DIVORTIUM COMMUNI CONSENSU
     
Contract between Aurelius Menas and Aurelia Maria
      
( May 7, AD 568 )
 
 
P. Cair. Masp. II, 67153 ( Duke Data Bank of Documentary Papyri ).
  
 
[† βα]σιλείας καὶ ὑπ[ατ]είας τοῦ θειοτάτο[υ ἡμῶν δ]εσπότο(υ) Φλαυΐ̣[ου] | [Ἰουστίνου τοῦ αἰωνίο(υ)] αὐγούστο(υ) Α[ὐτοκρ]ά̣[τ]ορος ἔτους τρί[τ]ου̣, | [Πα]χὼν δωδεκ[άτῃ, ἀ]ρχῆς δευτ[έρας ἰν]δ(ικτίονος). ἐν Ἀντι(νόου) πόλ(ει) τῇ λαμ̣προ(τάτῃ). | Αὐρήλιος Μ̣η̣[νᾶς υ]ἱὸς Ὡρουωγχίο(υ), ἐ[κ μη]τρὸς Τσίας κραμπιτ̣ᾶ̣ς̣,   |   [ἀπ]ὸ   τῆς   Ἀντι(νοέων)   πόλε(ως),   Α̣ὐ̣ρηλίᾳ   Μαρίᾳ   [θυγατ]ρ̣ὶ Βίκτορος, τῇ συν-| [α]φ̣θείσῃ̣ μ̣οι ὡς εἴθ̣ε μήποτε γαμετ[ῇ] , ἀπ]ὸ τῆς αὐτῆς πόλεως̣. | [τ]όδε τὸ ῥεπούδιον τῆς ἀποζυγῆς τίθ[εμα]ί σοι καὶ διαπέμπομ[αι] | ἐπὶ τοῖς ἐφεξῆς λόγοις· πρώην συ[νή]φ̣θην σοι πρὸςγάμο̣[υ] | καὶ βίου κοινωνίαν ἐπὶ χρήσταις ἐλπίσι[ν] καὶ τ̣[έ]κνων σπορᾷ, | οἰόμενος ἐκτελέσαι μετὰ σοῦ εἰρηνικὸν σε̣μνὸν συνοικ[έ]σ̣ιον, | ἔκ τε τῶν ἐναντίων οὐκ οἶδα πόθεν, ἔκ τινος φθόνο(υ) πο[ν]ηρο[ῦ] | δαίμονος, ἀηδεία \τις/ σκληρωτάτη κατὰ μέσον ἡμῶν ἀμφοτέρων̣ | ἐξεγένετο καὶ ἐπεμβρίσατο ἡμᾶς ἀποχωρισθῆναι ἀπ᾽ ἀλλήλων το̣ῦ̣ | κοινοῦ ἡμῶν συνοικεσίου, καὶ μηκέτι ἡμᾶς συνδιαιτᾶσθαι | ἀλλήλοις ἐπὶ τὸν διηνεκῆ χρόνον. κατὰ τοῦτο ὁμολογῶ ἐγὼ | ὁ προγεγραμμέ(νος) Μηνᾶς, διὰ ταύτης μο(υ) τῆς ἐγγράφο(υ) διαλύσεως | ἤτοι διαίσεως, μηδένα τοῦ λοιπο(ῦ) λόγον ἔχει\ν/   μήτε   ἕξειν   [πρὸς   σὲ] | ἀπεντεῦθεν   ἤδη   περὶ   οἵου   \δήποτε/   πράγματος   ἐγγράφο(υ) ἢ ἀγράφο(υ), μ̣[ήτε] | περὶ γάμων μήτε περὶ ἕδνων μη[τε] περὶ ἀναλωμ[άτων] | γάμων μήτε μὴν περὶ προικὸς ἢ οἵων δήποτ̣[ε οἰκο-]|σκευῶν συνεισηνεγμένων ἀλλήλοις παρ᾽ ἀ[λλ]ήλ̣[ων], | διὰ τὸ ἐ[μὲ] ὑφὲν ἐφ᾽ ἅπ[ασι] ἀπηλλάχθαι καὶ δ[ιαλε]λ̣ῦσ̣[θαι πρὸς] | σέ, κ[αὶ δ]ιὰ τὸ σὲ πρὸς [ἐμ]ὲ ἐν ἅπα[σ]ι̣· καὶ   οὐκ   ἐξ̣[εῖναί   μοι κρίνειν] | κατὰ̣ [σο(ῦ)] ἐν δικαστηρ̣[ίοι]ς ἢ ἐκτὸς̣ [δ]ι̣καστη[ρίων, μικροῦ] | ἢ με̣[γάλο(υ)],   περὶ   οὐδέ[νος   τ]ὸ̣   σ̣ύνολ̣[ον],   καὶ   ἐξε̣[ῖναι   ἑκατέρῳ] | μέρ[ει   ἡμ]ῶν ἑτέρῳ γ[άμῳ] προσομ̣[ιλ]ῆσαι, διὰ̣ [τὸ ἀμφοτέρους] | ἡμ[ᾶς τοῦ]το τὸ ῥεπο̣[ύδιο]ν πρὸς [ἀλ]λήλ̣[ους διαπέμψασθαι]. | κα̣ὶ̣ [εἰ συμβ]α̣ίη τινα ἐξ ἡ[μῶν πα]ραβ[ῆ]ναι τα[ῦτα τὰ προγεγραμμ(ένα) καὶ] | ἐπεξ̣[ελθ]εῖν κατὰ τοῦ ἑτέ̣[ρου π]ερὶ οἵο̣[υ δ]ήποτε π̣[ράγμ]α̣[τος, παρέξει] | τὸ παραβαῖνον μέρος τῷ ἐμμ[ένο]ντι χρ[υσο(ῦ) ν]ομίσμ(ατα) ἓ̣[ξ(?) ζυγ(ῷ)] | δημ(οσίῳ) Ἀντι(νόου), ἔργῳ καὶ δυνάμει ἀπαιτούμ[εν]α, καὶ καταβ̣αλ̣λόμενα ἀ[μάχως(?)] | δ[ί]χ̣[α κ]ρ̣ίσεω[ς κ]αὶ δίκης καὶ οἵας δήποτ[ε] εὑρεσιλογί[ας καὶ τὸ] | γράμμα τούτο[υ] τοῦ ῥεπουδίου ἐθέμ[ε]θα πρὸς ἀλλήλ[ους] | δισσὸν γραφέ̣ν̣, \καὶ/   ἐξεδόμεθα   μεθ̣᾽   ὑπογραφ(ῆς)   τοῦ   ὑπ(ὲρ)   ἡμῶ[ν ὑπο]γραφ(ομένων) | καὶ ἐπερ(ωτηθέντες) ὡμολ̣[ογ(ήσαμεν)]. † Αὐρήλιος Μηνᾶς υἱὸς Ὡρουωγχί[ου] κ̣[ραμπ]ιτ(ᾶς), | ὁ προγεγραμμ[έν]ος, ἐθέμην τοῦτο τὸ ῥεπούδιον τῆς διαλ[ύσεω]ς | τα[ύ]της ἐπὶ π[ᾶ]σι τοῖς ἐγγεγραμμέ(νοις) ἐπὶ τῷ προστίμ(ῳ) ὡς πρ[όκ(ειται). † Α]ὐρήλ(ιος) | Μ̣αγίστωρ Ὡρ̣ουωγχίου ἀπὸ Ἀντι(νόου), ἀξιωθ(είς), ἔγραψα   ὑπ(ὲρ)   αὐτοῦ   γράμμ[ατα   μὴ]   εἰδότος, | παρόντος   καὶ εἰπόντος μοι κατὰ πρόσωπον̣ ὡς πρόκ(ειται). †
 

