CONVENTIO NUPTIALIS
   
Marriage contract between Sarapion and Thais
     
( April 19, AD 127 )
 
 
P. Oxy. III,  496 = M. Chr. 287 ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
  
 
ἔτους ἑνδεκάτου Αὐτοκράτορος Καίσαρος Τραιανοῦ Ἁδριανοῦ Σεβαστοῦ Φ[α]ρμ[ο]ῦθι κδ, ἐν Ὀξυρύγχων πόλει τῆς Θηβαίδος, ἀ[γα]θῇ [τύ]χῃ, ἐ̣[πὶ Ἰο]υλίας Σ̣[εβα]στ[ῆς]. | ἐξέδοτο Σαραπίων Σαραπίωνος  τοῦ  Σαραπίωνος  τοῦ  Σαραπίωνος  μητρ[ὸ]ς  Θα[ί]δος Σαραπίωνος ἀπὸ [Ὀ]ξυρύ[γ]χω[ν π]ό[λ]εως τὴν [ἑ]αυ[τοῦ] θυ[γ]ατέρ[α] Θαίδα μη̣[τ]ρὸ[ς ...]σ̣[..]μ̣ι̣[...] Σαραπ[ί]ω̣[νι Εὐδ]αίμονος τοῦ Θέων[ος μητρὸ]ς̣ Ἡρᾶτος τῆ[ς ........ μη]τρὸς Δ[ιδο]ῦτος, ἀ[πέχει δὲ ὁ γαμῶν παρὰ Σαραπίωνος τοῦ πατρὸς]   |   [κ]αὶ   ἐκδότου ...τ̣ι̣ω̣ν  ζ̣ε̣ῦ̣γ̣ο̣ς̣  μναιαίων τριῶν καὶ τετάρτων δεκ[α]τεσσάρων ἡμ[ί]σο[υς] περ[ον]ίδιον τετάρτων ὀκ̣[τ]ὼ̣ [..]..[.]δ̣ιον τετάρτων ἓξ ἁλυσίδιον ἔχον χλωροὺς χ[..]τους λ̣ί̣[θο]υ̣ τοῦ χρυσίου ἄγοντος τετά[ρτας .... ἥ]μισυ ὡς εἶναι ἐπὶ τὸ [αὐτὸ χρυσίο]υ̣ σταθμῷ Ὀξυρυγχειτ[ικῷ μναιαῖα πέντε καὶ τετάρτας - ca. ? - ] | [κα]ὶ ἱματίων συνθέσεις δύ̣ο̣ ζώνας δύο σανδυκίνη̣ν̣ ῥοδίνην ̣α̣τ̣ιον πάλ<λ>ιον πάντα [δ]ὲ ἐν συντιμήσει ἀ[ρ]γυρίο[υ] δρα[χ]μῶ[ν] πεντακοσίων ἑξήκ[ο]ντα [κ]αὶ ἀργυρίου δραχμὰς χ[ι]λία[ς ὀ]κτακοσίας ἑξήκοντα ὡ[ς ε]ἶναι ἐ[π]ὶ τ[ὸ] αὐτὸ τὴν ὅλην φερνὴν [ἀργυρίου] Σεβαστοῦ νομίσματο[ς δραχμὰς τετρακισχιλίας ἑκατόν , καὶ ἡ] | [τῆς] γαμουμένης μάμμη Θαὶς Σαραπίωνος μη[τ]ρὸς Ἡρακλού[το]ς ἀπὸ τῆς αὐτῆς π[όλεως] μετὰ κυρίου τοῦ ἑ̣αυτῆ̣[ς] μ̣ὲ̣ν̣ ἑ̣τ̣έ̣ρ̣ο̣υ̣ υἱοῦ τοῦ δὲ ἐκδότου γνησίου ἀδελφοῦ Σαραπίωνος [Σα]ρ̣α̣π̣ί̣[ω]ν̣ο̣ς̣ [ὁ]μολογεῖ ἐν ἀγυι[ᾷ] τῇ αὐτῇ ἐγδοῦναι τὴ̣ν̣ Θ̣α̣ί̣δ̣[α κ]αὶ δίδωσι τῇ [αὐ]τῇ Θαίδι .