QUERELA DE TESTAMENTO NULLO
  
Law suit regarding an inheritance case
   
( April 13, AD 124 )
 
 
( C. G. Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 407-410, n. 189 ).
  
 
Latin translation
  
 
In margine : [S ] stratego Arsi(noites).
      Ex codice actorum Blaesii Mariani praefecti cohortis primae Flaviae Cilicum equitatae. Ex delegatione Haterii Nepotis egregii praefecti anno octavo imperatoris Caesaris Traiani Hadriani Augusti Pharmuthi XVIII, praesente Claudio Artemidoro iuris perito. Aphrodisius Apollonii contra Ammonium Apionis filium. 1) Aphrodisio per Soterichum advocatum dicente coisse in matrimonium se sine scriptis Saraputi cuidam mulieri et habuisse ex ea Origenem defunctum et alios ; cum lex vocet patres ad hereditates liberorum quaesitorum ex [nuptiis] sine scriptis habitis, adversarium velle ex testamento heredem esse Originis ; iam cum non habeat ille secundum leges licentiam patre superstite in alius cuiusquam favorem scribere testamentum cumque inofficiosum et iniustum testamentum esset scriptum in favorem adversarii, petere se bona a filio relicta ; et 2) Ammonio per Marcianum advocatum respondente Aegyptiorum leges dare licentiam omnibus quicumque testarentur relinquere quibus vellent bona sua, at semet utpote consobrinum defuncti, relictum esse cum alio filio adversarii heredem et testamentum plenum habere testium numerum :
      3) Blaesius Marianus : Recitetur Origenis testamentum. Quo recitato octavo anno Hadriani domini die trigesimo Choiak Blaesius Marianus praefectus cohortis primae Flaviae Cilicum equitatae cum Artemidoro iurisperito collocutus de ea re dictavit decretum quod et recitatum est, ad haec verba : Origenes defunctus ex nuptiis sine scriptis procreatus contra leges scripsisse videtur heredem cum testamenti factionem non habuerit patre superstite. Et 4) Ammonio dicente ex nuptiis scriptura interveniente contractis progenitum esse Origenem, 5) Aphrodisio autem confirmante ex nuptiis sine scriptis habitis eum progenitum esse 6) Blaesius Marianus praefectus cohortis primae Flaviae Cilicum equitatae : id ipsum Aphrodisius ostendet intra diem sexagesimum.
      7) Aphrodisio desiderante rebus sic stantibus inventarium fieri eorum quae hic idem reliquisset, 8) Blaesius Marianus : iussi Isidorum praefectorium officialem facere id inventarium et tradere exemplaria eis ad quos ea res pertinet, clavi domus manente apud Ammonium obsignata. 9) Et paulo post Isidoro nuntiante facta esse quae essent iussa Blaesius Marianus iussit hanc prolationem in acta referri.
     Claudius . . . . . . n bibliophylax. Extat. Anno octavo imperatoris Caesaris Traiani Hadriani Augusti Epeiph vicesimo primo.
 
