|
LEX
COLONIAE GENETIVAE IULIAE SEU URSONENSIS
Charter of Urso
( 47-44 BC ) |
|
( P. F. Girard & F. Senn,
Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 200-222, n. 3
).
LXI • LXXI • LXXXI • XCI • CI • CXXXI
|
|
[LXI. . . . Cui
quis ita ma]|num inicere
iussus erit, iudicati iure man|us iniectio esto itque ei s(ine) f(raude)
s(ua) facere liceto. Vin|dex arbitratu IIviri quive i(ure) d(icundo)
p(raerit) locuples | esto. Ni vindicem dabit iudicatumve faci|et,
secum ducito. Iure civili vinctum habeto. | Si quis in eo vim faciet,
ast eius vincitur, du|pli damnas esto colonisq(ue) eius colon(iae) HS |
CCICC CCICC d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae qui vo|let petitio,
IIvir(o) quive i(ure) d(icundo) p(raerit) exactio iudicati|oque esto. | |
LXII. IIviri
quicumque erunt, i[is] IIviris in eos singulos | lictores binos,
accensos sing(ulos), scribas bi|nos, viatores binos, librarium, praeconem,
| haruspicem, tibicinem habere ius potestas|que esto. Quique in
ea colonia aedil(es) erunt, | iis aedil(ibus) in eos aedil(es)
sing(ulos) scribas sing(ulos), publi|cos cum cincto limo IIII, praeconem,
haruspi|cem, tibicinem habere ius potestasq(ue) esto. Ex eo | numero,
qui eius coloniae coloni erunt, habe|to. Iisque IIvir(is) aedilibusque,
dum eum mag(istratum) hab(ebunt), togas praetextas, funalia, cereos
ha|bere ius potestasq(ue) esto. Quos quisque eo|rum ita scribas lictores
accensos viatorem | tibicinem haruspicem praeconem habebit, iis |
omnibus eo anno, quo anno quisque eorum | apparebit, militiae vacatio
esto, neve quis e|um eo anno, quo mag(istratibus) apparebit, invitum
| militem facito neve fieri iubeto neve eum | cogito neve ius iurandum
adigito neve a|digi iubeto neve sacramento rogato neve |
rogari iubeto, nisi tumultus Italici Gallici|ve
causa. Eisque merces in eos singul(os), qui
IIvi|ris apparebunt, tanta esto: in scribas sing(ulos) HS CIC CC, in
accensos sing(ulos) HS DCC, in lictores | sing(ulos) HS DC, in
viatores sing(ulos) HS CCCC, in libra|rios sing(ulos) HS CCC, in haruspices
sing(ulos) HS D, prae|coni HS CCC, qui aedili(bus) appareb(unt): in
scribas | sing(ulos) HS DCCC, in haruspices sing(ulos) HS C, in
ti||bicines sing(ulos) HS| CCC, in praecones sing(ulos) HS CCC. | Iis
s(ine) f(raude) s(ua) kapere liceto. | |
LXIII. IIviri,
qui primi ad pr. k. Ianuar. mag(istratum) habebunt, appari|tores totidem
habento [quot] sing(ulis) apparitores ex h(ac) l(ege) ha|bere licet.
Iisque apparitorib(us) merces tanta esto, | quantam esse oporteret,
si partem IIII anni appar|uissent, ut pro portione, quam diu apparuissent,
mer|cedem pro eo kaperent, itque iis s(ine) f(raude) s(ua) c(apere)
l(iceto). | |
LXIIII. IIviri
quicumque post colon(iam) deductam
erunt, ii in die|bus X proxumis,
quibus eum mag(istratum) gerere coeperint, at | decuriones referunto,
cum non minus duae partes | aderint, quos et quot dies festos esse
et quae sacra | fieri publice placeat et quos ea sacra facere place|at.