[ - ca. ? - Καλ]-|[λιτ]ύχης καὶ [τ]ῶν ἐσομένων ε᾿ξ αὐτῆς ἐκγόνων τὴν <δὲ> δουλείαν καὶ ἀπ[ο]φορὰς αὐτ[ῆς] συνέξει ὁ γαμῶν [..].μ̣[..]μ̣ω̣ν τῇ γαμου[μ]ένῃ ἐφ᾽ ὅσον σύνεισι ἀλλή[λοι]ς, [ο]ὐκ ἐξόντος τ[ῷ] γ̣[αμοῦ]ν̣τ̣[ι ..]ε̣τ̣ισθαι τὴν δούλ[η]ν̣ ἄ̣ν̣[ε]υ̣ τῆ̣[ς - ca. 12 - ]υ̣ ο̣ὐ̣δ̣έ τ̣ι προ̣σφερό̣μ̣[ενον - ca. ? - οἰκίαν] | [καὶ] αἴθριον κ[αὶ] αὐλὴν καὶ τὰ ταύτης χρηστήρια καὶ δοῦλα σώματα Σαραποῦν [καὶ] Νικαροῦν καὶ τὰ τῆς Ν[ικα]ροῦτος ἔκγονα Σαραποῦν καὶ Κέρδωνα καὶ [Ἐπίχ]α̣ρμον καὶ τὰ ἐσόμεν[α ἐξ α]ὐτῶν ἢ̣ ἄλ<λ>ων ἔκ[γ]ονα κ[α]ὶ ἃ ἐ̣ὰ̣ν̣ π̣ρ̣ὸ̣[ς   τούτοις   ἐπ]ι̣κ̣τήσηται   ἢ̣   προσκ.[ - ca. ? - πωλεῖν   οὐδὲ   ὑποτίθεσθαι οὐδὲ ἄλλως καταχρη]-|[μα]τίζειν   χωρὶς   εὐδοκούσης   τῆς   γαμουμένης.   συμβιούτωσαν   οὖν   ἀλλή[λο]ις ἀμέμπτω[ς οἱ γ]αμοῦντες καὶ χορ[η]γείτω ὁ γαμῶν τῇ γαμουμένῃ τὰ [δ]έοντα κατὰ δύν[α]μιν, ἐ[ὰ]ν δέ τι διαφέρωντα[ι]   πρὸς   ἀλλήλους κ̣[αὶ βούλ]η̣ται ἡ γαμουμένη ἀ[παλλάσσεσθαι ἀπὸ τοῦ γαμοῦντος - ca. ? - ἐπει]-|[δὰν]   ἡ   ἀπαλλαγὴ   [γ]ένηται   <ἡ>   γ̣αμ̣ο̣υ̣[μέ]ν̣η̣   μὲν   ἀποσπάτω   τ̣ὴ̣ν̣   δ̣[ο]ύ̣λην Καλλιτύχη[ν] καὶ τὰ ἐσόμενα ἐξ αὐτῆς ἔκγονα καὶ [ἀ]ποδότω ὁ γαμῶν τῷ ἐκδότῃ ἐὰν περιῆν, εἰ δὲ μή, τῇ γαμουμένῃ τὰς τῆς φερνῆς δ[ρ]αχμὰς τ̣ε̣τ̣ρα̣κ̣[ισχιλ]ίας ἑκατὸν ἐν ἡμέρα[ις - ca. ? - ἀφ᾽ ἧς ἐὰν ἀπαιτηθῇ ἢ ἀποτεισάτω μεθ᾽ ἡμιολίας] | [...] ἕ̣κασ̣τα̣ κα̣ὶ̣ ..τ̣αδε̣............κ̣ιν̣ γένηται. ἐὰν δὲ ἔνκ̣υ̣ο̣[ς] οὖσα   ἡ   γα[μου]μένη   ἀπαλλαγῇ   δώσει   αὐτῇ   ὁ   γαμῶν   ἄλλας   εἰς   λόγον   λοχείας δραχμὰς ἑξήκοντ[α] . [σ]υνφερομένων δ᾽ αὐτῶν εἴη μὲν ὑγεία, ἐ̣ὰ̣ν̣ δ̣[ὲ] .......