 
Greek text ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
  
 
(hand 2) Ἡρ(ακλείδου) μ(ε)ρ(ὶς) στρα[τ]ηγ(ίας) Ἀρσι(νοΐτου) |
     (hand 1) / ἐκ τόμου [ὑπο]μνηματισμῶν [Β]λαι\σ/ίου Μα[ρ]ιανοῦ \(hand 2) ἐπάρχου/ (hand 1) σπείρης
| πρώ[τ]ης   Φλαουίας   Κιλίκων   [ἱ]ππικῆς   ἐξ   ἀναπομπῆς   Ἁτερίου | [Νέπω]τ̣ος   τοῦ   κρατίστο[υ ἡγ]ε[μ]όνος ἔτους [ὀ]γδόου Αὐτοκράτορος | [Καίσαρο]ς Τραιανοῦ Ἁδρια[νο]ῦ Σεβαστοῦ Φαρμοῦθι ὀκτωκαιδεκάτῃ. | π[αρ]ό[ν]τος Κλαυδίου Ἀρ[τεμ]ιδώρου νομικοῦ Ἀφροδείσιος Ἀπολλω-|ν[ίο]υ πρὸς Ἀμμώνιον Ἀ[π]ίωνος τοῦ Ἀ[φ]ροδεισίου διὰ Σωτηρί-|χου ῥήτορος εἰπόντος [σ]υνελθόντα ἑαυτὸν ἀγράφως Σαραποῦτί | τιν̣ι̣ ἐσχηκέναι ἐξ αὐ[τ]ῆς Ὡριγένην ὃς ἐτελεύτησεν καὶ | ἄλλους· τοῦ νόμου καλοῦντος τοὺς πατέρας ἐπ[ὶ] τὰ[ς] κληρονομίας | τῶν ἐξ ἀγράφων παίδων τὸν ἀντίδ[ι]κον θέλειν κατὰ δια-|θή[κ]ην κληρονόμον ε[ἶ]ναι τοῦ Ὡριγένους, οὐκ ἔχοντος ἐκεί-|νου ἀπὸ τῶν νόμων ἐξουσίαν περιόντος πατρὸς εἰς ἄλλον τινὰ | γράφειν δ[ια]θήκην, παραξίου [π]αρ[α]νόμο[υ] οὔσης [τ]ῆς εἰς τὸν ἀντί-|δικον δι[α]θήκης ἀντιποιεῖσθ[α]ι τῶν ὑπὸ τοῦ υἱοῦ καταλειφθέν-|[των· κ]αὶ τοῦ Ἀμμωνί[ου διὰ] Μαρκιανοῦ ῥήτορος ἀποκριναμέ-|νου τ̣ὸ[ν] τῶν Αἰγυπτίων νόμον διδόναι ἐξουσίαν πᾶσι τοῖς διατι-|θεμένοις καταλείπειν [ο]ἷς βούλο[ντ]αι τὰ ἴδια, ἑαυτὸν μέντοι ἀνε-|ψιὸν ὄντα τοῦ τετελ[ε]υτηκότ[ο]ς   καταλ[ε]λεῖφθαι   σὺν   ἑτέρῳ | υἱῷ   τοῦ   ἀντιδίκου   κλ[ηρ]ονόμον   [κ]αὶ   τὴν δι[α]θήκην πλήρη ἔχειν | τὸν τῶν μαρ[τύ]ρων ἀρι[θμό]ν· Βλαίσιος Μαριανός· ἀναγνωσθή-|τω ἡ τοῦ Ὡ[ριγέ]ν̣ους δ[ιαθ]ήκη· ἀ̣ναγνωσθείσης ἐπὶ τοῦ ὀγδό-|ου ἔτους Ἁ[δρια]νοῦ [τ]οῦ κ[υ]ρίου Χοι[ὰ]κ τριακάδος (hand 2) X (hand 1) Βλαίσιος Μαριανὸς | ἔπαρχος σπεί̣[ρη]ς πρώτης Φλα[υ]ία[ς Κι]λίκων ἱππικῆς   συ\λ/λαλήσας | Ἀρτε[μι]δ[ώρῳ   τ]ῷ   νομ[ι]κῷ   [π]ε[ρὶ   το]ῦ   πράγματος   ὑ[πη]γόρευσεν ἀπό-|[φ]α[σιν ἣ καὶ ἀν]εγνώσθη κατὰ λέξ[ιν ο]ὕτως· ὁ τελευτήσας Ὡρι-|[γένης ἐξ ἀγρά]φ[ω]ν [γάμων   γε]νόμ[ε]ν[ος   τῷ   πα]τ̣ρ̣ὶ   φαίνετα̣ι̣   κ̣α̣τ̣[α]-|[λείπειν   τὰ   ἴδια δι]α̣θήκη[ς] ἐξουσία[ν] μὴ ἐσχ̣[η]κὼς  τ[οῦ]  πατρ[ὸς  αὐτ]οῦ | [ζ]ῶν[τ]ος· [καὶ]  τ[οῦ] μὲν Ἀμμωνί[ο]υ εἰπόντος ἐξ ἐν[γ]ράφων γά-|μων γεγο[νέ]ναι τὸν Ὡ[ρι]γένην, τοῦ δὲ Ἀφροδεισίου διαβεβαιω-|σαμένου ἐξ [ἀ]γράφων αὐτὸν γάμων γεγεννῆσθαι vac. Βλαίσιος | Μαριανὸς [ἔ]π̣α̣[ρχο]ς σπείρης πρώ[τ]η̣[ς] Φλαυίας Κιλίκων ἱππικῆς· | αὐτ[ὸ] τοῦ[το ὁ Ἀ]φροδείσιος ἀποδείξει ἐν ἡμέραις ἑξήκοντα .
     [τ]οῦ Ἀφροδεισ[ίο]υ ἀξιώσαντος ἐ[ν] το[σο]ύτῳ ἐπ᾽ ἀν[α]γρ[α]φ̣ῆς γενέσθ[α]ι | τὰ̣ ὑ̣πὸ τ[ο]ύ̣τ̣[ο]υ αὐ[τ]οῦ ἀπολειφ[θ]έντα - vac. Βλαίσιος Μαριανὸς ἐνε-|τείλατο Ἰ[σι]δώρῳ ἡγεμονικῷ ὑπηρέ[τ]ῃ ποιήσασθαι δι̣σ̣σὴ̣ν | τὴν ἀναγ̣ρ̣α̣φ[ὴ]ν καὶ ἀναδοῦν[αι] ἀντίγραφ\α/ τοῖς ἐμφερο-|μένοις τ̣ῆ̣ς̣ κ̣λειδὸς τῆς οἰκίας μενούσης παρὰ̣ τῷ Ἀμμωνίῳ | [ἐνεσ]φραγ[ι]σμένης· καὶ μετ᾽ ὀλίγον τοῦ Ἰσιδώρου ἀπαγγείλαν-|[τος γε]γονέναι [τ]ὸ κελευσθὲν Βλαίσιος Μαριανὸς ἐκέλευ-|[σε τήνδε τ]ὴν προ[φ]ορὰν ὑπομνηματισθῆναι· (hand 2) Κλαύδιος | [....]ν βιβλιοφύλαξ ὑπάρχει· ἔτους ὀγδόου | [Αὐτοκρά]τορος Καίσαρος Τραιανοῦ Ἁδριανοῦ | [Σεβαστο]ῦ Ἐπεὶφ μιᾷ καὶ εἰκάδι.
 