Quot ex eis rebus decurionum maior pars, qui | tum aderunt, decreverint
statuerint, it ius ratum|que esto, eaque sacra eique dies festi in ea
colon(ia) | sunto. | |
LXV. Quae
pecunia poenae nomine ob vectiga[l]ia, quae | colon(iae) G(enetivae)
Iul(iae) erunt, in publicum redacta erit, eam | pecuniam ne quis
erogare neve cui dare neve attri|buere potestatem habeto nisi at ea
sacra, quae in | colon(ia) aliove quo loco colonorum nomine fiant, |
neve quis aliter eam pecuniam s(ine) f(raude) s(ua) kapito, neve quis |
de ea pecunia ad decuriones referundi neve quis | de ea pecunia
sententiam dicendi ius potestat(em)|que habeto. Eamque pecuniam ad ea
sacra, quae | in ea colon(ia) aliove quo loco colonorum nomine |
fient, IIviri s(ine) f(raude) s(ua) dato attribuito itque ei facere |
ius potestasq(ue) esto. Eique cui ea pecunia dabi|tur s(ine) f(raude)
s(ua) kapere liceto. | |
LXVI. Quos
pontifices quosque augures G. Caesar, quive | iussu eius colon(iam)
deduxerit, fecerit ex colon(ia) Ge|net(iva), ei pontifices eique augures
c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) sunto, eiq(ue) | pontifices auguresque
in pontificum augu|rum conlegio in ea colon(ia) sunto, ita uti qui |
optima lege optumo iure in quaque colon(ia) | pontif(ices) augures
sunt erunt. Iisque pontificibus | auguribusque, qui in quoque eorum
collegio | erunt, liberisque eorum militiae munerisq||ue publici
vacatio sacro sancta esto uti pon|tifici Romano est erit, aeraque militaria
ea omni|a merita sunto. De auspiciis quaeque ad eas res per|tinebunt
augurum iuris dictio iudicatio esto. Ei|sque pontificib(us) auguribusque
ludis, quot publice ma|gistratus facient, et cum ei pontific(es) augures
sa|cra publica c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) facient, togas praetextas
haben|di ius potestasq(ue) esto, eisque pontificib(us) augurib(us)|q(ue)
ludos gladiatoresq(ue) inter decuriones specta|re ius potestasque esto. | |
LXVII. Quicumque
pontif(ices) quique augures c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) post h(anc)
l(egem) da|tam in conlegium pontific(um) augurumq(ue) in demor|tui damnative
loco h(ac) l(ege) lectus cooptatusve erit, | is pontif(ex) augurq(ue)
in c(olonia) Iul(ia) in conlegium pontifex | augurq(ue) esto, ita
uti qui optuma lege in quaque | colon(ia) pontif(ices) auguresq(ue)
sunt erunt. Neve quis | quem in conlegium pontificum kapito suble|gito
cooptato nisi tunc cum minus tribus pon|tificib(us) ex iis, qui c(oloniae)
G(enetivae) sunt, erunt. Neve quis quem | in conlegium augurum
sublegito cooptato ni|si tum cum minus tribus auguribus ex eis, qui |
colon(iae) G(enetivae) I(uliae) sunt, erunt. | |
LXVII[I]. IIviri
praef(ectus)ve comitia pontifi(cum) augurumq(ue), quos h(ac) lege |
habere oportebit, ita habeto, prodicito, ita uti | IIvir(um) creare
facere sufficere h(ac) l(ege) o(portebit). |
LXIX. IIviri
qui post colon(iam) deductam primi erunt, iei in su|o mag(istratu) et
quicumq(ue) IIvir(i) in colon(ia) Iul(ia) erunt, ii in | diebus
LX proxumis, quibus eum mag(istratum) gerere coe|perint, ad decuriones
referunto, cum non minus | XX aderunt, uti redemptori redemptoribusque, |
qui ea redempta habebunt quae ad
sacra resq(ue) | divinas
opus erunt, pecunia ex
lege locationis | adtribuatur solvaturq(ue). Neve quisquam
rem ali|am at decuriones referunto neve quot decuri|onum decret(um)
faciunto antequam eis redemp|toribus
pecunia ex lege locationis attribuatur | solvaturve d(ecurionum)
d(ecreto), dum ne minus XXX atsint, cum e(a) r(es) consulatur. Quot
ita decreverint, ei IIvir(i) || redemptori redemptoribus attribuendum |