η̣ τ̣ι̣ν̣α̣ τῶν γαμούντω[ν τελευτῆσαι - ca. ? - ἐχέτω ὁ γα]-|[μῶν] τὴν κατὰ τῶν ἑαυτοῦ ἐξου[σί]αν ἃ̣ ἐὰν αἱρῆται ἐπιτελε[ῖ]ν καὶ οἷς ἐὰν βούλη[ται]   μερίζε[ιν],   ἐὰν   δὲ   μηδὲν   [ἐ]πιτελέσῃ   εἶναι   καὶ   αὐτὰ μετὰ τελευτὴν αὐτοῦ τῶν ἐξ ἀλλή[λ]ων [τ]έκνω[ν]. ε̣ἰ̣ δὲ ἦν [ὁ] γαμῶν πρότερος [τ]ε̣τελ[ε]υτηκ[ὼ]ς ἐχέτω ἡ γαμουμένη [ - ca. ? - ] | [....]   ἔ̣στω   ἡ   γαμουμένη   κατὰ   τὸ   ἥ̣μ̣[ισυ]   ἢ̣   ὁ̣   ἔγγιστος   καὶ   ὁ   ὑπὸ   τοῦ   γαμοῦντ[ος] κατασταθησόμ[ε]νος κατὰ τὸ ἕτερον ἥμισυ ἀμφότεροι ἐπίτροποι, <τῶν> τέ̣κ̣νων παρὰ τῇ μητρὶ διαιτωμένων ἕως ἡλικίας γέ[ν]ωντ[αι]. ἐὰν δὲ μηδένα ὁ γαμῶν τῆς ἡμισεί[ας] [ἐπιτροπῆς ἐπίτροπον καταστήσῃ ἔστω μόνη ἡ γαμουμένη ἢ] | ὁ̣ [ἔ]γγιστος, οὐδενὶ ἐξόντ[ο]ς ἐ̣κ̣β̣ά̣[λλε]ι̣ν αὐτὴν τῆς ἐπιτροπῆς οὐδὲ μέρ[ου]ς. ἐὰν δὲ ἡ γαμουμένη προτέρα τελευτήσῃ τέκνων αὐτοῖς μὴ ὄντων ἐξ ἀλλήλων ἢ καὶ τῶν γενομένων μεταλλαξάντων ἀτέκνων ἀποδότω ὁ γαμῶν τὰ ἐ[ν φερνῇ - ca. ? - ἀργυρίου δραχμὰς τετρα]-|κισχιλίας ἑκατὸν ἐν ἡμέραις ἑξ[ή]κοντα καὶ ἀναπεμπέσθω εἰς τοῦς αὐτοὺς περὶ τὴν γαμουμένην τὰ ἄλλα αὐτῆς πάντα. ἐὰν δὲ ὡσαύτως ὁ γαμῶν[π]ρ[ό]τερος τελευτήσῃ τ[έκ]νων α[ὐ]τοῖς μὴ ὄντων ἐξ ἀλλήλων ἢ καὶ τῶν γενομένων ἐπιμετα[λλαξάντων ἀτέκνων] | ἀποσπάσασα τὴν δούλην Καλλιτύχην καὶ τὰ ἐσόμενα ἐξ αὐτῆς ἔκγονα, ἕως δ᾽ ἂν κομίσηται κυριευέτω πάντων, ἐπὶ δὲ πασῶν τῶν διαστολῶν ἐκλογῆς οὔσης περὶ τὴν γαμουμένην ἐὰν αἱρῆται ἔχειν τὰ προκείμενα ἐν φερνῇ χρυσία [ἄγοντα τὴν αὐτὴν ὁλκὴν ἢ τὴν ἴσην συντίμησιν] | τῆς πράξεως γινομένης τῇ γαμουμένῃ καὶ τοῖς αὐτῆς ἔκ τε τοῦ γαμοῦντος καὶ ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ π[ά]ντων καθότι πρὸς ἀλλήλους συνεχώρησαν. γνωστὴρ ἀμφοτέρων (hand 2) Δ[ι]ογένης Ἱέρακος γραμμ[ατεὺς ἀπ]ὸ τῆς αὐτῆς πόλεως ἐν̣ [ἀγυιᾷ τῇ αὐτῇ].
