CONVENTIO NUPTIALIS
   
Marriage contract
      
( AD 566-573 )
 

 
P. Cair. Masp. III, 67310 ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
  

 
r
πρώην κατὰ φιλικὴν καὶ εἰρηνικὴν διάθεσιν συνηρμοσάμην \ἐμαυτὸν/ τῇ σῇ κοσμιότητι | κατ᾽ ἔκδοσιν νομίμο(υ) γάμο(υ), ἐπὶ χρησταῖς ἐλπί\σιν/ εἰ τῷ Θεῷ δόξειεν καὶ \γνησίων/ τέκνων σπορᾷ̣, | καὶ τὴν σὴν σεμνὴν καὶ ἀσφαλῆ παρθενία\ν/ εὑρὼν διηγόρευσα. ὅθεν εἰς ταύτην̣ | ἥκω τὴν ἔγγραφον ἀσφαλείαν, καθ᾽ ἣν ὁμολογῶ ὀφείλειν καὶ χρεωστεῖν ὑπὲρ | τ̣ῶ̣ν σῶν γαμικῶν ἕδν̣ων \ἤτοι πρὸ γάμο(υ) δωρ\ε/ῶν/ τῶν συμπ̣εφω̣[ν]η̣μ̣έν[ω]ν̣ κ[αὶ] συναρε̣σάντων μεταξ[ὺ \ἐ]μοῦ/ | καὶ σοῦ, χρ(υσοῦ) νο(μίσματα) δεσπ(οτικὰ) δοκ(ίμου) Ϛ π̣(αρὰ) λϚ, ζ(υγῷ) (κ̣α̣ὶ̣) σταθμ(ῷ) Ἀν̣τι(νόου). καὶ ταῦτα ἑτοίμως ἔχω παρασχεῖν τῇ σ̣ῇ̣ | εὐγενείᾳ ὁ̣π̣ό̣τα̣ν̣ βουληθῇς, δ̣ίχα πάσης ἁγνωμοσύνης καὶ ὑ̣περθέσεως, κι̣ν̣[δύνῳ] | κα̣ὶ̣ πόρῳ καὶ τιμήματι τῆς ἐμῆ̣ς̣ ὑποστάσε[ω]ς γενικῶς καὶ ἰδικῶς. καὶ ὁμολο\γῶ/ | μηδὲν ἧττον πρόσεπι το̣ύ̣τοις διαθρέ̣ψαι \σε/ γ̣ν̣ησίως καὶ ἐνδιδύ̣σκειν | καθ̣᾽ ὁ̣μοιότη̣τα πάντω̣ν τ̣ῶ̣ν̣ σ̣υ̣μ̣μετρίων μου καὶ τ̣ὸν [πρ]οσ̣[όν]τ̣[α μο]ι̣ π̣ό̣ρ̣ο̣ν̣ κ̣α̣τ̣ὰ τὸν δύ̣να̣τ̣ο̣ν τρόπον̣ | τῆς ἐμῆς μετριότητος,  κ̣α̣ὶ  ἐν  μηδενὶ  καταφρονῆσαί  σου̣ μ̣ή̣τε  ἐκβαλεῖν  σε  ἐκ  τοῦ  ἐμο(ῦ)  συνοικεσί̣[ου] | [π]α̣ρ̣εκτὸς λόγου πορνείας καὶ αἰ\σ/χρᾶς πράξεως καὶ σωματικῆς ἀταξίας ἀποδειχ\θ/ησομένης διὰ τριῶ<ν> | ἢ | [π]λ̣[έον ἀ]ξιοπίστων ἀνδρῶν, παγανῶν ὄντων καὶ πολιτικῶν, ἐλευθέρων, καὶ μηδαμῶς ἀποστῆνα̣ί̣ με τῆς σῆς | κ̣[ο]ί̣τ̣η̣ς̣, [μη]δ̣᾽ ἑ̣τ̣έρα̣ς [δραμεῖ]ν̣ [ἀ]τ̣α̣ξ̣ί̣α̣ς ἢ ἀσελγείας, μέντοι καὶ αὐτῆς τῆς σῆς κοσμιότητος ὑπακούσης μο(υ) | κ̣[α]ὶ̣ φυλαττούσης μοι πᾶσαν εὔνοιαν καὶ εἰλικρινῆ στοργὴν ἐν πᾶσι καλοῖς καὶ ὠφελίμοις ἔργοις τε καὶ λόγοι̣ς̣, | κ̣α̣[ὶ] ὑ̣[πο]τ̣αττομένης μοι τρόποις ἅπασιν ἅτε δὴ ἀνήκει ἁπάσαις εὐγενεστάται̣ς̣ γυναιξὶν ἐνδείκνυσθαι εἰς το̣ὺς | ἑαυτῶν εὐμοίρου\ς/   καὶ   φιλ\αι/[τά]τους   ἄνδρα̣ς   δί[χα   ὕ]β̣ρ̣εως   καὶ   ἁψικορίας   καὶ   οἵας   δήποτε καταφρον[ήσεως] | ἀλλ᾽ οἰκουρὰ̣ν διόλου εἶναι, καὶ φίλανδρον περὶ ἐ̣μ̣ὲ γενέσθαι σε, ἀκολούθως τῇ παρ᾽ ἐμοῦ δειχθησομένῃ σ̣ο[ι] | ἀγαθῇ καὶ σώφρονι προαιρ[έσ]ει