solvendumque curato, dum ne ex ea pecunia | solvant adtribuant,
quam pecuniam ex h(ac) l(ege) | [ad e]a sacra, quae in colon(ia)
aliove quo loco pu|blice fiant, dari adtribui oportebit. | |
[L]XX. IIviri
quicu[m]que erunt ei praeter eos, qui primi | post h(anc) l(egem)
[fa]cti erunt, ei in suo mag(istratu) munus
lu|dosve scaenicos Iovi Iunoni Minervae
deis | deabusq(ue) quadriduom m(aiore) p(arte) diei, quot eius
fie|ri poterit, arbitratu decurionum faciun|to inque eis ludis eoque
munere unusquis|que eorum de sua pecunia ne minus HS M M | consumito
et ex pecunia publica in sing(ulos) | IIvir(os) d(um) t(axat) HS
M M sumere consumere liceto, it|que eis s(ine) f(raude) s(ua) facere
liceto, dum ne quis ex ea | pecun(ia) sumat neve adtributionem
faciat, | quam pecuniam h(ac) l(ege) ad ea sacra, quae in co|lon(ia)
aliove quo loco publice fient, dari | adtribui oportebit. | |
LXXI. Aediles
quicumq(ue) erunt in suo mag(istratu) munus lu|dos scaenicos Iovi Iunoni
Minervae tri|duom maiore parte diei, quot eius fieri po|terit, et unum
diem in circo aut in foro Veneri | faciunto, inque eis ludis eoque
munere unus|quisque eorum de sua pecunia ne minus HS M M | consumito
deve publico in sing(ulos) aedil(es) HS M | sumere liceto, eamq(ue)
pecuniam IIvir praef(ectusve) | dandam adtribuendam curanto itque
iis | s(ine) f(raude) s(ua) c(apere) liceto. | |
LXXII. Quotcumque
pecuniae stipis nomine in aedis | sacras datum inlatum erit, quot
eius pecuni|ae eis sacris superfuerit, quae sacra, uti h(ac) l(ege)
d(ata) | oportebit, ei deo deaeve, cuius ea aedes erit, fac|ta
fuerint, ne quis facito neve curato neve interce|dito, quo minus in
ea aede consumatur, ad | quam aedem ea pecunia stipis nomine da|ta
conlata erit, neve quis eam pecuniam alio | consumito ne[ve] quis
facito, quo magis in || alia re consumatur. |
LXXIII. Ne
quis intra fines oppidi colon(iae)ve, qua aratro | circumductum
erit, hominem mortuom | inferto neve ibi humato neve urito neve
homi|nis mortui monimentum aedificato. Si quis | adversus ea fecerit,
is c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) HS ICC d(are) d(amnas)
esto, | eiusque pecuniae qui volet petitio persecu|tio [exactioq(ue)]
esto. Itque quot inaedificatum | erit IIvir aedil(is)ve dimoliendum
curanto. Si | adversus ea mortuus inlatus positusve erit, |
expianto uti oportebit. | |
LXXIV. Ne
quis ustrinam novam, ubi homo mortuus | combustus non erit, propius
oppidum pas|sus D facito. Qui adversus ea fecerit, HS ICC c(olonis) |
c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae
qui volet peti|tio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto. | |
LXXV. Ne
quis in oppido colon(iae) Iul(iae) aedificium detegito | neve demolito
neve disturbato, nisi si praedes | IIvir(um) arbitratu dederit
se redaedificaturum, aut | nisi decuriones decreverint, dum ne
minus L ad|sint, cum e(a)
r(es) consulatur. Si quis adversus
ea fecerit, | q(uanti) e(a) r(es) e(rit), t(antam) p(ecuniam) c(olonis)
c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) e(sto), eiusq(ue) pecuniae
qui volet pe|titio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto. | |
LXXVI. Figlinas
teglarias maiores tegularum CCC tegu|lariumq(ue) in oppido colon(iae)
Iul(iae) ne quis habeto. Qui | habuerit it aedificium isque locus
publicus | col(oniae) Iuli(ae) esto, eiusq(ue) aedificii quicumque
in c(olonia) | G(enetiva) Iul(ia) i(ure) d(icundo) p(raerit), s(ine)
d(olo) m(alo) eam pecuniam in publicum redigito. | |
LXXVII. Si
quas vias fossas cloacas IIvir aedil(is)ve publice | facere inmittere
commutare aedificare mu|nire intra eos fines, qui colon(iae) Iul(iae)
