̣[τ]ο̣ς̣ [ἢ δια]γραφῶν | ἢ λόγων ἢ ἐνγράπτου ἢ ἀγράφου πράγματος ἀπὸ τῶ[ν] ἔμπ̣ρ̣[οσ]θεν | χρόνων μέχρι τῆς ἐνεστώσης ἡμέρας παρευρέσει μηδεμιᾷ διὰ τὸ | ἀπεσχηκέναι αὐτὸν Λούκιον Πομπώνιον παρὰ τοῦ Μάρκου Κ[ο]ττίου | Ἀττικοῦ [πά]ντα ὅσα ποτ᾽ ἔσχεν [ὁ πατὴ]ρ̣ ἐ̣ν̣ τῆ̣ι̣ ο̣ἰ̣κήσ̣ε̣ι̣ ἢ χωρὶς τοῦ | κύρια εἶναι τὰ συνκεχωρημένα, τὴν δ᾽ ἐσομένην παρὰ̣ τ̣α̣ῦ̣τ̣α̣ ἔφοδον | ἢ ἔνκλησιν ἄκυρον καὶ ἀπρόσδεκτον κ̣α̣θ̣[ό]λ̣[ο]υ̣ εἶναι ἔτι καὶ π̣ρ̣ο̣σεκτί-|νειν αὐτὸν καθ᾽ ὃ ἐὰν ἐνκαλῇ αὐτῶι Μάρκωι τά τε βλάβη καὶ δαπανή-|ματα καὶ ὡς ἴδιον χρέος ἀργυρ[ίο]υ δραχ[μὰ]ς χ̣ι̣[λ]ί̣[α]ς̣  [καὶ] σ̣υ̣ν̣έ̣χ̣[εσθαι τοῖς τε βλάβ]εσιν | καὶ τῶι περὶ τῶν συνχωρήσεων κ̣ε̣ι̣μένωι π[ρο]στίμω[ι]. | [ἀξ]ι̣ο̣ῦ̣μ̣ε̣ν̣ ― /....\ |
      (hand 2) Λούκει[ος] Πομπών<ι>ος Λουκείου υ̣ἱ̣[ὸ]ς̣ | Ῥοῦφος Πόλιος συνχωρῶ κατὰ [τὰ] | προγεγραμμένα. |
      (hand 3)  Μᾶρκος  Κόττιος  Ἀττικὸς  συνχωρῶ  κατὰ  τὰ π̣[ρογεγ]ρ̣α̣μ̣μένα.
 

 
►  Bibliography
 
 
Mitteis, ZSS, 31, 1910, p. 391 ; Berger, Die Strafklauseln in den Papyrusurkunden : Ein Beitrag zum graeko-aegyptischen Obligationenrecht, Leipzig-Berlin, 1911, pp. 56 and 196-197 ; Mitteis,  Grundzüge und Chrestomathie der Papyruskunde, Leipzig-Berlin, 1912, Chrest., 169 ; Schubart, Aegyptische Urkunden aus den Königlichen Museen zu Berlin, Griechische Urkunden, IV, Berlin, 1912, n. 1113 ; Schubart, APF, 5, 1913, pp. 47 ss. ; Solazzi, Rend. Ist. Lomb., 48, 1915, pp. 985 ss. ; Perozzi, Mem. Accad. Bologna, Sez. giur., 2, 1917-18, pp. 100 ss. ; Perozzi, Rend. Accad. Bol., 1918-19, pp. 1 ss. ; Solazzi, Rend. Ist. Lomb., 51, 1918, pp. 863 ss. ; Moulton & Milligan, The vocabulary of the Greek Testament illustrated from the papyri and other non-literary sources, London, 1930, pp. 249 and 461 ; Winter, Life and letters in the papyri, Ann Arbor, 1933, p. 29 ; Arangio-Ruiz, FIRA III, Firenze, 1943, pp. 84-87, n. 31 ; Kaser, Das Römische Privatrecht, München, 1955, pp. 205 and 301 ; Hässler, Die Bedeutung der Kyria-Klausel in den Papyrusurkunden, Berlin, 1960, p. 99 ; Pflaum & Duval, L'onomastique latine (Coll. intern., Paris, 1975), Paris, 1977, pp. 75 and 82 ; Wolff, Das Recht der griechischen Papyri Ägyptens in der Zeit der Ptolemaeer und des Prinzipats, II, München, 1978, p. 97 ; Jörs, Kunkel & Wenger, Römisches Recht, New York-Berlin-Heidelberg, 1987, p. 424 ; Alston, Soldier and Society in Roman Egypt : A Social History, London-New York, 1995, p. 215 ; Krause, Witwen und Waisen im römischen Reich, III, Stuttgart, 1995, p. 88 ; Forni, Le tribù romane, I, 1, Roma, 1996, p. xxxiii ; Arjava, Women and law in late antiquity, Oxford, 1998, p. 69 ; Alföldy, Dobson & Eck, Kaiser, Heer und Gesellschaft in der römischen Kaiserzeit : Gedenkschrift für Eric Birley, Stuttgart, 2000, p. 386 ; Mayser, Grammatik der griechischen Papyri aus der Ptolemäerzeit mit Einschluss der gleichzeitigen Ostraka und der in Ägypten verfassten Inschriften, I, 3, Berlin-Leipzig, 2003, p. 191 ; Straus, L'achat et la vente des esclaves dans l'Egypte romaine : Contribution papyrologique à l'étude de l'esclavage dans une province orientale de l'Empire Romain, München-Leipzig, 2004, p. 361 ; Lassère, Manuel d'épigraphie romaine, I, Paris, 2005, p. 116 ; Rieger, Tribus und Stadt : Die Entstehung der römischen Wahlbezirke im urbanen und mediterranen Kontext (ca. 750-450 v. Chr.), Göttingen, 2007, p. 187 ; Kluger in Harlow, Goff & Martin Hogan, The "Other" in Second Temple Judaism : Essays in Honor of John J. Collins, Grand Rapids, 2011, p. 467.
 
 
►  Source : Papyrus from Alexandria ( BGU IV, 1113 = M. Chr. 169 = FIRA III, 31 ).