LEX COLONIAE GENETIVAE IULIAE SEU URSONENSIS
   
Charter of Urso
 
( 47-44 BC )
 

 
( P. F. Girard & F. Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 200-222, n. 3 ).
 

 
LXI    LXXI    LXXXI    XCI    CI    CXXXI
 

 
     [LXI.  . . . Cui   quis   ita   ma]|num   inicere   iussus erit, iudicati iure man|us iniectio esto itque ei s(ine) f(raude) s(ua) facere liceto. Vin|dex arbitratu IIviri quive i(ure) d(icundo) p(raerit) locuples | esto. Ni vindicem dabit iudicatumve faci|et, secum ducito. Iure civili vinctum habeto. | Si quis in eo vim faciet, ast eius vincitur, du|pli damnas esto colonisq(ue) eius colon(iae) HS | CCICC CCICC d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae qui vo|let petitio, IIvir(o) quive i(ure) d(icundo) p(raerit) exactio iudicati|oque esto. |
     LXII. IIviri quicumque erunt, i[is] IIviris in eos singulos | lictores binos, accensos sing(ulos), scribas bi|nos, viatores binos, librarium, praeconem, | haruspicem, tibicinem habere ius potestas|que esto. Quique in ea colonia aedil(es) erunt, | iis aedil(ibus) in eos aedil(es) sing(ulos) scribas sing(ulos), publi|cos cum cincto limo IIII, praeconem, haruspi|cem, tibicinem habere ius potestasq(ue) esto. Ex eo | numero, qui eius coloniae coloni erunt, habe|to. Iisque IIvir(is) aedilibusque, dum eum mag(istratum) hab(ebunt), togas praetextas, funalia, cereos ha|bere ius potestasq(ue) esto. Quos quisque eo|rum ita scribas lictores accensos viatorem | tibicinem haruspicem praeconem habebit, iis | omnibus eo anno, quo anno quisque eorum | apparebit, militiae vacatio esto, neve quis e|um eo anno, quo mag(istratibus) apparebit, invitum | militem facito neve fieri iubeto neve eum | cogito neve ius iurandum adigito neve a|digi iubeto neve sacramento  rogato  neve  |  rogari  iubeto,  nisi  tumultus  Italici  Gallici|ve  causa.  Eisque  merces  in  eos singul(os), qui IIvi|ris apparebunt, tanta esto: in scribas sing(ulos) HS CIC CC, in accensos sing(ulos) HS DCC, in lictores | sing(ulos) HS DC, in viatores sing(ulos) HS CCCC, in libra|rios sing(ulos) HS CCC, in haruspices sing(ulos) HS D, prae|coni HS CCC, qui aedili(bus) appareb(unt): in scribas | sing(ulos) HS DCCC, in haruspices sing(ulos) HS C, in ti||bicines sing(ulos) HS| CCC, in praecones sing(ulos) HS CCC. | Iis s(ine) f(raude) s(ua) kapere liceto. |
     LXIII. IIviri, qui primi ad pr. k. Ianuar. mag(istratum) habebunt, appari|tores totidem habento [quot] sing(ulis) apparitores ex h(ac) l(ege) ha|bere licet. Iisque apparitorib(us) merces tanta esto, | quantam esse oporteret, si partem IIII anni appar|uissent, ut pro portione, quam diu apparuissent, mer|cedem pro eo kaperent, itque iis s(ine) f(raude) s(ua) c(apere) l(iceto). |
     LXIIII. IIviri   quicumque   post   colon(iam)   deductam   erunt,   ii   in   die|bus X proxumis, quibus eum mag(istratum) gerere coeperint, at | decuriones referunto, cum non minus duae partes | aderint, quos et quot dies festos esse et quae sacra | fieri publice placeat et quos ea sacra facere place|at. Quot ex eis rebus decurionum maior pars, qui | tum aderunt, decreverint statuerint, it ius ratum|que esto, eaque sacra eique dies festi in ea colon(ia) | sunto. |
     LXV. Quae pecunia poenae nomine ob vectiga[l]ia, quae | colon(iae) G(enetivae) Iul(iae) erunt, in publicum redacta erit, eam | pecuniam ne quis erogare neve cui dare neve attri|buere potestatem habeto nisi at ea sacra, quae in | colon(ia) aliove quo loco colonorum nomine fiant, | neve quis aliter eam pecuniam s(ine) f(raude) s(ua) kapito, neve quis | de ea pecunia ad decuriones referundi neve quis | de ea pecunia sententiam dicendi ius potestat(em)|que habeto. Eamque pecuniam ad ea sacra, quae | in ea colon(ia) aliove quo loco colonorum nomine | fient, IIviri s(ine) f(raude) s(ua) dato attribuito itque ei facere | ius potestasq(ue) esto. Eique cui ea pecunia dabi|tur s(ine) f(raude) s(ua) kapere liceto. |
     LXVI. Quos pontifices quosque augures G. Caesar, quive | iussu eius colon(iam) deduxerit, fecerit ex colon(ia) Ge|net(iva), ei pontifices eique augures c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) sunto, eiq(ue) | pontifices auguresque in pontificum augu|rum conlegio in ea colon(ia) sunto, ita uti qui | optima lege optumo iure in quaque colon(ia) | pontif(ices) augures sunt erunt. Iisque pontificibus | auguribusque, qui in quoque eorum collegio | erunt, liberisque eorum militiae munerisq||ue publici vacatio sacro sancta esto uti pon|tifici Romano est erit, aeraque militaria ea omni|a merita sunto. De auspiciis quaeque ad eas res per|tinebunt augurum iuris dictio iudicatio esto. Ei|sque pontificib(us) auguribusque ludis, quot publice ma|gistratus facient, et cum ei pontific(es) augures sa|cra publica c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) facient, togas praetextas haben|di ius potestasq(ue) esto, eisque pontificib(us) augurib(us)|q(ue) ludos gladiatoresq(ue) inter decuriones specta|re ius potestasque esto. |
     LXVII. Quicumque pontif(ices) quique augures c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) post h(anc) l(egem) da|tam in conlegium pontific(um) augurumq(ue) in demor|tui damnative loco h(ac) l(ege) lectus cooptatusve erit, | is pontif(ex) augurq(ue) in c(olonia) Iul(ia) in conlegium pontifex | augurq(ue) esto, ita uti qui optuma lege in quaque | colon(ia) pontif(ices) auguresq(ue) sunt erunt. Neve quis | quem in conlegium pontificum kapito suble|gito cooptato nisi tunc cum minus tribus pon|tificib(us) ex iis, qui c(oloniae) G(enetivae) sunt, erunt. Neve quis quem | in conlegium augurum sublegito cooptato ni|si tum cum minus tribus auguribus ex eis, qui | colon(iae) G(enetivae) I(uliae) sunt, erunt. |
     LXVII[I]. IIviri praef(ectus)ve comitia pontifi(cum) augurumq(ue), quos h(ac) lege | habere oportebit, ita habeto, prodicito, ita uti | IIvir(um) creare facere sufficere h(ac) l(ege) o(portebit).