erunt, volet, | quot eius sine iniuria privatorum fiet, it is face|re
liceto. | |
LXXIIX. Quae
viae publicae itinerave publica sunt fuerunt | intra eos fines,
qui colon(iae) dati erunt, quicumq(ue) | limites quaeque viae quaeque
itinera per eos a|gros sunt erunt fueruntve, eae viae eique limites |
eaque itinera publica sunto. | |
LXXIX. Qui
fluvi rivi fontes lacus aquae stagna paludes | sunt in agro, qui
colon(is) huiusc(e) colon(iae) divisus || erit, ad eos rivos fontes
lacus aquas sta|gna paludes itus actus aquae haustus iis item |
esto, qui eum agrum habebunt possidebunt, uti | iis fuit, qui eum
agrum habuerunt possederunt. | Itemque iis, qui eum agrum habent
possident ha|bebunt possidebunt, itineris aquarum lex ius|que esto. |
LXXX. Quot
cuique negotii publice in colon(ia) de decur(ionum) sen|tentia datum
erit, is cui negotium datum erit e|ius rei rationem decurionib(us) reddito
refertoque | in dieb(us) CL proxumis [quibus] it negotium confecerit |
quibusve it negotium gerere desierit, quot eius | fieri poterit
s(ine) d(olo) m(alo). |
LXXXI. Quicumque
IIvir(i) aed(iles)ve colon(iae)
Iul(iae) erunt, ii scribis | suis,
qui pecuniam publicam colonorumque | rationes scripturus
erit, antequam tabulas | publicas scribet tractetve in contione
palam | luci nundinis in forum ius iurandum adigi|to per Iovem
deosque Penates ‘ sese pecuniam pu|blicam eius
colon(iae) concustoditurum rationes|que
veras habiturum esse, u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet) s(ine)
d(olo) m(alo), ne|que se fraudem per litteras facturum esse sc(ientem) |
d(olo) m(alo) ’. Uti quisque scriba ita iuraverit, in tabulas |
publicas referatur facito. Qui ita non iurave|rit, is tabulas publicas
ne scribito neve aes | apparitorium mercedemque ob e(am) r(em)
kapito. | Qui ius iurandum non adegerit, ei HS ICC mul|ta esto,
eiusq(ue) pecuniae cui volet petitio per|secutioq(ue) ex h(ac) l(ege)
esto. | |
LXXXII. Qui
agri quaeque silvae quaeq(ue) aedificia c(olonis) c(oloniae) G(enetivae)
I(uliae) | quibus publice utantur, data adtributa e|runt, ne quis
eos agros neve eas silvas ven|dito neve locato longius quam in quinquen|nium,
neve ad decuriones referto neve decu|rionum consultum facito, quo ei
agri eaeve | silvae veneant aliterve locentur. Neve is ve|nierint,
itcirco minus c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae) sunto. Quique iis |
rebus fructus erit, quot se emisse dicat,
is in | iuga sing(ula) inque annos sing(ulos) HS C c(olonis) c(oloniae)
G(enetivae) Iul(iae) d(are) d(amnas) | [esto, eiusque pecuniae
qui volet petitio persecutioq(ue) ex h(ac) l(ege) esto.
|
|
(Deest
tabulae pars dimidia.) |
|
[XCI. Si
quis ex hac lege decurio augur pontifex coloniae G(enetivae) Iul(iae)
creatusve] erit, tum quicumque decurio augur pontifex huiusque |
col(oniae) domicilium in ea col(onia) oppido propiusve it oppidum p(assus)
M | non habebit annis V proxumis, unde pignus eius quot satis |
sit capi possit, is in ea col(onia) augur pontif(ex) decurio ne es|to
quique IIviri in ea col(onia) erunt, eius nomen de decurio|nibus sacerdotibusque
de tabulis publicis eximendum | curanto, u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum)
e(sse) v(olet), idq(ue) eos IIvir(os) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere)
l(iceto). | |
XCII. IIviri
quicumque in ea colon(ia) mag(istratum) habebunt, ei de legatio|nibus
publice mittendis ad decuriones referunto, cum | m(aior) p(ars)
decurion(um) eius colon(iae) aderit, quotque de his rebus | maior
pars eorum qui tum aderunt constituerit, it | ius ratumque esto.
