PACTUM SUCCESSIONIS SUB SPECIE VENDITIONIS DISSIMULATUM
     
Conveyance of reversion of property in return for services received
  
( March 12, AD 584 )
 
 
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 204-209, n. 68 ).
  
 
Latin translation
  
 
      Regni sacratissimi domini nostri Fl. Tiberii Mauricii perpetui Augusti imperatoris anno II, mense Phamenoth XVI, indictione secunda.
      Iohannes Patechnumii filius monachus minimus, Syene oriundus, qui et infra subscriptorem praebet uice sua subscribentem et testes qui praesenti scripturae testimonium ferunt, Aurelio Patermuthio Menatis filio nautae, eadem Syene oriundo, salutem dicit.
      Cum paucis ante diebus beatae memoriae Iacobi (soceri) tui partes aedificiorum ad me spectantes uendiderim uenditione per scripturam confecta, eorumque pretium uenditionis a me factae ui a uobis acceperim et in sumptus mihi necessarios impenderim, deinde in morbum mihi delapso compluribus impensis opus fuerit nec ullum habuerim qui mei curam susciperet nec qui me aleret nisi te praedictum Patermuthium : qui me refocillasti et fouisti et mihi inseruisti totique omnino uitae meae curae in nihilo me offendens neque dictis neque factis, immo multis sumptibus de tuo mei causa subsistens in fame quae nuper fuit, ita ut nec os nec lingua mea ad singillatim narranda sufficiant omnia quae a te accepi beneficia, uno Domino sufficiente ad pares gracias tibi reddendas ; cum autem audiuerim quaedam in te Constantii filios commoliri de lite post mortem meam tibi mouenda ; — per sagum quo uestitus sum iurans declaro nihil te mihi debere nec tibi me ullam rem dedisse uel uendidisse qualicumque contractu, sed de domo tua alimenta et uestimenta et omnia ad uitam pertinentia mihi praestita esse, neque umquam desistam gratias tibi agere coram Deo et hominibus. Cum autem nequeam beneficia tua beneficiis pensare, declaro partem domus ad me spectantem ex legitima hereditate Mariae, beatae memoriae sororis meae, neque accepisse me nec quidquam pretii nomine exegisse, sed sua auctoritate (Constantii filios) possedisse : cura (igitur) ut cum eis agendo recipias partem domus ad me spectantem, item ut poenae nomine soluant aureos solidos sex, ui et manu militari exigendos de eorum substantia, cum praeterea nihil aduersus te facere possint neque ipsi neque alii, siue extranei siue familiares, siue in tribunali siue extra tribunal, nec litem contra te mouere, nam, ut plurifariam supra dixi et iuraui, nihil tibi dedi, sed de domo tua alimenta et uestimenta et omnia ad uitam pertinentia mihi praestita sunt. Quod manifestum faciam iubens ut post meum e uita exitum omnes quas habeo minimas res tu habeas tuasque facias, nec ulli liceat quicquam a te uindicare. Et tuae securitatis gratia hanc scripturam tibi dedi, quae ualida erit et rata et legitima ubicumque exhibita erit cum subscriptione eius qui pro me subscribit : et stipulatus spopondi.
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
      Scriptura a Iohanne facta.
 