 

 
►  Bibliography
 
 
Grenfell & Hunt, The Oxyrhynchus Papyri, III, London, 1903, n. 496 ; Wenger, Die Stellvertretung im Rechte der Papyri, Leipzig, 1906, p. 226 ; Pais, Studi storici per l'antichitá classica, I, Pisa, 1908, pp. 321 and 323 ; Eger, Zum Ägyptischen grundbuchwesen in römischer zeit : Untersuchungen auf grund der griechischen papyri, Leipzig, 1909, pp. 51 and 53 ; Frese, Aus dem gräko-ägyptischen Rechtsleben : Eine papyrologische Studie, Halle, 1909, p. 46 ; Berger, Die Strafklauseln in den Papyrusurkunden : Ein Beitrag zum gräko-ägyptischen Obligationenrecht, Leipzig-Berlin, 1911, pp. 4, 73 and 113 ; Hohmann, Zur Chronologie der Papyrusurkunden (Römische Kaiserzeit), Berlin, 1911, pp. 8 and 77 ; Mitteis, Grundzüge und Chrestomathie der Papyruskunde, Leipzig-Berlin, 1912, Chrest., n. 287 ; Reil, Beiträge zur Kenntnis des Gewerbes im hellenistischen Ägypten, Leipzig, 1913, pp. 117 and 119 ; Preisigke, Fachwörter des öffentlichen Verwaltungsdienstes Ägyptens in den griechischen Papyrusurkunden der ptolemäisch-römischen Zeit, Göttingen, 1915, pp. 45, 71 and 127 ; Moulton & Milligan, The vocabulary of the Greek Testament illustrated from the papyri and other non-literary sources, London, 1930, pp. 24, 68 and 156 ; Huwardas, Beiträge zum griechischen und gräkoägyptischen eherecht der Ptolemäer- und frühen kaiserzeit, Leipzig, 1931, p. 43 ; Meecham, The letter of Aristeas : A linguistic study with special reference to the Greek Bible, Manchester, 1935, p. 79 ; Spicq, Studia Theologica, 8, 1954, pp. 123-132 ; Wolff, Beiträge zur Rechtsgeschichte Altgriechenlands und des hellenistisch-römischen Ägypten, Weimar, 1961, p. 103 ; Häge, Ehegüterrechtliche Verhältnisse in den griechischen Papyri Ägyptens bis Diokletian, Köln-Graz, 1968, pp. 141-142 and 169 ; Soden, Untersuchungen zur Homologie in den griechischen Papyri Ägyptens bis Diokletian, Köln-Wien, 1973, pp. 25 and 103 ; Axer, Mowa Cycerona w obronie aktora komediowego Roscjusza, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1976, p. 106 ; Bieżuńska-Małowist, L'esclavage dans l'Égypte gréco-romaine, II, Wroclaw-Warszawa-Krakow-Gdansk, 1977, p. 175 ; Temporini, Die Frauen am Hofe Trajans : e. Beitr. zur Stellung d. Augustae im Principat, Berlin-New York, 1978, p. 69 ; Frid, Ten Uppsala Papyri (P. Ups. Frid), Bonn, 1981, p. 24 ; Visky, Spuren der Wirtschaftskrise der Kaiserzeit in den römischen Rechtsquellen, Bonn-Budapest, 1983, p. 110 ; Anagnostou-Canas, RHD, 62, 1984, p. 342 ; APF, 32, 1986, pp. 50 and 52 ; Sirat, La Ketouba de Cologne : Un contrat de mariage juif à Antinoopolis, Opladen, 1986, p. 16 ; Janeras, Miscel·lània papirològica Ramón Roca-Puig en el seu viutantè aniversari, Barcelona, 