Quamque legationem ex h(ac) l(ege) exve | d(ecurionum) d(ecreto),
quot ex h(ac) l(ege) factum erit, obire oportuerit | neque obierit
qui lectus erit, is pro se vicarium ex eo | ordine, uti hac lege
de(curionum)ve [decreto] d(ari) o(portet), dato. Ni ita dederit, in |
res sing(ulas), quotiens ita non fecerit,
HS CCICC colon(is) hu|iusque colon(iae)
d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae qui volet petitio | persecutioque
esto. | |
XCIII. Quicumque
IIvir post colon(iam) deductam factus creatusve | erit quive praef(ectus)
qui ab IIvir(o) e lege huius coloniae relic|tus erit, is de loco publico
neve pro loco publico neve | ab redemptore mancipe praed(e)ve donum
munus mercedem | aliutve quid kapito neve accipito neve facito,
quo | quid ex ea re at se suorumve quem perveniat. Qui at|versus
ea fecerit, is HS CCICC CCICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) Iul(iae)
d(are) d(amnas) e(sto), eius|que pecuniae cui volet petitio persecutioque
esto. | |
XCIIII. Ne
quis in hac colon(ia) ius dicito neve cuius in ea colon(ia) | iuris
dictio esto nisi IIvir(i) aut quem IIvir praef(ectum) | reliquerit
aut aedil(is), uti h(ac) l(ege) o(portebit). Neve quis pro eo |
imper(io) potestat(e)ve facito, quo quis in ea colonia | ius dicat,
nisi quem ex h(ac) l(ege) dicere oportebit. | |
XCV. Qui
reciperatores dati erunt, si eo die quo iussi
erunt | non iudicabunt, IIvir praef(ectus)ve ubi e(a) r(es) a(gitur)
eos rec(iperatores) | eumque cuius res a(gitur) adesse iubeto diemque
cer||tum dicito, quo die atsint, usque ateo, dum e(a) r(es) | iudicata
erit, facitoque, uti e(a) r(es) in diebus XX | proxumis, quibus
d(e) e(a) r(e) rec(iperatores) dati iussive
e|runt iudicare, iudic(etur), u(ti) q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet).
Testibusque | in eam rem publice dum taxat h(ominibus) XX, qui
colon(i) incolaeve erunt, quibus is qui rem quaere|t volet, denuntietur
facito. Quibusq(ue) ita tes|timonium denuntiatum erit quique in tes|timonio
dicendo nominati erunt, curato | uti at it iudicium atsint. Testimoniumq(ue)
si quis quit earum rer(um) quae res
tum age|tur, sciet aut audierit, iuratus dicat faci|to,
uti q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) v(olet), dum ne omnino amplius |
h(omines) XX in iudicia singula testimonium dice|re cogantur. Neve quem
invitum testimo|nium dicere cogito,
qui ei, cuia r(es) tum
age|tur, gener socer, vitricus privignus, patron(us) |
lib(ertus), consobrinus [sit] propiusve
eum ea cognatione atfinitateve contingat. Si IIvir | praef(ectus)ve
qui ea re colon(is) petet, non ade|rit ob eam rem, quot ei morbus sonticus,
vadimonium, iudicium, sacrificium, funus | familiare feriaeve denicales
erunt, quo minus | adesse possit sive is propter magistra|tus potestatemve
p(opuli) R(omani) minus atesse poterit: | quo magis eo absente
de eo cui is negotium | facesset recip(eratores) sortiantur reiciantur
res iu|dicetur, ex h(ac) l(ege) n(ihilum) r(ogatur). Si
privatus petet et is,
cum | de ea re
iudicium fieri oportebit, non aderit | neque arbitratu IIvir(i)
praef(ecti)ve ubi e(a) r(es) a(getur) excu|sabitur ei harum quam causam
esse, quo minus | atesse possit, morbum sonticum, vadimonium, iudicium,
sacrificium, funus familiare, ferias | denicales eumve propter
mag(istratus) potestatemve |
p(opuli) R(omani) atesse non posse: post ei earum rerum,
quarum | h(ac) l(ege) quaestio erit, actio ne esto. Deq(ue) e(a)
