EMPTIO SERVORUM
   
Purchase of slaves
  
( AD 61 )
 
 
( C. G. Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 332-334, n. 134 ).
  
 
A.
Poppaea Prisci liberta Note iuravit pueros Simplicem
    et Petrinum, sive ea mancipia alis nominib[us]
    sunt, sua esse seque possidere, neque ea mancipia  . . .
    ali ulli obligata esse neque sibi cum ulo com[munia]
    esse, eaque mancipia singula sestertis nu[mmis sin-]
    gulis Dicidia Margaris emit ob seste[rtios . . et]
    mancipio accepit de Poppea Prise[i liberta Note]
    tutore auctore A. Caprasio A.           .    .    .    .    .    .    .
Libripende  in  singula  P.  C.     .    .    .    .    .    .    .    [an-]
    testata est in singula           .    .    .    .    .    .    .    .    .    .
    Poppea Prisci lib[erta Note]          .    .    .    .    .    .    .    .
    uti ea manc[ipia         .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .
    .    .    .    .    .    .
B.
    didu    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .
    mit  ea   .   pro  duobu[s   .    .    .    .    .    .    .    .    .    .    .
    mnis m[i]hi ere[dive meo           .    .    .    .    .    .    .    .    .
    atusve  //  nt  .  Si  ea  pecun[ia      .    .    .    .    .    .    .    .
    k.  Novem  .  primis  solu[ta  non  erit     .    .    .    .    .    .
    ea  mancip[ia  i]dibus  D[ecembribus       .    .    .    .    .    .
    Pompeis  in  foro  luce  palam    .    .    .    .    .    .    .    .    .
    tibi  egi,  neve  heres  mi[hi       .    .    .    .    .    .    .    .    .
    a  si  mi  de  dolo  malo  eave         .    .    .    .    .    .    .    .
    tatur.
Si  quo  minoris  e[a]  mancipia  did  venie[rint   .   .   .   .   .
    cem  d[e]bebun[t]u[r]  mih[i  h]erediv[e        .    .    .    .    .
                     ea  mancipia  ada veni[erint    .    .    .    .    .    .
    .   .   .   .   .   .   .   .   .   ered[ive   .    .    .    .    .    .    .
    ea  pecunia     .    .    .    .    .
Utique  ea  mancipia  sumtu  inpu     .   .   .   .   .   .   .   .   .   .
    id  mihi  tecum  convenit  u    .    .    .    .    .    .    .    [Dicidi-]
    a Margaris Poppea [P]risci lib(erta) Note tuto ? .  .  . nsa persc.
Supra  hec  inter [e]as conveneru[nt    .    .    .    .    .    .
    inter  se  sunt.  Ac[t(um)]  Pompeis  IX  k. [ .  .  .  .  .  .  . cos.
    L. Iunio Caesennio  .  .  P. Calvi[s]io Rusone.
C.
HS.  n.  ∞  LD  argentum
    probum  recte  dari
    stipulata  est  Dicid[ia
    Margaris,  spopond[it  Poppea]
    Prisci  liberta  N[ote
    .    .    .    .    .    .    .    .
    (desunt  plura)
D.
    .    .    .    .    .    .
    Actum  Pompeis  VIII  .  .
    L. Iunio Caesennio  Paeto
    P. Calvisio Rusone  cos.
    (desunt  plura)
E.
    .    .    .    .    .    .
    .    .      m     .    .
    re       .    .    .    .
    Actum Pompeis
    In margine tabulae, uti  apud  nos  indices libris inscribuntur :
    Firmata (?) foenorum scriptio.
 

 
►  Bibliography
 
 
De Petra, NSc, 1887, pp. 415-420 ; AE 1888, n. 19 ; Alibrandi, BIDR, 1, 1888, pp. 16-20 ; de Petra, Rendiconti della Società reale di Napoli, 2, 1888, pp. 48 ss. ; Eck, ZSS, 9, 1888, pp. 60-97 ; Mommsen, Hermes, 23, 1888, pp. 157-159 ; Scialoja, BIDR, 1, 1888, pp. 5-15 and 205-227 = Scr. giur., 1, pp. 319 ss. ; Tardif, RHD, 12, 1888, pp. 472 ss. ; AE 1889, n. 62 ; Gradenwitz, Ztschr. f. d. Priv.- u. öff. Recht, 18, 1890, pp. 349 ss. ; Oertmann, Die Fiducia im romischen Privatrecht, Berlin, 1890, pp. 20 ss. ; Mitteis, Symbolae Pragenses, Wien, 1893, pp. 127 ss. ; CIL IV (1898), n. 3340, CLV ;  Rabel, ZSS, 27, 1906, pp. 294 ss. ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 332-334, n. 134 ; Kircher, ZSS, 32, 1911, p. 127 ; Longo in Studi per il XIV centenario della Codificazione di Giustiniano, Pavia, 1934, pp. 793 ss. ; Segrè, Garanzie reali delle obbligazioni, Torino, 1935, pp. 47 ss. ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed., Paris, 1937, pp. 822-826 ; Erbe, Die Fiduzia im Römischen Recht, Weimar, 1940 ; Grosso, SDHI, 7, 1941, pp. 425 ss. ; Pugliese Carratelli, Atti Accad. Pontan., 61, 1942, pp. 299 ss. ; Arangio-Ruiz, FIRA III, Firenze, 1943, pp. 291-294, n. 91 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, pp. 755, 757 and 894 ; Brezzo, La mancipatio, Roma, 1972, p. 58 ; Biscardi, Appunti sulle garanzie reali in diritto romano, Milano, 1976, pp. 33 and 36 ; Koloski-Ostrow, The Sarno bath complex, Roma, 1990, p. 56 ; Noordraven, Die Fiduzia im römischen Recht, Amsterdam, 1999, p. 126 ; Meyer, Legitimacy and law in the Roman world : Tabulae in Roman belief and practice, Cambridge-New York, 2004, p. 56.
 
 
►  Source : Wax tablet ( very damaged ) found at Pompeii, Italy, in 1887.