MINUCIORUM
SENTENTIA INTER GENUATES ET VITURIOS DICTA Decision of the Minucii on a Genoan-Viturian territorial controversy ( 117 BC ) |
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 504-509, n. 163 ). |
Q. M. Minucieis
Q. f. Rufeis de controvorsieis inter | Genuateis et Veiturios
in re praesente cognoverunt, et coram inter eos controvosias composeiverunt, |
et qua lege agrum possiderent et qua fineis fierent dixserunt. Eos fineis
facere terminosque statui iuserunt : | ubei ea facta essent,
Romam coram venire iouserunt. Romae coram sententiam
ex senati consulto dixerunt eidib(us) | Decemb(ribus) L. Caecilio
Q. f(ilio) Q. Muucio Q. f(ilio) cos. |
Qua ager privatus casteli Vituriorum est, quem agrum eos vendere heredemque ||
sequi licet, is ager vectigal(is) nei siet. |
Langatium fineis agri privati. Ab rivo infimo, qui oritur ab fontei
in Mannicelo ad flovium | Edem, ibi terminus stat. Inde flovio
suso vorsum in flovium Lemurim. Inde flovio Lemuri susum usque ad rivom
Comberane. | Inde rivo Comberanea susum usque ad comvalem Caeptiemam :
ibi termina duo stant circum viam Postumiam. Ex eis terminis recta |
regione in rivo Vendupale. Ex rivo Vindupale in flovium Neviascam. Inde
dorsum fl<o>vio Neviasca in flovium Procoberam. inde |
flovio Procoberam deorsum usque ad rivom Vinelascam infumum : ibi
terminus stat. Inde sursum rivo recto Vinelesca : || ibei
terminus stat propter viam Postumiam. Inde alter trans viam Postumiam
terminus stat. Ex eo termino, quei stat | trans viam Postumiam,
recta regione in fontem in Manicelum. Inde deorsum rivo, quei oritur
ab fonte en Manicelo, | ad terminum, quei stat ad flovium Edem. |
Agri poplici quod Langenses posident, hisce finis videntur esse. Ubi
comfluont | Edus et Procobera, ibei terminus stat. Inde Ede flovio
sursvorsum in montem Lemurino infumo : ibei terminus | stat.
Inde sursumvorsum iugo recto monte Lemurino : ibei termin<u>s
stat. Inde susum iugo recto Lemurino : ibi terminus || stat
in monte pro cavo. Inde sursum iugo recto in montem Lemurinum summum :
ibi terminus stat. Inde sursum iugo | recto in castelum, quei vocitatust
Alianus : ibei terminus stat. Inde sursum iugo recto in montem
Ioventionem : ibi terminus | stat. Inde sursum iugo recto
in montem Apeninum quei vocatur Boplo : ibei terminus stat. Inde
Apeninum iugo recto | in montem Tuledonem : ibei terminus
stat. Inde deorsum iugo recto in flovium Veraglascam in montem Berigiemam |
infumo : ibi terminus stat. Inde sursum iugo recto in montem Prenicum :
ibi terminus stat. Inde dorsum iugo recto in || flovium Tulelascam
ibi terminus stat. Inde sursum iugo recto Blustiemelo in montem Claxelum :
ibi terminus stat. inde | deorsum in fontem Lebriemelum :
ibi terminus stat. Inde recto rivo Eniseca in flovium Porcoberam :
ibi terminus stat. | Inde deorsum in floviom Porcoberam, ubei conflovont
flovi Edus et Porcobera : ibi terminus stat. |
Quem agrum poplicum | iudicamus esse, eum agrum castelanos Langenses
Veiturios po[si]dere fruique videtur oportere.
Pro eo agro vectigal Langenses | Veituris
in poplicum Genuam dent in anos singulos vic(toriatos) n(ummos) CCCC.
Sei Langenses eam pequniam non dabunt neque satis || facient arbitratuu
Genuatium, quod per Genuenses mo[r]a non fiat quo setius eam
pequniam acipiant, tum quod in eo agro | natum erit frumenti partem
vicensumam, vini partem sextam Langenses in poplicum Genuam dare debento |
in annos singolos. |
Quei
intra eos fineis agrum
posedet Genuas aut Viturius, quei eorum posedeit
k(alendis) Sextil(ibus) L. Caicilio | Q. Muucio cos.,
eos ita posidere colereque liceat. Eis quei posidebunt vectigal
Langensibus pro portione dent ita uti ceteri | Langenses, qui eorum
in eo agro agrum posidebunt fruenturque. Praeter ea in eo agro niquis
posideto nisi de maiore parte || Langensium Veituriorum sententia,
dum ne alium intro mitat nisi Genuatem aut Veiturium colendi causa.
Quei eorum | de maiore parte Langensium Veiturium sententia ita
non parebit, is eum agrum nei habeto nive fruimino. |
Quei | ager compascuos erit, in eo agro quo minus pecus [p]ascere
Genuates Veituriosque liceat ita utei in cetero agro | Genuati
compascuo niquis prohibeto nive quis vim facito neive prohibeto quo
minus ex eo agro ligna materiamque | sumant utanturque. |
Vectigal anni primi k(alendis) Ianuaris secundis Veturis Langenses in
poplicum Genuam dare || debento. Quod ante k(alendas) Ianuar(ias)
primas Langenses fructi sunt eruntque, vectigal invitei dare nei debento. | |
Prata
quae fuerunt proxuma faenisicei L. Caecilio Q. Muucio cos.
in agro poplico, quem Vituries Langenses | posident et quem Odiates
et quem Dectunines et quem Cavaturineis et quem Mentovines posident,
ea prata | invitis Langensibus et Odiatibus et Dectuninebus et
Cavaturines et Mentovines, quem quisque eorum agrum | posidebit,
inviteis eis niquis sicet nive pascat nive fruatur. Sei Langueses aut
Odiates aut Dectovines aut Cavaturines || aut Mentovines malent
in eo agro alia prata inmittere defendere sicare, id uti facere liceat,
dum ne ampliorem | modum pratorum habeant quam proxuma aestate
habuerunt fructique sunt. |
Vituries
quei controvorsias | Genuensium ob iniourias iudicati aut damnati
sunt, sei quis in vinculeis ob eas res est, eos omneis | solvei
mittei leiberique Genuenses videtur oportere ante eidus Sextilis primas. |
Seiquoi
de ea re | iniquom videbitur esse, ad nos adeant primo quoque die
et ab omnibus controversis et honopubl. li. || |
Leg(ati) Moco Meticanio Meticoni f(ilius), Plaucus Peliani Pelioni f(ilius). |
|