LEX
COLLEGII FUNERATICII LANUVINI Regulations of a collegium funeraticium ( AD 133 and 136 ) |
( V. Arangio-Ruiz, Fontes iuris Romani antejustiniani, III, Firenze, 1943, pp. 99-105, n. 35 ). |
[ L. C e i o n i o ] C o m m o d o S e x. V e t t u l e n o C i v i c a P o m p e i a n o c o s. a ( n t e )
|
d ( i e m
) V I d u s I u n ( i a s ). || |
[Lanuvii
in] templo Antinoi, in quo L. Caesennius Rufus, | [patronu]s
municipi, conventum haberi iusserat per L. Pompeium | [— —]um,
q(uin)q(uennalem) cultorum Dianae et Antinoi, pollicitus est se | [daturum
don]aturum eis ex liberalitate sua (sestertium) XV m(ilium) n(ummum)
usum, die | [natal]is Dianae idib(us)
Aug(ustis) (sestertios) CCCC n(ummos),
et die natalis Antinoi
V k(alendas) || [Decembr(es)]
(sestertios) CCCC n(ummos), et
praecepit legem ab ipsis constitutam sub tetra|[stylo
A]ntinoi parte interiori perscribi in verba infra scripta :
| |
[M. Antonio
Hiber]o P. Mummio Sisenna cos. kal(endis) Ian(uariis) collegium
salutare Dianae | [— —] et Antinoi constitutum,
L. Caesennio L. f(ilio) Quir(ina) Rufo dict(atore) III idemq(ue)
patr(ono). | |
K a p u t e x s ( e n a t u s ) c ( o n s u l t o ) p ( o p u l i ) R ( o m a n i ). || |
‘ Quib[us
coire co]nvenire collegiumq(ue) habere liceat. Qui stipem menstruam
conferre vo|len[t in fune]ra, in it collegium coeant, neq(ue)
sub specie eius collegi nisi semel in men|se c[oeant co]nferendi
causa, unde defuncti sepeliantur ’. | |
[Quod
fa]ust[um fe]lix salutareq(ue) sit imp. Caesari Traiano
Hadriano Aug(usto) totiusque | [do]mus [Aug(ustae)]
nobis [n]ostris collegioq(ue)
nostro : et bene adque industrie contraxerimus, ut || [e]xitus
d[efu]nctorum honeste prosequamur. Itaq(ue) bene conferendo
universi consentire | debemus, u[t long]o tempore inveterescere
possimus. |
Tu,
qui novos in hoc collegio | intrare vole[s, p]rius
legem perlege et sic intra, ne postmodum queraris aut heredi tuo | controver[si]am
relinquas. |
L e x s c o l l e g i. | |
[Plac]uit
universis ut quisquis in hoc collegium intrare voluerit dabit kapitulari
nomine || (sestertios) C n(ummos) et vi[ni] boni amphoram,
item in menses sing(ulos) a(sses) V. |
Item
placuit, ut quisquis mensib(us) | contin[uis se]x non pariaverit
et ei humanitus acciderit, eius ratio funeris non habebitur, | etiamsi
[test]amentum factum habuerit. |
Item
placuit : quisquis ex hoc corpo|re n(ostro) pariatu[s]
decesserit, eum sequentur ex arca (sestertii)
CCC n(ummi), ex qua summa decedent exe|quiari nomine (sestertii) L n(ummi),
qui ad rogus dividentur : exequiae autem pedibus fungentur. || |
Item
placuit : quisquis a municipio <non> ultra milliar(ium)
XX decesserit et nuntiatum fuerit, eo exire debebunt | electi ex corpore
n(ostro) homines tres, qui funeris eius curam agant, et rationem populo
reddere debebunt | sine dolo m[al]o : et si quit in eis
fraudis causa inventum fuerit, eis multa esto quadruplum. Quibus | [funeraticium]
eius dabitur, hoc amplius viatici nomine ultro citro sing(ulis) (sestertii)
XX n(ummi). Quod si longius | [a municipio su]pra mill(iarium)