Greek text  ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
  
 
r
† βασιλείας τοῦ θειοτάτου ἡμῶν δεσπότου Φλαυίου Τιβερίο(υ) Μαυρικίου | τοῦ αἰωνίου Αὐγούστου καὶ Αὐτοκρ[άτ]ο̣ρος ἔτους δευτέρου Φαμενὼθ | ἕκτῃ καὶ δεκάτῃ τῆς δευτέρας ἰνδ(ικτίονος). | Ἰωάννης υἱὸς Πατεχνουμίου ἐλάχιστος μονάζων ἀπὸ τῆς Συήνης | ὁρμώμενος ὁ καὶ ἑξῆς ὑπογραφέα παρέχων τὸν ὑπὲρ αὐτοῦ | ὑπογράφοντα καὶ μάρτυρας τοὺς ἑξῆς μαρτυροῦντας τῇδε τῇ ὁμολογίᾳ | Αὐρηλίῳ Πατερμο(υ)θίῳ υἱῷ Μηνᾶτος ναύτῃ · ἀπὸ τῆς αὐτῆς | Συήνης ὁρμωμένῳ vac. ? χ̣α̣ίρ̣ειν. ἐπειδήπερ πρὸ · ὀλίγων | ἡμερῶν ἐπράθην [[σο̣ι̣ κα̣ὶ]] τῷ μακαριωτάτῳ {σοῦ} [[ἀ̣[νδ]ρ̣ὶ̣]] Ἰακώβῳ τὰ | ὑπάρχοντά μοι μέρη οἰκημάτων ἐξ ἐγγράφο(υ) πράσεως καὶ τῆς | τούτων τιμῆς ἔσχηκα παρ᾽ ὑμῶν πρὸς τὴν δύναμιν τῆς | γεναμένης vac. ? παρ᾽ ἐμο(ῦ) πράσεως τὴν τούτων τιμὴν καὶ | ἀνήλωσα εἰς τὰς ἀναγκαίας μου χρείας καὶ συνέβη με ἐνπέσω | εἰς νόσον εδεηθην πόλλα ἀναλώματα καὶ οὐχ ἔχω   τὸν | ἐπιμελούμενόν   μοι   μήδε   τὸν   διαθρέψαντά   με   εἰ   μὴ   σὲ   τὸν | προγεγραμμένον Πατερμο(ύ)θιν ἀναπαύοντά μοι καὶ θάλποντά μο̣ι̣ | καὶ δουλεύοντά μοι καὶ τὴν πᾶσάν μου ζωαρκῆ χρείαν ἁπλῶς | ἐν μηδένι λυποῦντά με μήτε \ἐ/ν λόγῳ μήτε ἐν ἔργοις οὐδὲν δή π̣ο̣υ̣ | ἄλλα καὶ πολλὰ δαπανήματα οἴκοθέν σου ἀνήλωσας μοι · ἐν τῷ | νῦν γεγονότι λιμῷ vac. ? ὥστε οὐκ ἔχω στόμα̣τ̣ι οὔτε ἱκανῇ τῇ γλώσσῃ | μου ἀφηγήσασθαι τὸ καθ᾽ ἕκαστον τῶν πολλῶν παρὰ σο(υ) εὐποιημάτ̣ω̣ν̣ | τοῦ δεσπότου ἱκαν̣ο̣ῦ̣ ὄ̣ν̣τος τὰς ἴσας̣ ἀμοιβὰς ἀποδοῦναί σοι, τοίνυν | ἤκουσα παρά τινος ὡς οἱ υἱοὶ Κωσταντίου μελετῆσαί τινα | κατὰ σοῦ ὡς μετὰ τὴν · ἐμὴν τελευτὴν ἐνάγειν σοι ὁμολογῶ ὁμνύων | τὸ περιβεβλημένον μοι σχῆμα ὅτι οὐδὲν μοι χρεωστουσσιν οὔτε | δέδωμεν σοι τί ποτε ἢ πεπράσκειν σοί τινι συναλλάγματι ἀλλὰ | οἴκοθέν σοῦ θρέψασθαί μοι καὶ ἱματίζαι καὶ τὴν πᾶσαν μοι ζωαρκῆ | μο(υ) χρείαν καὶ οὐ παύομαι ὁμολογήσω τὰς χάριτας σου ἐνώπιον | τοῦ Θεῶ καὶ τοις ἀνθρωποις κἂν οὐ\κ ἔ/χω τὰς ἀμοιβὰς σο(υ) ἀνταμεί-|ψασθαί σοι ἀλλὰ ὁμολογήσω ὅτι τὸ περιελθὸν εἰς ἐμὲ μέρος | οἰκίας ἀπὸ δικαίας κληρονομίας Μαρίας τῆς μακαρίας τῆς μου | ἀδελφῆς οὐκ ἔλαβον οὔτε τί ποτε ἔσχον ὑπὲρ τιμῆς α̣ὐτοῦ | \ἀ̣λλὰ τη αὐθεντια ἔσχαν./ μελετῶ ζητῆσαι λαβεῖν παρ᾽ αὐτῶν τὸ αἱροῦν μοι μέρος οἰκίας καὶ | διδόναι λόγῳ προστίμου χρυσο(ῦ) νομίσματα ἓξ ἔργῳ καὶ δυνάμει | ἀπαιτούμενα ἐκ τῆς αὐτῶν ὑποστάσεως μετὰ καὶ το(ῦ) μηδὲν | μὴ δύνασθαι κινῆσαί τί ποτε κατὰ σοῦ οἲ αὐτοὶ · οι ἄλλοι ξένοι τε καὶ | οἰκείοι ἐν δικαστηρίῳ ἢ ἐκτὸς δικαστηρίου ἢ δίαιταν κινεῖν | κατὰ σοῦ διὰ τὸ ὡς ἄνω πολλάκις εἴρηται καὶ ἐπωμοσάμην ὅτι μηδὲν δεδω-|κέναι σοι ἀλλὰ οἴκοθέν σοῦ θ̣ρέψα̣ι̣ κ̣[αὶ [ἱ]ματίζαι καὶ τὴν πᾶσάν μου ζωαρκῆ χρείαν | καὶ τοῦτο φανεροποιήσω <καὶ> κελεύω μετὰ τὴν ἐμὴν ἔξο̣δον ὅσα ἔχω ἐλάχιστα πράγματα | ἔχειν καὶ ἰδιοποιήσασθαι καὶ μηδένος̣ [ἐ]ξ̣[έσ]τ̣αι λαβεῖν τί π̣ο̣τ̣ε παρὰ σοῦ καὶ | πρὸς σὴν ἀσφάλειαν ταύτην ἐξεδόμην̣   τ̣ὴν   ὁμολογίαν   κ̣υρίαν οὖσαν κα̣ὶ | βεβαίαν κ(αὶ) ἔννομον ἁπανταχο(ῦ) προφερομένη̣[ν μ]εθ᾽ ὑπογρ(αφῆς) τ̣ο̣(ῦ) [ὑπ]ὲρ ἐμο(ῦ)  ὑπογρ(άφοντος)  κ(αὶ)  ἐπερωτ(ηθεὶς) | ὡμολόγησα. † (hand 2) Ἰωάννης υἱὸς Πατεχνουμίο(υ) ἐλάχιστος μονάζων ἀπὸ Συ̣ήνης | ὁ προγεγραμμένος ἐθέμην τὴν ὁμολογία̣ν̣ [καὶ σ]τ̣ο̣ι̣χεῖ μοι π̣[άν]τ̣α̣ [τ]ὰ̣ ἐγγ[εγ]ρα̣μ̣μ̣έ̣ν̣α | ὡς πρόκ(ειται). Φλ(αύιος) Μᾶ̣ρκος Ἄ̣π̣α Δίο(υ) στρ(ατιώτης) ἀριθμοῦ Συήνης αἰτηθεὶς ἔγραψα ὑπ̣ὲρ αὐτοῦ γ̣ρά̣μ̣-|ματα μὴ εἰδότο̣ς̣ παρόντος κ̣(αὶ) εἰ̣πόν̣τ̣ο̣ς̣ μ̣[οι] ἐν̣ δ̣η̣μοσίῳ τόπ̣ῳ̣. † | (hand 3) Φλ(αύιος) Κύρος Ἰωάνου κεντυρ(ίων) ἀριθμ(οῦ) Συήνης μαρτυρῶ. † | (hand 4) † Θεόφιλος Παείονος ἐλά(χιστος) διάκ(ονος) αἰτηθεὶς μαρτυρῶ. | (hand 5) Φλ(αύιος) Ἁτρῆς Βίκτωρ στρα(τιώτης) ἀριθμοῦ Συήνης μαρτυρῶ. | (hand 6) Φλ(αύιος) Ἰωάννης Κόλουθος κεντυρίων ἀριθμοῦ Συήνης μαρτυρῶ. | (hand 7) † Φλ(αύιος) Ἰσὰκ Ἰακὼβ κεντυρ(ίων) ἀριθμοῦ Συήνης μαρτυρῶ. † | (hand 1) † δι᾽ ἐμο(ῦ) Ἀλλάμονος Πέτρο(υ) ἐγράφη. † |
v
(hand 8?) † ὁμολογί(α) γεναμέ(νη) π(αρὰ) Ἰωάνν[ο](υ) [ - ca. ? - ]