     LXIX. IIviri qui post colon(iam) deductam primi erunt, iei in su|o mag(istratu) et quicumq(ue) IIvir(i) in colon(ia) Iul(ia) erunt, ii in | diebus LX proxumis, quibus eum mag(istratum) gerere coe|perint, ad decuriones referunto, cum non minus | XX aderunt, uti redemptori redemptoribusque, | qui ea redempta habebunt   quae   ad   sacra   resq(ue)   |   divinas   opus   erunt,   pecunia   ex   lege  locationis | adtribuatur solvaturq(ue). Neve quisquam rem ali|am at decuriones referunto neve quot decuri|onum decret(um) faciunto   antequam   eis   redemp|toribus   pecunia ex lege locationis attribuatur | solvaturve d(ecurionum) d(ecreto), dum ne minus XXX atsint, cum e(a) r(es) consulatur. Quot ita decreverint, ei IIvir(i) || redemptori redemptoribus attribuendum | solvendumque curato, dum ne ex ea pecunia | solvant adtribuant, quam pecuniam ex h(ac) l(ege) | [ad e]a sacra, quae in colon(ia) aliove quo loco pu|blice fiant, dari adtribui oportebit. |
     [L]XX. IIviri quicu[m]que erunt ei praeter eos, qui primi | post h(anc) l(egem) [fa]cti erunt, ei in suo mag(istratu)   munus   lu|dosve   scaenicos   Iovi  Iunoni Minervae deis | deabusq(ue) quadriduom m(aiore) p(arte) diei, quot eius fie|ri poterit, arbitratu decurionum faciun|to inque eis ludis eoque munere unusquis|que eorum de sua pecunia ne minus HS M M | consumito et ex pecunia publica in sing(ulos) | IIvir(os) d(um) t(axat) HS M M sumere consumere liceto, it|que eis s(ine) f(raude) s(ua) facere liceto, dum ne quis ex ea | pecun(ia) sumat neve adtributionem faciat, | quam pecuniam h(ac) l(ege) ad ea sacra, quae in co|lon(ia) aliove quo loco publice fient, dari | adtribui oportebit. |
     LXXI. Aediles quicumq(ue) erunt in suo mag(istratu) munus lu|dos scaenicos Iovi Iunoni Minervae tri|duom maiore parte diei, quot eius fieri po|terit, et unum diem in circo aut in foro Veneri | faciunto, inque eis ludis eoque munere unus|quisque eorum de sua pecunia ne minus HS M M | consumito deve publico in sing(ulos) aedil(es) HS M | sumere liceto, eamq(ue) pecuniam IIvir praef(ectusve) | dandam adtribuendam curanto itque iis | s(ine) f(raude) s(ua) c(apere) liceto. |
     LXXII. Quotcumque pecuniae stipis nomine in aedis | sacras datum inlatum erit, quot eius pecuni|ae eis sacris superfuerit, quae sacra, uti h(ac) l(ege) d(ata) | oportebit, ei deo deaeve, cuius ea aedes erit, fac|ta fuerint, ne quis facito neve curato neve interce|dito, quo minus in ea aede consumatur, ad | quam aedem ea pecunia stipis nomine da|ta conlata erit, neve quis eam pecuniam alio | consumito ne[ve] quis facito, quo magis in || alia re consumatur.
     LXXIII. Ne quis intra fines oppidi colon(iae)ve, qua aratro | circumductum erit, hominem mortuom | inferto neve ibi humato neve urito neve homi|nis mortui monimentum aedificato. Si quis | adversus ea fecerit, is c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) HS ICC d(are) d(amnas) esto, | eiusque pecuniae qui volet petitio persecu|tio [exactioq(ue)] esto. Itque quot inaedificatum | erit IIvir aedil(is)ve dimoliendum curanto. Si | adversus ea mortuus inlatus positusve erit, | expianto uti oportebit. |
     LXXIV. Ne quis ustrinam novam, ubi homo mortuus | combustus non erit, propius oppidum pas|sus D facito. Qui adversus ea fecerit, HS ICC c(olonis) | c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae qui volet peti|tio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto. |
     LXXV. Ne quis in oppido colon(iae) Iul(iae) aedificium detegito | neve demolito neve disturbato, nisi si praedes | IIvir(um) arbitratu dederit se redaedificaturum, aut | nisi decuriones decreverint, dum ne minus L   ad|sint,   cum   e(a)   r(es)   consulatur.   Si   quis adversus ea fecerit, | q(uanti) e(a) r(es) e(rit), t(antam) p(ecuniam) c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) e(sto), eiusq(ue) pecuniae qui volet pe|titio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto. |
     LXXVI. Figlinas teglarias maiores tegularum CCC tegu|lariumq(ue) in oppido colon(iae) Iul(iae) ne quis habeto. Qui | habuerit it aedificium isque locus publicus | col(oniae) Iuli(ae) esto, eiusq(ue) aedificii quicumque in c(olonia) | G(enetiva) Iul(ia) i(ure) d(icundo) p(raerit), s(ine) d(olo) m(alo) eam pecuniam in publicum redigito. |
     LXXVII. Si quas vias fossas cloacas IIvir aedil(is)ve publice | facere inmittere commutare aedificare mu|nire intra eos fines, qui colon(iae) Iul(iae) erunt, volet, | quot eius sine iniuria privatorum fiet, it is face|re liceto. |
     LXXIIX. Quae viae publicae itinerave publica sunt fuerunt | intra eos fines, qui colon(iae) dati erunt, quicumq(ue) | limites quaeque viae quaeque itinera per eos a|gros sunt erunt fueruntve, eae viae eique limites | eaque itinera publica sunto. |
     LXXIX. Qui fluvi rivi fontes lacus aquae stagna paludes | sunt in agro, qui colon(is) huiusc(e) colon(iae) divisus || erit, ad eos rivos fontes lacus aquas sta|gna paludes itus actus aquae haustus iis item | esto, qui eum agrum habebunt possidebunt, uti | iis fuit, qui eum agrum habuerunt possederunt. | Itemque iis, qui eum agrum habent possident ha|bebunt possidebunt, itineris aquarum lex ius|que esto.