v
 καὶ  εἰ  συμβαίη  [μ]έ  ποτε̣  κ̣[α]ιρῷ  ἢ χρό̣ν̣ῳ̣ κατα̣φ[ρονῆσαί] σο̣\υ/ κατ̣ὰ τ̣ὸν π̣[ροα]φ̣η[γ]ηθ̣έ̣ν̣τα τρ[όπον], ἢ ἐκβα̣λ̣ε̣ῖ̣ν̣ [σ]ε̣ | [χωρὶς εὐλόγου αἰτίας ὡ]ς̣ προγέγραπ̣[ται], ἑ̣[το]ί̣[μως ἔχω πα]ρ̣[ασ]χ̣[εῖν τ]ῇ σῇ κ[οσμιότητι, λόγῳ ποιν]ῆ̣ς τῆς αὐτῆς κ̣α̣τ̣α̣φρ̣ο̣ν̣[(ήσεως)] | [νομίσμ]α̣τ̣[α ιη] ἔργῳ ἀ̣π̣α̣ιτούμε̣ν̣α̣ κ̣α̣ὶ̣ κ̣α̣τ̣α̣[βαλλόμενα π]αρ᾽ ἐμο(ῦ) χωρὶς \ἀ̣[ντιλ]ο̣γ̣ίας κα̣ὶ̣ [ὑ\π/οθέσεως]/, [κρίσ]εως [καὶ δί]κ̣ης καὶ πάσης̣ ἀ̣φ̣ορ̣μ̣ῆς καὶ μ̣έμψεως | κ̣[αὶ παν]τ̣ο̣ί̣α̣ς̣ νομίμου παραγ̣ρ[αφῆς ἀναμφιλόγως], ἐνεχο̣μέ̣ν̣ης καί σου τῷ αὐτῷ ἴσ̣ῳ̣ μέντοι προστίμῳ | ε̣[ἰ κ]αὶ ἐμοῦ κατ[α]φρονησῃ[ς ἐπὶ τοῖς προτεταγμένοις συμφώνοις ἐφ᾽ οἷς ....]τ̣[ο]ς̣ π̣ρὸ̣ς̣ [ὁμολογῶ] ἔχ̣[ω ὁ σὸ]ς̣ | γαμέτης̣ μὴ συγκαλέσαι τινὰ ἀνακόλου̣θ̣ο̣ν κα̣τ̣᾽ οἶκον ἐ̣π̣ὶ̣ σ̣ὲ̣ μήτε σ̣υ̣μπ̣ο̣σι[ά]ζ̣ε̣ι̣ν̣ ἐγγὺς σο(ῦ) | με\θ/᾽ ἑ̣τ̣α̣ί̣ρ̣[ων ἢ]  ο̣ἰ̣κ̣[είων(?)]  ἢ̣ μ̣ε̣θ̣᾽  ἑτέρ̣ο̣υ̣  τινὸς  [... μ]ὴ  βουλ̣ο̣[μ]έν̣η̣ς̣  [τ]ὴ̣[ν] \α̣ὐ̣τ[ῶν/  κατ]ά̣σ̣τ̣[ασιν].  |  καὶ ε̣ἰ̣ς̣ ἀ̣σ̣φ(άλειαν) ἑκατέρ[ο]υ̣ μ̣έ̣ρ̣ους̣ κ̣[α]ὶ̣ τ̣[οῦ] φιλαλλήλο̣υ̣ συ̣νοικ̣[εσ]ί[ου, ἐθέ]μ̣η̣ν τοῦτο τὸ τῆς συζυγίας | σύμφωνον ἤτοι γ̣α̣[μ]ι̣[κὸ]ν̣ [συ]μ̣βό̣λαιον κύριον ὂν καὶ β̣έ̣βαιον πανταχο\ῦ/ ἐπιφερόμενον. καὶ ἐπ̣ερ(ωτηθεὶς) [[ὡ̣μ̣ο̣λ(όγησα)]] | ἑκὼν καὶ πεπεισμένος ὡμ̣ο̣λ̣ό̣γ̣η̣[σα, μ]ὴ φόβῳ μὴ δόλῳ μὴ βίᾳ καὶ ἁπάτῃ μή\τε/ ἀνάγκῃ συνελαυνόμενος, | καὶ ὑ̣π̣ογεγραμμένον ἐξεδ̣ό̣μην σο̣ι̣ π̣ρὸ[ς ἀσ]φ[ά]λε̣ι[α]ν̣, καὶ πρὸς πά̣ν̣τα καὶ π̣ρὸς ἕκαστον αὐτῶν τῶν ἐ̣μ̣π̣εριε̣χομ(ένων) | αὐτῷ κε̣φαλαίων καὶ ἐπὶ τῇ τοῦ προστίμου ἀποδ̣όσει εἰ ο̣ὕ̣τω τύχοι, ὑποθέμενός σοι πάντα τὰ νῦν ὄντα μοι̣ κα̣ὶ̣ ἐ̣[σ]ό̣μ̣(ενα) | πράγματα, ἐνεχύρου λόγῳ κ̣[α]ὶ̣ ὑποθήκη̣[ς] δικαίῳ [[ὡμολόγης]]
 