 
►  Bibliography
 
 
Bell, Greek papyri in the British Museum : Catalogue, with texts, V, London, 1917, n. 1729 ; Bell, The Journal of Egyptian archaeology, 5, 1918, p. 71 ; ZVRW, 39, 1921, p. 232 ; Byzantion, 1, 1924, p. 144 ; Ljungvik, Beiträge zur Syntax der spätgriechischen Volkssprache, Uppsala-Leipzig, 1932, pp. 100 and 102 ; Seidl, Der Eid im römisch-ägyptischen Provinzialrecht, II, München, 1935, pp. 42 and 127 ; Arangio-Ruiz, FIRA III, Firenze, 1943, pp. 204-209, n. 68 ; Tabachowitz, Études sur le grec de la basse époque, Uppsala-Leipzig, 1943, p. 22 ; Taubenschlag, The law of Greco-Roman Egypt in the light of the papyri, 332 B.C.-640 A.D., New York, 1944-48, p. 38 ; Modrzejewski, JJP, 6, 1952, p. 256 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 827 ; Wirth, Polychordia : Festschrift Franz Dölger zum 75. Geburtstag, Amsterdam, 1966-68, p. 138 ; Seidl, Claus & Müller, Rechtsgeschichte Ägyptens als römischer Provinz : Die Behauptung des ägyptischen Rechts neben dem römischen, Sankt Augustin, 1973, p. 231 ; Kaser, Das Römische Privatrecht, II, München, 1975, p. 173 ; Bagnall & Worp, Regnal formulas in Byzantine Egypt, Missoula, 1979, p. 62 ; Kramer et al., Kolner Papyri (P. Köln III), Opladen, 1980, p. 153 ; Diethart & Worp, Notarsunterschriften im byzantinischen Ägypten, Wien, 1986, Tafel 54 ; Beaucamp in Simon, Eherecht und Familiengut in Antike und Mittelalter, München, 1992, p. 65 ; Beaucamp, Le statut de la femme à Byzance (4e-7e siècle), II, Paris, 1992, pp. 234 ; Porten et al., The Elephantine Papyri in English : Three Millennia of Cross-cultural Continuity and Change, Leiden, 1996, D 37 ; Pestman & Rupprecht, Berichtigungsliste der griechischen Papyrusurkunden aus Aegypten, XI, Leiden, 2002, p. 121 ; Stathakopoulos, Famine and Pestilence in the Late Roman and Early Byzantine Empire : A Systematic Survey of Subsistence Crises and Epidemics, Aldershot, 2004, p. 317.
 
 
►  Source : Papyrus from Syene ( P. Lond. V, 1729 ).