     LXXX. Quot cuique negotii publice in colon(ia) de decur(ionum) sen|tentia datum erit, is cui negotium datum erit e|ius rei rationem decurionib(us) reddito refertoque | in dieb(us) CL proxumis [quibus] it negotium confecerit | quibusve it negotium gerere desierit, quot eius | fieri poterit s(ine) d(olo) m(alo).
     LXXXI. Quicumque   IIvir(i)   aed(iles)ve   colon(iae)   Iul(iae)   erunt,   ii  scribis | suis, qui pecuniam publicam  colonorumque | rationes scripturus erit, antequam tabulas | publicas scribet tractetve in contione palam | luci nundinis in forum ius iurandum adigi|to per Iovem deosque Penates ‘ sese pecuniam pu|blicam eius   colon(iae)   concustoditurum   rationes|que   veras habiturum esse, u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet) s(ine) d(olo) m(alo), ne|que se fraudem per litteras facturum esse sc(ientem) | d(olo) m(alo) ’. Uti quisque scriba ita iuraverit, in tabulas | publicas referatur facito. Qui ita non iurave|rit, is tabulas publicas ne scribito neve aes | apparitorium mercedemque ob e(am) r(em) kapito. | Qui ius iurandum non adegerit, ei HS ICC mul|ta esto, eiusq(ue) pecuniae cui volet petitio per|secutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto. |
     LXXXII. Qui agri quaeque silvae quaeq(ue) aedificia c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) | quibus publice utantur, data adtributa e|runt, ne quis eos agros neve eas silvas ven|dito neve locato longius quam in quinquen|nium, neve ad decuriones referto neve decu|rionum consultum facito, quo ei agri eaeve | silvae veneant aliterve locentur. Neve is ve|nierint, itcirco minus c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) sunto. Quique iis   |   rebus   fructus   erit,  quot se emisse dicat, is in | iuga sing(ula) inque annos sing(ulos) HS C c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) | [esto, eiusque pecuniae qui volet petitio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto.
(Deest tabulae pars dimidia.)
     [XCI. Si quis ex hac lege decurio augur pontifex coloniae G(enetivae) Iul(iae) creatusve] erit, tum quicumque decurio augur pontifex huiusque | col(oniae) domicilium in ea col(onia) oppido propiusve it oppidum p(assus) M | non habebit annis V proxumis, unde pignus eius quot satis | sit capi possit, is in ea col(onia) augur pontif(ex) decurio ne es|to quique IIviri in ea col(onia) erunt, eius nomen de decurio|nibus sacerdotibusque de tabulis publicis eximendum | curanto, u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet), idq(ue) eos IIvir(os) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere) l(iceto). |
     XCII. IIviri quicumque in ea colon(ia) mag(istratum) habebunt, ei de legatio|nibus publice mittendis ad decuriones referunto, cum | m(aior) p(ars) decurion(um) eius colon(iae) aderit, quotque de his rebus | maior pars eorum qui tum aderunt constituerit, it | ius ratumque esto. Quamque legationem ex h(ac) l(ege) exve | d(ecurionum) d(ecreto), quot ex h(ac) l(ege) factum erit, obire oportuerit | neque obierit qui lectus erit, is pro se vicarium ex eo | ordine, uti hac lege de(curionum)ve [decreto] d(ari) o(portet), dato. Ni ita dederit, in | res  sing(ulas),  quotiens  ita  non  fecerit,  HS  CCICC  colon(is)  hu|iusque  colon(iae)  d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae qui volet petitio | persecutioque esto. |
     XCIII. Quicumque IIvir post colon(iam) deductam factus creatusve | erit quive praef(ectus) qui ab IIvir(o) e lege huius coloniae relic|tus erit, is de loco publico neve pro loco publico neve | ab redemptore mancipe praed(e)ve donum munus mercedem | aliutve quid kapito neve accipito neve facito, quo | quid ex ea re at se suorumve quem perveniat. Qui at|versus ea fecerit, is HS CCICC CCICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) e(sto), eius|que pecuniae cui volet petitio persecutioque esto. |
     XCIIII. Ne quis in hac colon(ia) ius dicito neve cuius in ea colon(ia) | iuris dictio esto nisi IIvir(i) aut quem IIvir praef(ectum) | reliquerit aut aedil(is), uti h(ac) l(ege) o(portebit). Neve quis pro eo | imper(io) potestat(e)ve facito, quo quis in ea colonia | ius dicat, nisi quem ex h(ac) l(ege) dicere oportebit. |
     XCV. Qui   reciperatores   dati   erunt, si eo die quo iussi erunt | non iudicabunt, IIvir praef(ectus)ve ubi e(a) r(es) a(gitur) eos rec(iperatores) | eumque cuius res a(gitur) adesse iubeto diemque cer||tum dicito, quo die atsint, usque ateo, dum e(a) r(es) | iudicata erit, facitoque, uti e(a) r(es) in diebus XX | proxumis, quibus   d(e)   e(a)   r(e)  rec(iperatores) dati iussive e|runt iudicare, iudic(etur), u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet). Testibusque | in eam rem publice dum taxat h(ominibus) XX, qui colon(i) incolaeve erunt, quibus is qui rem quaere|t volet, denuntietur facito. Quibusq(ue) ita tes|timonium denuntiatum erit quique in tes|timonio dicendo nominati erunt, curato | uti at it iudicium atsint. Testimoniumq(ue) si quis quit earum rer(um)   quae   res   tum   age|tur,  sciet aut