 
►  Bibliography
 
 
Maspero, Catalogue général des antiquités égyptiennes du Musée du Caire : Papyrus grecs d'époque byzantine, III, Cairo, 1916, n. 67310 ; Bell, Greek papyri in the British Museum : Catalogue, with texts, V, London, 1917, pp. 138, 141 and 177
 ; ZSS, 41, 1920, p. 316 ; Zilliacus, Untersuchungen zu den abstrakten Anredeformen und Höflichkeitstiteln im Griechischen, Helsinki, 1949, p. 85 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 829 ; Brecht, Zur Haftung der Schiffer im antiken Recht, München, 1962, p. 158 ; Numelin, Native contacts and diplomacy : The history of intertribal relations in Australia and Oceania, Helsinki, 1968, pp. 14, 41 and 86 ; Hazard & Wagner, Legal thought in the United States of America under contemporary pressures, Brussel, 1970, p. 52 ; Seidl, Claus & Müller, Rechtsgeschichte Ägyptens als römischer Provinz : Die Behauptung des ägyptischen Rechts neben dem römischen, Sankt Augustin, 1973, pp. 222 and 246 ; Goria, Studi sul matrimonio dell'adultera nel diritto giustinianeo e bizantino, Torino, 1975, p. 104 ; Bagnall, The Florida Ostraka (O. Florida) : Documents from the Roman army in Upper Egypt, Durham, 1976, p. 26 ; Actes du XVe Congrès international de papyrologie (Bruxelles-Louvain, 1977), Bruxelles, 1978, p. 117 ; Larsen & Bülow-Jacobsen, Subliterary texts and Byzantine documents from Egypt, Bonn, 1985, p. 59 ; Beaucamp, Le statut de la femme à Byzance (4e-7e siècle), II, Paris, 1992, pp. 85, 112 and 128 ; Kuehn, ZPE, 97, 1993, pp. 103 and 105-109 ; Krause, Witwen und Waisen im Römischen Reich, II, Stuttgart, 1994, pp. 68-69 ; Maresch, Nomisma und nomismatia : Beiträge zur Geldgeschichte Ägyptens im 6. Jahrhundert n.Chr., Opladen, 1994, p. 166 ; Hoogendijk, Tyche, 10, 1995, p. 19 ; Akten des 21. Internationalen Papyrologenkongresses (Berlin, 1995), II, Stuttgart-Leipzig, 1997, p. 620 ; Ševčenko & Hutter, Aetos : Studies in honour of Cyril Mango, presented to him on April 14, 1998, Leipzig, 1998, p. 131 ; Rowlandson, Women and Society in Greek and Roman Egypt : A Sourcebook, Cambridge, 1998, p. 155 ; Fournet, Hellénisme dans l’Égypte du VIe siècle, Cairo, 1999, p. 588 ; Nielsen, ZPE, 129, 2000, pp. 197 and 212 ; Andorlini et al., Atti del 22. Congresso internazionale di papirologia (Firenze, 1998), II, Firenze, 2001, p. 735 ; Palme, Wiener Papyri als Festgabe zum 60. Geburtstag von Hermann Harrauer (P. Harrauer), Wien, 2001, p. 182 ; Bornet et al., Griechische Texte XVIII, Wien, 2004, p. 57 ; Evans Grubbs in Reynolds & Witte, To have and to hold : Marrying and its documentation in Western Christendom, 400-1600, Cambridge, 2007, p. 83 ; Urbanik, The XVth Symposium of the Society for Greek and Hellenistic Legal History (Salerno, 2005), Wien, 2007, pp. 377-400 ; APF, 54, 2008, p. 177.
 
 
►  Source : Papyrus from Antinoopolis.