r(e) siremps || lex resque esto, quasi si neque iudices delecti
neq(ue) recip(eratores) | in eam rem dati essent. | |
XCVI. Si
quis decurio eius colon(iae) ab IIvir(o) praef(ecto)ve postulabit |
u[t]i ad decuriones referatur, de pecunia publica de|que multis poenisque
deque locis agris aedificis | publicis quo facto quaeri iudicarive
oporteat: tum | IIvir quive iure dicundo praerit d(e) e(a) r(e)
primo | quoque die decuriones consulito decurionum|que consultum
facito fiat, cum non minus m(aior) p(ars) | decurionum atsit, cum
ea res consuletur. Uti m(aior) p(ars) | decurionum, qui tum aderint
censuer(int), ita ius | ratumque esto. | |
XCVII. Ne
quis IIvir neve quis pro potestate in ea colon(ia) |
facito neve ad decur(iones) referto neve d(ecurionum) d(ecretum) facito |
fiat, quo quis colon(is) colon(iae) patron(us) sit atoptetur|ve praeter
eum, cui c(olonis) a(grorum) d(andorum) a(tsignandorum) i(us) ex lege
Iulia est, eum|que, qui eam colon(iam) deduxerit, liberos posterosque |
eorum, nisi de m(aioris) p(artis) decurion(um) [qui tum ad]erunt per
tabellam | sententia, cum non minus L aderunt, cum e(a) r(es) |
consuletur. Qui atversus ea fecerit, HS ICC colon(is) | eius colon(iae)
d(are) d(amnas) esto, eiusque pecuniae colon(orum) eius | colon(iae)
cui volet petitio esto. | |
XCVIII. Quamcumque
munitionem decuriones huius|ce coloniae decreverint, si m(aior) p(ars) |
decurionum atfuerit, cum e(a) r(es) consuletur,
eam munitionem | fieri liceto, dum ne amplius
in annos sing(ulos) in|que homines singulos puberes operas quinas et |
in <iumenta plaustraria> iuga sing(ula) operas ter|nas decernant.
Eique munitioni aed(iles) qui tum | erunt ex d(ecurionum) d(ecreto)
praesunto. Uti decuriones censu|erint, ita muniendum curanto, dum ne
in|vito eius opera exigatur, qui minor annor(um) XIIII | aut maior
annor(um) LX natus erit. Qui in ea colon(ia) | intrave eius colon(iae)
fines domicilium praedi|umve habebit neque eius colon(iae) colon(us)
erit, is ei|dem munitioni uti colon(us) pareto. | |
XCVIIII. Quae
aquae publicae in oppido colon(iae) Gen(etivae) || adducentur,
IIvir, qui tum erunt, ad decuriones, | cum duae partes aderunt,
referto, per quos agros | aquam ducere liceat. Qua pars maior decurion(um), |
qui tum aderunt, duci decreverint, dum ne | per it aedificium,
quot non eius rei causa factum | sit, aqua ducatur, per eos agros
aquam ducere | i(us) p(otestas)que esto, neve quis facito, quo
minus ita | aqua ducatur. | |
C. Si
quis colon(us) aquam in privatum caducam ducere | volet isque at
IIvir(um) adierit postulabit|que, uti ad decurion(es) referat, tum is
IIvir, a quo | ita postulatum erit, ad decuriones, cum non mi|nus
XXXX aderunt, referto. Si decuriones m(aior) p(ars) qui | tum atfuerint,
aquam caducam in privatum duci | censuerint, ita ea aqua utatur,
quot sine priva|ti iniuria fiat, i(us) potest(as)que e(sto). | |
CI. Quicumque
comitia magistratibus creandis subrogan|dis habebit, is ne quem eis
comitis pro tribu acci|pito neve renuntiato neve renuntiari iubeto, |
qui [in] earum qua causa erit, [e] qua eum h(ac) l(ege) in colon(ia) |
decurionem nominari creari inve decurionibus | esse non oporteat
non liceat. | |
CII. IIvir
qui h(ac) l(ege) quaeret iud(icium)[ve] exercebit, quod iudicium |
uti uno die fiat h(ac) l(ege) praestitu[tu]m non est, ne quis |
eorum ante h(oram) I neve post horam XI diei quaerito | neve iudicium
exerceto. Isque IIvir in singul(os) | accusatores, qui eorum delator