audierit, iuratus dicat faci|to, uti q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet), dum ne omnino amplius | h(omines) XX in iudicia singula testimonium dice|re cogantur. Neve quem invitum   testimo|nium   dicere   cogito,   qui   ei,   cuia   r(es)   tum   age|tur, gener socer, vitricus privignus, patron(us)   | lib(ertus),   consobrinus   [sit]   propiusve   eum  ea cognatione atfinitateve contingat. Si IIvir | praef(ectus)ve qui ea re colon(is) petet, non ade|rit ob eam rem, quot ei morbus sonticus, vadimonium, iudicium, sacrificium, funus | familiare feriaeve denicales erunt, quo minus | adesse possit sive is propter magistra|tus potestatemve p(opuli) R(omani) minus atesse poterit: | quo magis eo absente de eo cui is negotium | facesset recip(eratores) sortiantur reiciantur res iu|dicetur, ex h(ac) l(ege) n(ihilum) r(ogatur). Si   privatus   petet   et   is,   cum   |   de   ea   re iudicium fieri oportebit, non aderit | neque arbitratu IIvir(i) praef(ecti)ve ubi e(a) r(es) a(getur) excu|sabitur ei harum quam causam esse, quo minus | atesse possit, morbum sonticum, vadimonium, iudicium, sacrificium, funus familiare, ferias | denicales eumve propter mag(istratus)   potestatemve   |   p(opuli)   R(omani) atesse non posse: post ei earum rerum, quarum | h(ac) l(ege) quaestio erit, actio ne esto. Deq(ue) e(a) r(e) siremps || lex resque esto, quasi si neque iudices delecti neq(ue) recip(eratores) | in eam rem dati essent. |
     XCVI. Si quis decurio eius colon(iae) ab IIvir(o) praef(ecto)ve postulabit | u[t]i ad decuriones referatur, de pecunia publica de|que multis poenisque deque locis agris aedificis | publicis quo facto quaeri iudicarive oporteat: tum | IIvir quive iure dicundo praerit d(e) e(a) r(e) primo | quoque die decuriones consulito decurionum|que consultum facito fiat, cum non minus m(aior) p(ars) | decurionum atsit, cum ea res consuletur. Uti m(aior) p(ars) | decurionum, qui tum aderint censuer(int), ita ius | ratumque esto. |
     XCVII. Ne  quis  IIvir  neve quis pro potestate in ea colon(ia) | facito neve ad decur(iones) referto neve d(ecurionum) d(ecretum) facito | fiat, quo quis colon(is) colon(iae) patron(us) sit atoptetur|ve praeter eum, cui c(olonis) a(grorum) d(andorum) a(tsignandorum) i(us) ex lege Iulia est, eum|que, qui eam colon(iam) deduxerit, liberos posterosque | eorum, nisi de m(aioris) p(artis) decurion(um) [qui tum ad]erunt per tabellam | sententia, cum non minus L aderunt, cum e(a) r(es) | consuletur. Qui atversus ea fecerit, HS ICC colon(is) | eius colon(iae) d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae colon(orum) eius | colon(iae) cui volet petitio esto. |
     XCVIII. Quamcumque munitionem decuriones huius|ce coloniae decreverint, si m(aior) p(ars) | decurionum  atfuerit,  cum  e(a)  r(es)  consuletur,  eam  munitionem  |  fieri liceto, dum ne amplius in annos sing(ulos) in|que homines singulos puberes operas quinas et | in <iumenta plaustraria> iuga sing(ula) operas ter|nas decernant. Eique munitioni aed(iles) qui tum | erunt ex d(ecurionum) d(ecreto) praesunto. Uti decuriones censu|erint, ita muniendum curanto, dum ne in|vito eius opera exigatur, qui minor annor(um) XIIII | aut maior annor(um) LX natus erit. Qui in ea colon(ia) | intrave eius colon(iae) fines domicilium praedi|umve habebit neque eius colon(iae) colon(us) erit, is ei|dem munitioni uti colon(us) pareto. |
     XCVIIII. Quae aquae publicae in oppido colon(iae) Gen(etivae) || adducentur, IIvir, qui tum erunt, ad decuriones, | cum duae partes aderunt, referto, per quos agros | aquam ducere liceat. Qua pars maior decurion(um), | qui tum aderunt, duci decreverint, dum ne | per it aedificium, quot non eius rei causa factum | sit, aqua ducatur, per eos agros aquam ducere | i(us) p(otestas)que esto, neve quis facito, quo minus ita | aqua ducatur. |
     C. Si quis colon(us) aquam in privatum caducam ducere | volet isque at IIvir(um) adierit postulabit|que, uti ad decurion(es) referat, tum is IIvir, a quo | ita postulatum erit, ad decuriones, cum non mi|nus XXXX aderunt, referto. Si decuriones m(aior) p(ars) qui | tum atfuerint, aquam caducam in privatum duci | censuerint, ita ea aqua utatur, quot sine priva|ti iniuria fiat, i(us) potest(as)que e(sto). |
     CI. Quicumque comitia magistratibus creandis subrogan|dis habebit, is ne quem eis comitis pro tribu acci|pito neve renuntiato neve renuntiari iubeto, | qui [in] earum qua causa erit, [e] qua eum h(ac) l(ege) in colon(ia) | decurionem nominari creari inve decurionibus | esse non oporteat non liceat. |
     CII. IIvir qui h(ac) l(ege) quaeret iud(icium)[ve] exercebit, quod iudicium | uti uno die fiat h(ac) l(ege) praestitu[tu]m non est, ne quis | eorum ante h(oram) I neve post horam XI diei quaerito | neve iudicium exerceto. Isque IIvir in singul(os) | accusatores, qui eorum delator erit, ei h(oras) IIII, | qui subscriptor erit, h(oras) II accusandi potest(atem) facito. Si | quis accusator de suo tempore alteri concesserit, | quot eius cuique concessum erit, eo amplius cui | concessum erit dicendi potest(atem) facito. Qui de suo | tempore alteri concesserit, quot eius cuique conces|serit, eo minus ei dicendi potest(atem) facito. Quot horas | omnino omnib(us) accusatorib(us) in sing(ulas) actiones di|cendi potest(atem) fieri oporteb(it), totidem horas et alte|rum tantum reo quive pro eo dicet in sing(ulas) actiones || dicendi potest(atem) facito. |