 
►  Bibliography
 
 
Wessely, Rechtsurkunden, Wien, 1895, n. 18 ; Crönert, Memoria Graeca Herculanensis : Cum Titulorum Aegypti Papyrorum Codicum Denique Testimoniis Comparatam, Leipzig, 1903, p. 59 ; Wenger, Die Stellvertretung im Rechte der Papyri, Leipzig, 1906, p. 153 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 407-410, n. 189 ; Hohmann, Zur Chronologie der Papyrusurkunden (Römische Kaiserzeit), Berlin, 1911, p. 7 ; Mitteis, Grundzüge und Chrestomathie der Papyruskunde, Leipzig-Berlin, 1912, Chrest., n. 84 ; Meyer, Juristische Papyri : Erklärung von Urkunden zur Einführung in die juristische Papyruskunde, Berlin, 1920, n. 89 ; Wessely, Studien zur Palaeographie und Papyruskunde, XX, Leipzig, 1921, n. 4 ; Wahrmund, Das Institut der Ehe im Altertum, Weimar, 1933, p. 71 ; Otto & Wenger, Papyri und Altertumswissenschaft, München, 1934, p. 297 ; Volterra, Diritto romano e diritti orientali, Bologna, 1937, p. 122 ; Taubenschlag, The law of Greco-Roman Egypt in the light of the papyri, 332 B.C. -640 A.D., Warszawa, 1955, p. 105 ; Checchini, Scritti giuridici e storico-giuridici, Padova, 1958, p. 234 ; Coles, Reports of proceedings in papyri, Brussels, 1966, pp. 33, 51 and 53 ; Häge, Ehegüterrechtliche Verhältnisse in den griechischen Papyri Ägyptens bis Diokletian, Köln-Graz, 1968, pp. 24 and 112 ; Devijver, ANRW, II, 1, 1974, p. 462 ; Zilliacus et al., Griechische Texte IV, Wien, 1979, p. 13 ; Modrzejewski, Droit impérial et traditions locales dans l'Égypte romaine, Aldershot, 1990, pp. 648-649 ; Anagnostou-Canas, Juge et sentence dans l'Égypte romaine, Paris, 1991, pp. 205 and 266 ; Haensch, ZSS, 109, 1992, p. 282 ; Speidel, Roman army studies, II, Stuttgart, 1992, p. 250 ; Strassi, ZPE, 96, 1993, p. 103 ; Crook, Legal Advocacy in the Roman World, Ithaca, 1995, p. 75, n. 6 ; L'assistance dans la résolution des conflits, Bruxelles, 1996, pp. 80-81 ; Papathomas, Fünfundzwanzig griechische Papyri aus den Sammlungen von Heidelberg, Wien und Kairo (P. Heid. VII), Heidelberg, 1996, p. 152 ; Peachin, Iudex vice Caesaris : Deputy emperors and the administration of justice during the Principate, Stuttgart, 1996, p. 49 ; Litinas, ZPE, 119, 1997, p. 175 ; Alston, Soldier and society in Roman Egypt : A social history, London-New York, 1998, p. 176 ; Urbanik, Euergesias charin, 2002, p. 316 ; Purpura, Minima Epigraphica et Papyrologica, 7-8, 2004-05, pp. 269-278 ; APF, 51, 2005, p. 250 ; Anagnostou-Canas, XIVth Symposium of the Society for Greek and Hellenistic Legal History (Rauischholzhausen, 2003), Wien, 2006, pp. 323-340 ; Hengstl in Hengstl & Sick, Recht gestern und heute : Festschrift zum 85. Geburtstag von Richard Haase, Wiesbaden, 2006, pp. 124-125 ; Kraus, Ad fontes : Original manuscripts and their significance for studying early Christianity--selected essays, Leiden-Boston, 2007, p. 52 ; Lippert, Einführung in die altägyptische Rechtsgeschichte, Berlin, 2008, pp. 117 and 125 ; Wankerl, Appello ad principem : Urteilsstil und Urteilstechnik in kaiserlichen Berufungsentscheidungen (Augustus bis Caracalla), München, 2009, p. 209.
 
 
►  Source : Arsinoite papyrus ( SPP XX, 4 = CPR I, 18 = M. Chr. 84 = Jur. Pap. 89 ).