erit, ei h(oras) IIII, | qui subscriptor erit, h(oras) II accusandi
potest(atem) facito. Si | quis accusator de suo tempore alteri
concesserit, | quot eius cuique concessum erit, eo amplius cui |
concessum erit dicendi potest(atem) facito. Qui de suo | tempore
alteri concesserit, quot eius cuique conces|serit, eo minus ei dicendi
potest(atem) facito. Quot horas | omnino omnib(us) accusatorib(us)
in sing(ulas) actiones di|cendi potest(atem) fieri oporteb(it), totidem
horas et alte|rum tantum reo quive pro eo dicet in sing(ulas) actiones ||
dicendi potest(atem) facito. | |
CIII. Quicumque
in col(onia) Genet(iva) IIvir praef(ectus)ve i(ure) d(icundo) praerit,
eum colon(os) | incolasque contributos quocumque tempore colon(iae)
fin(ium) | defendendorum causa armatos educere decurion(es)
cen(suerint), | quot m(aior) p(ars)
qui tum aderunt decreverint, id e(i) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere)
l(iceto). Ei|que IIvir(o) aut quem IIvir armatis praefecerit idem |
ius eademque animadversio esto, uti tr(ibuno) mil(itum)
p(opuli) R(omani) in | exercitu p(opuli) R(omani) est, itque
e(i) s(ine) f(raude) s(ua) f(acere) l(iceto) i(us) p(otestas)que e(sto),
dum it, quot | m(aior) p(ars) decurionum decreverit, qui tum aderunt,
fiat. | |
CIIII. Qui
limites decumani[que] intra
fines c(oloniae) G(enetivae)
deducti facti|que erunt, quaecum(que) fossae
limitales in eo agro erunt, | qui iussu
C. Caesaris dict(atoris) imp(eratoris) et lege Antonia senat(us)que |
c(onsultis) pl(ebi)que sc(itis) ager datus atsignatus erit, ne quis
limites | decumanosque opsaeptos neve quit immolitum neve |
quit ibi opsaeptum habeto, neve eos arato, neve eis fossas | opturato
neve opsaepito, quo minus suo itinere aqua | ire fluere possit.
si quis atversus ea quit fecerit, is in |
res sing(ulas), quotienscumq(ue) fecerit, HS
M c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas)
esto, | eiusq(ue) pecun(iae) qui volet petitio p(ersecutio)q(ue)
esto. | |
CV. Si
quis quem decurion(um) indignum loci aut ordinis de|curionatus esse
dicet, praeterquam quot libertinus | erit, et ab IIvir(o) postulabitur,
uti de ea re iudici|um reddatur, IIvir quo de ea re in ius aditum erit, |
ius dicito iudiciaque reddito. Isque decurio, | qui iudicio condemnatus
erit, postea decurio | ne esto neve in decurionibus sententiam
dici|to neve IIvir(atum) neve aedilitatem petito neve | quis IIvir
comitis suffragio eius rationem | habeto neve IIvir(um) neve aedilem
renunti|ato neve renuntiari sinito. | |
CVI. Quicumque
c(olonus) c(oloniae) G(enetivae) erit, quae iussu C. Caesaris dict(atoris)
ded(ucta) | est, ne quem in ea col(onia) coetum conventum coniu[rationem]
. . |
CVIII. [Si
quis colonus col(oniae) Gen(etivae) Iul(iae) aput IIvir(os) q(ui) i(ure)
d(icundo) praeerunt servum suum ex servitute in libertatem manumiserit
| dum ne quis pupillus neve quae virgo mulierve sine | tutore
auctoreve manumittat, qui servus ita aput
eos] | IIvir(os) qui i(ure) d(icundo) p(raeerunt),
eius col(oniae) Gen(etivae) I(uliae) manumissus erit liber] | esto. |
CVIIII. Cui
pupillo pupill[ae mulierive col(onis) col(oniae) Gen(etivae) Iul(iae)
in His]pania tutor no[n erit | incertusve erit et is pupil]|us eave
pup(illa) mul[ierve ab IIviris q(ui) i(ure) d(icundo) p(raeerunt) eius
col(oniae) pos]|tulabit uti sibi tu[torem det et nominabit quem tuto]rem
sibi dari v[olet, tum is IIvir a quo ita tutor pos]|tulatus erit . . . . |
[CXIII]. ......us
i[... | ...p]lebis || ... |
[CXIIII]. .