     CIII. Quicumque in col(onia) Genet(iva) IIvir praef(ectus)ve i(ure) d(icundo) praerit, eum colon(os) | incolasque contributos quocumque tempore colon(iae) fin(ium) | defendendorum causa armatos educere decurion(es)  cen(suerint),  |  quot  m(aior)  p(ars)  qui  tum aderunt decreverint, id e(i) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere) l(iceto). Ei|que IIvir(o) aut quem IIvir armatis praefecerit idem | ius eademque animadversio esto, uti  tr(ibuno)  mil(itum)  p(opuli)  R(omani) in | exercitu p(opuli) R(omani) est, itque e(i) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere) l(iceto) i(us) p(otestas)que e(sto), dum it, quot | m(aior) p(ars) decurionum decreverit, qui tum aderunt, fiat. |
     CIIII. Qui    limites    decumani[que]    intra    fines    c(oloniae)    G(enetivae)  deducti  facti|que  erunt, quaecum(que)  fossae  limitales  in  eo  agro  erunt, | qui iussu C. Caesaris dict(atoris) imp(eratoris) et lege Antonia senat(us)que | c(onsultis) pl(ebi)que sc(itis) ager datus atsignatus erit, ne quis limites | decumanosque opsaeptos neve quit immolitum neve | quit ibi opsaeptum habeto, neve eos arato, neve eis fossas | opturato neve opsaepito, quo minus suo itinere aqua | ire fluere possit. si quis atversus ea quit fecerit,  is  in  |  res  sing(ulas),  quotienscumq(ue)  fecerit,  HS M  c(olonis)  c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) esto, | eiusq(ue) pecun(iae) qui volet petitio p(ersecutio)q(ue) esto. |
     CV. Si quis quem decurion(um) indignum loci aut ordinis de|curionatus esse dicet, praeterquam quot libertinus | erit, et ab IIvir(o) postulabitur, uti de ea re iudici|um reddatur, IIvir quo de ea re in ius aditum erit, | ius dicito iudiciaque reddito. Isque decurio, | qui iudicio condemnatus erit, postea decurio | ne esto neve in decurionibus sententiam dici|to neve IIvir(atum) neve aedilitatem petito neve | quis IIvir comitis suffragio eius rationem | habeto neve IIvir(um) neve aedilem renunti|ato neve renuntiari sinito. |
     CVI. Quicumque c(olonus) c(oloniae) G(enetivae) erit, quae iussu C. Caesaris dict(atoris) ded(ucta) | est, ne quem in ea col(onia) coetum conventum coniu[rationem] . .
     CVIII. [Si quis colonus col(oniae) Gen(etivae) Iul(iae) aput IIvir(os) q(ui) i(ure) d(icundo) praeerunt servum suum ex servitute in libertatem manumiserit | dum ne quis pupillus neve quae virgo mulierve sine | tutore  auctoreve  manumittat,  qui  servus  ita  aput  eos] | IIvir(os)  qui  i(ure)  d(icundo)  p(raeerunt), eius col(oniae) Gen(etivae) I(uliae) manumissus erit liber] | esto.
     CVIIII. Cui pupillo pupill[ae mulierive col(onis) col(oniae) Gen(etivae) Iul(iae) in His]pania tutor no[n erit | incertusve erit et is pupil]|us eave pup(illa) mul[ierve ab IIviris q(ui) i(ure) d(icundo) p(raeerunt) eius col(oniae) pos]|tulabit uti sibi tu[torem det et nominabit quem tuto]rem sibi dari v[olet, tum is IIvir a quo ita tutor pos]|tulatus erit . . . .
     [CXIII]. ......us i[... | ...p]lebis || ...
     [CXIIII]. . . s]unt | unt|[. . . s]int erint | [. . . iudic]es le]gito ita ut ex | [...iudic]es legant | [... iudices legat ni[si qui ...
eius colo]n(iae) non erit | ...qui maior annis LX minorve an(nis) XX na|[tus erit, qui iud(icio) publico praevaricationi]s causa | [condemnatus erit ...] iudi...(d)ie| [...]m in [...
     [CXV]. ... qui]  ita  le[cti  erunt  ea  nomina  omnia  in  ta]bula in albo in pub[lico foro ...habeto...|...] IIvir iudi[c...|...] ad[versus ea fecerit ...
     [CXVI]. ... d(e) e(a) r(e) in ea colon(ia) iu]dicio certa|[re volet ... eius c]olon(iae) sibi | [non liquere iurabit  et  postula]bit  uti  e(a)  r(es)  in  consi|[lio...  et  spati]um  ex  edicto  e(ius)  |  q(ui)  i(ure)  d(icundo) p(raeerit) ...detur... si] omittat fac[... | ...] ... [... | ... || ...]t.
     [CXVII]. ...non [pe]tet neque post | [tulet ... qui pro]vinciae prae|[rit ...] vadimonium [|] non deica | verit... i]niuriam non [fecisse ...] in colon(ia) | [...]i.
     [CXVIII]. ...]as[...] | me.[...] | nequ[...]|tio iu[...] | esto f[...] | neve | probr[osum...] | recip[er......] ... [... | ... ad]versus [... | ...]que recusa [... | ...] defendat, tum [... | ...] qui ad eum [... | ...]. um .[......] . [... | ...] . su[... | ...] [... | ... II]vir . [... | ...] . [umo ... | ...] erit [...] . u[...
     [CXVIIII]. [...]eb eto neve cui[... | ...]s ea dicta erit pet[... | II]viri quicumque erunt ...
     C[XX].
     [CXXII]. in ea colon(ia) iudicio ce]rta re volet ... | ... cu]m servo furti ac[tio ... | ... ad d]ominum it furtum pertineat [... | ...]s erit quam in ea colonia iuris actio esto q]uae ... | ... actio erit earum rerum alio [... | ...] ... [...