XX decesserit et nuntiari non potuerit, tum is qui eum funeraverit testa||[tor
rem tabu]lis signatis sigillis civium Romanor(um) VII, et
probata causa funeraticium eius, sa|[tis dato ampli]us neminem
petiturum, deductis commodis et exequiario e lege collegi dari | [sibi
petito a co]llegio : dolus malus abesto. Neque patrono neque
patronae neque d[omino] | || neque d[o]minae neque
creditori ex hoc collegio ulla petitio esto, nisi si quis testamento
heres | nomina[tu]s erit. Si quis intestatus decesserit, is
arbitrio quinq(uennalis) et populi funerabitur. | |
Item
placuit : q[ui]squis ex hoc collegio servus defunctus
fuerit, et corpus eius a domino dominav[e] | iniquitat<<a>>e
sepulturae datum non fuerit, neque tabellas fecerit, ei funus imag[ina]|rium
fiet. |
Item
placuit : quisquis ex quacumque causa mortem
sibi adsciveri[t], || eius ratio funeris non habebitur.
| |
Item
placuit, ut quisquis servus ex hoc collegio liber factus fuerit,
is dare debebit vini [bo]|ni amphoram. |
Item
placuit : quisquis magister suo anno erit ex ordine al[bi]
| ad cenam faciendam et non observaverit neque fecerit, is arcae inferet
(sestertios) XXX n(ummos) : | insequens eius dare debebit, et is
eius loco restituere debebit. || |
Ordo
cenarum : VIII id(us) Mar(tias) natali Caesenni [—] patris ;
V k(alendas) Dec(embres) nat(ali) Ant[inoi] ; | idib(us)
Aug(ustis) natali Dianae et collegi ; XIII k(alendas) Sept(embres)
na[t(ali) Caes]enni Silvani fratris ;
pr(idie) n[on(as) — —]
| natali Corneliae Proculae matris ; XIX k(alendas) Ian(uarias)
na[t(ali) Cae]senni Rufi patr(oni) munic[ipi].
| |
Magistri
cenarum ex ordine albi facti q[u]o ordine homines quaterni
ponere debeb[unt] | vini boni amphoras singulas et panes a(ssium)
II, qui numerus collegi fuerit, et sardas [nu]||mero quattuor,
strationem, caldam cum ministerio. | |
Item
placuit, ut quisquis quinquennalis in hoc collegio factus fuerit, is
a sigillis eius temporis, | quo quinquennalis erit, immunis esse debebit,
et ei ex omnibus divisionibus partes dupl[as] | dari ;
item scribae et viatori a sigillis vacantibus partes ex omni divisione
sesquip[las] | dari placuit. || |
Item
placuit, ut quisquis quinquennalitatem gesserit integre, ei ob
honorem partes se[squi]|plas ex omni re dari, ut et reliqui
recte faciendo idem sperent. | |
Item
placuit, si quis quid queri aut referre volet, in conventu referat,
ut quieti et | hilares diebus sollemnibus epulemur. | |
Item
placuit, ut quisquis seditionis causa de loco in alium locum transierit,
ei multa es||to (sestertii) IIII n(ummi). Si quis autem in obprobrium
alter alterius dixerit aut tu[mul]|tuatus fuerit, ei multa
esto (sestertii) XII n(ummi). Si quis quinquennali inter epul[as]
| obprobrium aut quit contumeliose dixerit, ei multa esto (sestertii)
XX n(ummi). | |
Item
placuit, ut quinquennalis sui cuiusque temporis diebus sollemn[ibus
ture] | et vino supplicet et ceteris officiis albatus fungatur,
et die[bus natalibus] || Dianae et Antinoi oleum collegio in
balinio publico pon[at antequam] | epulentur. |
|