1987, p. 308 ; Turner & Parsons, Greek manuscripts of the ancient world, London, 1987, p. 19 ; Straus, ANRW, II, 10, 1, 1988, p. 86 ; Kutzner, Untersuchungen zur Stellung der Frau im römischen Oxyrhynchos, Frankfurt am Main, 1989, pp. 32, 49 and 53 ; Beaucamp, Le statut de la femme à Byzance (4e-7e siècle), II, Paris, 1992, pp. 83 and 125 ; Eck & Heinrichs, Sklaven und Freigelassene in der Gesellschaft der römischen Kaiserzeit, Darmstadt, 1993, pp. 11 ss. ; ZSS, 111, 1994, pp. 175 and 177 ; Katzoff, ZPE, 109, 1995, p. 129 ; Krause, Witwen und Waisen im Römischen Reich, III, Stuttgart, 1995, pp. 8, 70 and 120 ; Whitehorne, ANRW, II, 18, 5, 1995, p. 3073 ; Harl, Coinage in the Roman economy, 300 B.C. to A.D. 700, Baltimore, 1996, p. 407 ; Maresch, Bronze und Silber : Papyrologische Beiträge zur Geschichte der Währung im ptolemäischen und römischen Ägypten bis zum 2. Jahrhundert n. Chr., Opladen, 1996, p. 178 ; Yiftach, ZPE, 115, 1997, p. 179 ; Gonis & Schenke, ZPE, 123, 1998, pp. 199–200 ; Horak, Tyche, 13, 1998, p. 118 ; Montevecchi & Daris, Scripta selecta, Milano, 1998, p. 261 ; Vérilhac & Vial, Le mariage grec du VIe siècle av. J.-C. à l'époque d'Auguste, Athens, 1998, p. 185 ; Russo, I gioielli nei papiri di età greco-romana, Firenze, 1999, pp. 68-70 ; Evans Grubbs, Women and the Law in the Roman Empire : A Sourcebook on Marriage, Divorce and widowhood, London-New York, 2002, p. 323 ; Pestman & Rupprecht, Berichtigungsliste der griechischen Papyrusurkunden aus Aegypten, XI, Leiden, 2002, p. 144 / XII, p. 135 ; Setälä et al., Women, wealth and power in the Roman empire, Roma, 2002, p. 219 ; Sánchez-Moreno Ellart, RIDA, 50, 2003, p. 28 ; Sciortino, AUPA, 48, 2003, p. 26 ; Smolders, Het archief van Lucius Pompeius Niger, Leuven, 2003, p. 219 ; Iftach-Firanko in Katzoff & Schaps, Law in the documents of the Judaean desert, Leiden-Boston, 2005, pp. 68-70 ; Anagnostou-Canas, XIVth Symposium of the Society for Greek and Hellenistic Legal History (Rauischholzhausen, 2003), Wien, 2006, pp. 323-340 ; Stavrianopoulou, "Gruppenbild mit Dame" : Untersuchungen zur rechtlichen und sozialen Stellung der Frau auf den Kykladen im Hellenismus und in der römischen Kaiserzeit, Stuttgart, 2006, p. 75 ; Kraus, Ad fontes : Original manuscripts and their significance for studying early Christianity--selected essays, Leiden, 2007, p. 266 ; Bakker & Bakkers in Hoogendijk & Muhs, Sixty-five papyrological texts presented to Klaas A. Worp on the occasion of his 65th birthday, Leiden, 2008, p. 145 ; Kugler in Harlow, Goff & Hogan, The "Other" in Second Temple Judaism : Essays in Honor of John J. Collins, Grand Rapids-Cambridge, 2011, p. 467.
 
 
►  Source : Papyrus from Oxyrhynchus.