     CXXIII. IIvir ad quem d(e) e(a) r(e) in ius aditum erit, ubi iudicibus, apud quos e(a) r(es) agetur, maiori parti eorum planum factum non erit, eum de quo iudicium datum est decurionis loco indignum esse eum] | qui accusabitur ab his iudicibus eo iudicio absolvi | iubeto. Qui ita absolutus erit, quod iudicium praevari|cation(is) causa factum non sit, is eo iudicio h(ac) l(ege) absolutus esto. |
     CXXIIII. Si quis decurio c(oloniae) G(enetivae) decurionem c(oloniae) G(enetivae) h(ac) l(ege) de indignitate ac|cusabit, eum[que] quem accusabit eo iudicio h(ac) l(ege) condemna|rit, is qui quem eo iudicio ex  h(ac)  l(ege)  condemnarit,  si  volet,  |  in  eius  locum qui condemnatus erit sententiam dice|re, ex h(ac) l(ege) liceto itque eum s(ine) f(raude) s(ua) iure lege recteq(ue) fa|cere liceto, eiusque is locus in decurionibus sen|tentiae dicendae rogandae h(ac) l(ege) esto. |
     CXXV. Quicumque locus ludis decurionibus datus atsignatus | relictusve erit, ex quo loco decuriones ludos spectare | o(portebit), ne quis in eo loco nisi qui tum decurio c(oloniae) G(enetivae) erit, qui|ve tum magist[r]atus  imperium  potestatemve  colonor(um)  |  suffragio  <geret> iussuque C. Caesaris dict(atoris) co(n)s(ulis) prove | co(n)s(ule) habebit, quive pro quo imperio potestateve tum | in c(olonia) Gen(etiva) erit, quibusque locos in decurionum loco | ex d(ecreto) d(ecurionum) col(oniae) Gen(etivae) d(ari) o(portebit), quod decuriones decr(everint), cum non minus dimidia pars decurionum adfuerit cum e(a) r(es) consulta erit, | <ne quis praeter eos, qui s(upra) s(cripti) s(unt), qui locus decurionibus da|tus atsignatus relictusve erit,  in  eo  loco>  sedeto  neve  |  quis alium in ea loca sessum ducito neve sessum [d]uci | iubeto s[c](iens) d(olo) m(alo). Si quis adversus ea sederit s(ciens) d(olo) m(alo) [siv]e | quis atversus ea sessum duxerit ducive iusserit s(ciens) d(olo) m(alo), | is in res sing(ulas), quotienscumque quit d(e) e(a) r(e) atversus ea | fecerit, HS ICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) esto, eiusque pecunia[e q]ui eorum | volet rec(iperatorio) iudicio aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio perse|cutio ex h(ac) [l(ege)] <i(us) potest(as)que> e(sto). |
     CXXVI. IIvir, aed(ilis), praef(ectus) quicumque c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) ludos scaenicos faciet, si|ve quis alius c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) ludos scaenicos faciet, colonos Geneti|vos incolasque hospites[que] atventoresque ita sessum du|cito, ita locum dato distribuito atsignato, uti d(e) e(a) r(e) <de | eo loco dando atsignando> decuriones, cum non min(us) | L decuriones, cum e(a) r(es) c(onsuletur), in decurionibus adfuerint, | decreverint statuerint s(ine) d(olo) m(alo). Quot ita ab decurionibu(s) | <de loco dando atsignando> statutum decretum erit, | it h(ac) l(ege) i(us) r(atum)q(ue) esto. Neve is qui ludos faciet aliter aliove | modo sessum ducito neve duci iubeto neve locum dato | ne[ve] dari iubeto neve locum attribuito neve attribui | iubeto neve locum atsignato neve atsignari iubeto ne|ve quit facito, quo aliter aliove modo, adque uti | locus datus atsignatus attributusve erit, sedeant, ne|ve facito, quo quis alieno loco sedeat, sc(iens) d(olo) m(alo). Qui atver|sus ea fecerit, is in res singulas, quotien[sc]umque quit | atversus ea fecerit, HS ICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) e(sto), eiu[squ]e pecuni|ae cui volet rec(iperatorio) iudicio aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio persecutioque h(ac) l(ege) <ius potestasque> esto. |
     CXXVII. Quicumque ludi scaenici c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) fient, ne quis in or||chestram ludorum spectandor(um) causa praeter mag(istratum) | prove mag(istratu) p(opuli) R(omani), quive i(ure) d(icundo) p(raerit) [e]t si quis senator p(opuli) R(omani) est erit | fuerit, et si quis senatoris f(ilius) p(opuli) R(omani) est erit fuerit, et si | quis praef(ectus) fabrum eius mag(istratus) prove magistratu, | qui provinc(iarum) Hispaniar(um) ulteriorem <Baeticae p(raerit)> optinebit, erit, et quos ex h(ac) l(ege) decurion(um) loco | <decurionem> sedere oportet oportebit, <praeter eos | qui s(upra) s(cripti) s(unt) ne quis in orchestram ludorum spectan|dorum causa> sedeto, <neve quisque mag(istratus) prove mag(istratu) | p(opuli) R(omani) q(ui)   i(ure)   d(icundo)  p(raerit) ducito,> neve quem quis sessum ducito, | neve in eo loco sedere sinito, uti q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) [v(olet)] s(ine) d(olo) m(alo).
     CXXVIII. II(vir) <aed(ilis)> praef(ectus) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicumque erit, is suo quoque anno   mag(istratu)  imperioq(ue) facito curato, quod eius fieri poterit, | <u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet)> s(ine) d(olo) m(alo) mag(istri) ad fana templa delubra, quem | ad modum decuriones censuerin[t], suo quo|que anno fiant eiqu[e] <d(ecurionum)> d(ecreto) suo quoque anno | ludos circenses, sacrificia pulvinariaque | facienda curent, que[m a]d modum <quitquit> de iis | rebus, mag(istris) creandis, [lu]dis circensibus facien|dis, sacrificiis procu[r]andis, pulvinaribus fa|ciendis decuriones statuerint decreverint, | <ea omnia ita fiant.> Deque iis omnibus rebus | quae s(upra) s(criptae) s(unt) quotcumque decuriones statuerint | decreverint, it ius ratumque esto, eiq(ue) omnes, | at quos ea res pertinebit, quot quemque eorum   |   ex   h(ac)   l(ege)   facere   oportebit,   faciunto   s(ine)   d(olo)   m(alo).   Si   quis   |   atversus  ea fecerit   quotiens[cum]que   quit   atver|sus   ea fecerit, HS CCICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are)   d(amnas)   e(sto),   eiusque   pecun(iae)   |   cui eorum volet rec(iperatorio) iudic(io) aput IIvir(um) | praef(ectum)[ve] actio petitio persecutioq(ue) e(x) h(ac) l(ege) | <ius pot(estas)> esto.