 
►  Bibliography
 
 
Maspero, Catalogue général des antiquités égyptiennes du Musée du Caire : Papyrus grecs d'époque byzantine, II, Cairo, 1913, n. 67153 ; Bell, Greek papyri in the British Museum : Catalogue, with texts, V, London, 1917, pp. 107, 144 and 146 ; Bell, The Journal of Egyptian archaeology, 5, 1918, p. 71 ; Zilliacus, Zum Kampf der Weltsprachen im oströmischen Reich, Helsinki, 1935, p. 204 ; SDHI, 30, 1964, p. 466 ; Numelin, Native contacts and diplomacy : The history of intertribal relations in Australia and Oceania, Helsinki, 1968, pp. 14-15 ; Goria, Tradizione romana e innovazioni bizantine nel diritto privato dell' ecloga privata aucta : Diritto matrimoniale, Frankfurt am Main, 1980, p. 153 ; Papyri greek & egyptian : Edited by various hands in honour of Eric Gardner Turner on the occasion of his seventieth birthday (P. Turner), London, 1981, p. 159 ; MacCoull, Tyche, 2, 1987, p. 96 ; MacCoull, Dioscorus of Aphrodito : His Work and His World, Berkeley-Los Angeles-Oxford, 1989, p. 75 ; Beaucamp in Simon, Eherecht und Familiengut in Antike und Mittelalter, München, 1992, p. 70 ; Beaucamp, Le statut de la femme à Byzance (4e-7e siècle), II, Paris, 1992, pp. 130 and 141-142 ; MacCoull, Le Muséon, 106, 1993, p. 57 ; Mandilaras, P. Sta Xyla : The Byzantine papyri of the Greek Papyrological Society, Athens, 1993, p. 77 ; Krause, Witwen und Waisen im Römischen Reich, II, Stuttgart, 1994, p. 68 ; Solin & Salomies, Repertorium nominum gentilium et cognominum Latinorum, Hildesheim-Zürich-New York, 1994, p. 500 ; APF, 43, 1997, p. 389 ; Fournet, Hellénisme dans l'Égypte du VIe siècle : La bibliothèque et l’œuvre de Dioscore d’Aphrodité, Cairo, 1999, pp. 630 and 632 ; Nielsen, ZPE, 129, 2000, pp. 192 and 212 ; Evans Grubbs, Women and the Law in the Roman Empire : A Sourcebook on Marriage, Divorce and widowhood, London-New York, 2002, p. 214 ; Frösén, Arjava & Lehtinen, The Petra Papyri, I, Amman, 2002, p. 67 ; Bagnall & Worp, The Chronological Systems of Byzantine Egypt, 2nd ed., Zutphen, 2004, p. 24 ; Drexhage, Münstersche Beiträge zur Antiken Handelsgeschichte, 23, 2004, pp. 18–40 ; Esposito, Il fragmentum Grenfellianum (P. Dryton 50) : introduzione, testo critico, traduzione e commento, Bologna, 2005, p. 93.
 
 
►  Source : Papyrus from Antinoopolis.