     CXXIX. IIvir(i) aediles praef(ectus) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicumq(u)e erunt decurionesq(ue) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) qui|cumque erunt, ii omnes d(ecurionum) d(ecretis) diligenter parento optemperanto s(ine) d(olo) m(alo) fa|ciuntoque uti quot quemq(ue) eor(um) decurionum d(ecreto) agere facere o(portebit) ea om|nia agant faciant, u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet) s(ine) d(olo) m(alo). Si quis   ita   non   fecerit   sive   quit atver|sus ea fecerit sc(iens) d(olo) m(alo), is in res sing(ulas) HS CCICC [c(olonis)]   c(oloniae)   G(enetivae)   I(uliae) d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae qui | [e]or(um) volet rec(iperatorio) iudic(io) aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio persecutioque ex h(ac) l(ege) | <ius potestasque> e(sto). |
     CXXX. Ne   quis   IIvir   <aed(ilis)>   praef(ectus)   c(oloniae)   G(enetivae)   I(uliae)  quicumque erit ad decurion(es) c(oloniae) G(enetivae) referto neve decurion(es) | consulito neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e) in tabulas p(ublicas) referto neve referri iubeto | neve quis decur(io) d(e) e(a) r(e), q(ua) d(e) e(a) r(e) a(getur), in decurionib(us) sententiam dicito neve d(ecretum) d(ecurionum) scri|bito, neve in tabulas pu[b]licas referto, neve referundum curato, quo quis | senator senatorisve f(ilius) p(opuli) R(omani)   c(oloniae)   G(enetivae)   patronus   atoptetur   sumatur  fiat nisi de tri|um partium d(ecurionum) <d(ecreto)>   senten[t(ia)]   per   tabellam   facito   et nisi de eo homine, de quo | tum referetur consuletu[r, d(ecretum)] d(ecurionum) fiat, qui cum e(a) r(es) a(getur), in Italiam sine imperio privatus | erit. Si quis adversus ea ad [dec]urion(es) rettulerit d(ecurionum)ve d(ecretum) fecerit faciendumv[e] | curaverit inve tabulas    p[ublicas]   rettulerit   referrive   iusserit   sive   quis   in   decurionib(us)   |   sententiam   di[x]erit d(ecurionum)ve [d(ecretum) scrips]erit in[ve] tabulas publicas rettulerit referendumve | curaverit, in res sing(ulas),   quo[tienscu]mque   quit   atversus ea fecerit, is HS CCCICCC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae)   |   d(are)   d(amnas)   e(sto),   eiusque   pecuniae   cui  [eor(um) vole]t rec(iperatorio) iudi(cio) aput IIvir(um)   interregem   praef(ectum)   actio   |  petitio persecutioqu[e ex h(ac) l(ege) <i(us) pot]est(as)que> e(sto). |
     CXXXI. Ne quis IIvir <aed(ilis)> praef(ectus) [c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicum]que erit ad decuriones c(oloniae) G(enetivae) referto neve d(ecuriones) con||sulito neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e) in tabulas publicas referto neve referri iubeto | neve quis decurio d(e) e(a) r(e) in decurionib(us) sententiam dicito neve d(ecretum) d(ecurionum) scribito ne|ve in tabulas publicas referto neve referundum curato, quo quis | s[e]nator senatori[s]ve f(ilius) p(opuli) R(omani) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) hospes atoptetur, hospitium tesserave hospitalis cum | quo fi[at, n]isi de maioris p(artis) decurionum   sententia   per   tabellam   facito   et   nisi   | de eo [h]omine, de quo tum referetur consuletur, d(ecretum) d(ecurionum) fiat, qui cum e(a) r(es) a(getur), in Italiam | sine imperio privatus erit. Si quis adversus ea ad decuriones rettulerit d(ecretum)ve | d(ecurionum) fe[c]erit faciendumve curaverit inve tabulas   publicas   rettulerit   re|f[e]rrive iusserit sive quis in decurionibus sententiam dixerit d(ecretum)ve d(ecurionum) | scripserit in[ve] tabul(as) public(as) rettulerit referendumve curaverit, | [i]s in res sing(ulas) quotienscumque   quit   adversus   ea   fecerit,   HS   CCICC c(olonis) c(oloniae) | G(enetivae) Iuliae d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae cui eorum volet recu(peratorio) iudic(io) | aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio persecutioque h(ac) l(ege) <ius potest(as)que> esto. |
     CXXXII. Ne quis in c(olonia) G(enetiva) post h(anc) l(egem) datam petitor kandidatus, | <quicumque in c(olonia) G(enetiva) I(ulia) mag(istratum) petet,> magistratusve peten|di causa in eo anno, quo quisque anno petitor | kandidatus mag(istratum) petet petiturusve erit, <mag(istratus) pe|tendi> convivia facito neve at cenam quem | vocato neve convivium habeto neve facito s(ciens) d(olo) m(alo), | quo quis suae petitionis causa convivium habeat | ad cenamve quem vocet, praeter <dum> quod ip|se kandidatus petitor in eo anno, [quo] mag(istratum) petat, | vocar[it] dum taxat [in] dies sing(ulos) h(ominum) VIIII <convivium | habeto,> si volet, s(ine) d(olo) m(alo). Neve quis petitor kandidatus | donum munus aliudve quit det largiatur peti|tionis causa sc(iens) d(olo) m(alo). Neve quis alterius petitionis | causa convivia facito   neve   quem   ad  cenam voca|to neve convivium habeto, neve quis alterius pe|titionis causa cui quit d[on]um munus aliutve qu[it] | dato donato largito sc(iens) d(olo) m(alo). Si quis atversus ea | fecerit, HS ICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae cui eor(um) volet | rec(uperatorio) iudic(io) aput IIvir(um) praef(ectum)[ve] actio petitio per|sec(utio)que ex h(ac) l(ege) <i(us) potest(as)que> esto. |
     CXXXIII. Qui   col(oni)   Gen(etivi) Iul(ienses) h(ac) l(ege) sunt erunt, eorum omnium uxo|res, <quae in c(olonia) G(enetiva) I(ulia) h(ac) l(ege) sunt, eae mulieres> legibus c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) vi|rique parento iuraque <ex h(ac) l(ege),> quaecumque in | hac lege scripta sunt, omnium rerum ex h(ac) l(ege) hab[en]|to s(ine) d(olo) m(alo). |
     CXXXIV. Ne   quis   IIvir   <aedil(is)>   praefectus c(oloniae) G(enetivae), quicumque erit, post | h(anc) l(egem)   ad   decuriones   c(oloniae)   G(enetivae)   referto   neve   decuriones   consu|lito neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e) in tabulas publicas re|ferto neve referri iubeto neve quis decurio, cum e(a) | r(es) a(getur), in decurionibus sententiam dicito neve d(ecretum) d(ecurionum) | scribito neve in tabulas publicas referto nev[e re]|ferendum curato, quo cui pecunia publica a[liutve] | quid honoris habendi causa munerisve d[andi pol]|licendi [prove] statua danda ponenda detur do[netur] . . . .
 

 
Fragments of the Lex Coloniae Genetivae.
Fragments discovered in 1925 ( Crawford, Roman Statutes, II, Fig. XIV ).
 

  
►  Bibliography
 
 

Rodriguez de Berlanga y Rosado, Los bronces de Osuna, Malaga, 1873 ; Giraud, JS, 1874, pp. 330-365 ; Re, Le tavole di Ossuna, Roma, 1874 ; Giraud, JS, 1875, pp. 244-265, 269-284, 333-349, 397-419 and 567-596 = Les bronzes d'Osuna : remarques nouvelles, Paris, 1875 ; Hübner & Mommsen, EE, II (1875), pp. 105-151 ; Mommsen, EE, II (1875), pp. 221-232 = GS, I, pp. 194-239 ; Bruns, ZRG, 12, 1876, pp. 82-127 = KS, II, Weimar, 1882, pp. 282-297 ; Giraud, JS, 1876, pp. 705-711 and 755-770 ; Rodriguez de Berlanga y Rosado, Los nuevos bronces de Osuna, Malaga, 1876 ; Giraud, JS, 1877, pp. 52-64, 119-129 and 133-144 = Les nouveaux bronzes d'Osuna, Paris, 1877 ; Hübner & Mommsen, EE, III (1877), pp. 86-112 = GS, I, pp. 240-264 ; Re, Arch.Giur., 19, 1877, pp. 291-321 and 420-445 ; Bruns, ZRG, 13, 1878, pp. 383-391 ; Nissen, RhM, 45, 1890, pp. 100-110 ; CIL II (1892), Suppl., n. 5439 = 5439a ; Dessau, Inscriptiones latinae selectae, Berlin, 1892-1916, n. 6087 ; Fabricius, Hermes, 35, 1900, pp. 205-215 ; Dessau, WS, 24, 1902, pp. 240-247 = Fest. E. Bormann ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 122-141, n. 28 ; Hardy, Roman Laws and Charters, II, Oxford, 1912, pp. 7-60 ; Hardy, Three Spanish Charters and Other Documents, Oxford, 1912, pp. 23 ss. ; Rotondi, Leges publicae populi Romani, Milano, 1912, p. 494 ; Gradenwitz, Abh. Heidelberg. Akad., 1915, 1916 and 1920 ; CIL I2 (1918), n. 594 ; Kiessling, Klio, 17, 1921, pp. 258-260 ; Gradenwitz, ZSS, 43, 1922, pp. 439-455 ; von Premerstein, ZSS, 43, 1922, pp. 45-152 ; Abbott & Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, Princeton, 1926, pp. 300-317, n. 26 ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed., Paris, 1937, pp. 89 ss. ; d'Ors, Emerita, 9, 1941, pp. 138-154 ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 177-198, n. 21 ; Mallon, AEA, 56, 1944, pp. 213-237 = De l'écriture, Paris, 1982, pp. 47-54 ; Mallon, Emerita, 12, 1944, pp. 193-230 = De l'écriture, Paris, 1982, pp. 55-73 ; d'Ors, Emerita, 14, 1946, pp. 219-236 ; Le Gall, Revue de Philologie, 20, 1946, p. 139 ; d'Ors, Emerita, 16, 1948, pp. 254-267 ; Wenger, Anz. Öst. Ak. Wiss., 86, 1949, pp. 245-272 = AE 1951, n. 32 ; Lewis & Reinhold, Roman Civilization, I, New York, 1951, pp. 420 ss. ; d'Ors, Epigrafia jurídica de la España Romana, Madrid, 1953, pp. 239-255 ; d'Ors, St. Arangio-Ruiz, III, Napoli, 1953, pp. 415-428 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 396 ; Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 97-104, n. 114 ; Frederiksen, JRS, 55, 1965, pp. 183-198 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 200-222, n. 3 ; Frei-Stolba, SDHI, 54, 1988, pp. 191-225 ; Gabba in González & Arce, Estudios sobre la Tabula Siarensis, Madrid, 1988, pp. 157-168 ; González, Estudios sobre Urso. Colonia Iulia Genetiva, Sevilla, 1989 ; Johnston in González, Estudios sobre Urso, Seville, 1989, pp. 11-22 ; Murga Gener, Revista complutense de derecho romano y tradición romanística, 1, 1989, pp. 103-174 ; Crawford, Ath, 81, 1993, pp. 613-618 ; Crawford, Roman Statutes, I, London, 1996, pp. 393-454, n. 25 ; CIL II2, 5 (1998), n. 1022 ; Delgado Delgado in Cébeillac-Gervasoni & Lamoine, Les élites et leurs facettes, Roma, 2003, p. 224 ; Caballos Ruffino, El nuevo Bronce de Osuna y la politica colonizadora romana, Sevilla, 2006 ; Caballos Rufino, Betancourt Serna, Correa Rodriguez & Fernandez Gomez, Acta XII Congressus Internationalis Epigraphiae Graecae Et Latinae, Barcelona, 2007, pp. 217-222 ; Biundo in Hermon, Vers une gestion intégrée de l'eau dans l'empire romain (Colloque international, Université Laval, octobre 2006), Roma, 2008, pp. 163 ss. ; Granino Cecere & Mennella in Berrendonner, Cébeillac-Gervasoni & Lamoine, Le quotidien municipal dans l'Occident romain, Clermont-Ferrand, 2008, p. 287.
 
 
►  Sources : Five bronze tablets discovered near Osuna, Andalusia, Spain, in 1870-73 and 1925.
 


Traduction française          English translation
-