. s]unt | unt|[. . . s]int erint | [. . . iudic]es le]gito
ita ut ex | [...iudic]es legant | [... iudices legat ni[si
qui ... |
eius
colo]n(iae) non erit | ...qui maior annis LX minorve an(nis) XX
na|[tus erit, qui iud(icio) publico praevaricationi]s causa | [condemnatus
erit ...] iudi...(d)ie| [...]m in [... |
[CXV]. ...
qui] ita le[cti erunt ea nomina
omnia in ta]bula in albo in pub[lico foro ...habeto...|...]
IIvir iudi[c...|...] ad[versus ea fecerit ... |
[CXVI]. ...
d(e) e(a) r(e) in ea colon(ia) iu]dicio certa|[re volet ... eius c]olon(iae)
sibi | [non liquere iurabit et postula]bit uti
e(a) r(es) in consi|[lio... et spati]um
ex edicto e(ius) | q(ui) i(ure)
d(icundo) p(raeerit) ...detur... si] omittat fac[... | ...] ...
[... | ... || ...]t. |
[CXVII]. ...non
[pe]tet neque post | [tulet ... qui pro]vinciae prae|[rit ...] vadimonium
[|] non deica | verit... i]niuriam non [fecisse ...] in colon(ia) |
[...]i. |
[CXVIII]. ...]as[...]
| me.[...] | nequ[...]|tio iu[...] | esto f[...] | neve |
probr[osum...] | recip[er......] ... [... | ... ad]versus [... |
...]que recusa [... | ...] defendat, tum [... | ...] qui ad eum
[... | ...]. um .[......] . [... | ...] . su[... | ...]
[... | ... II]vir . [... | ...] . [umo ... | ...] erit [...] .
u[... |
[CXVIIII]. [...]eb
eto neve cui[... | ...]s ea dicta erit pet[... | II]viri quicumque
erunt ... |
C[XX]. |
[CXXII]. in
ea colon(ia) iudicio ce]rta re volet ... | ... cu]m servo furti
ac[tio ... | ... ad d]ominum it furtum pertineat [... | ...]s erit quam
in ea colonia iuris actio esto q]uae ... | ... actio erit earum rerum
alio [... | ...] ... [... |
CXXIII. IIvir
ad quem d(e) e(a) r(e) in ius aditum erit, ubi iudicibus, apud quos
e(a) r(es) agetur, maiori parti eorum planum factum non erit, eum de
quo iudicium datum est decurionis loco indignum esse eum] | qui
accusabitur ab his iudicibus eo iudicio absolvi | iubeto. Qui ita
absolutus erit, quod iudicium praevari|cation(is) causa factum non sit,
is eo iudicio h(ac) l(ege) absolutus esto. | |
CXXIIII. Si
quis decurio c(oloniae) G(enetivae) decurionem c(oloniae) G(enetivae)
h(ac) l(ege) de indignitate ac|cusabit, eum[que] quem accusabit eo iudicio
h(ac) l(ege) condemna|rit, is qui quem eo iudicio ex h(ac)
l(ege) condemnarit, si volet, | in
eius locum qui condemnatus erit sententiam dice|re, ex h(ac) l(ege)
liceto itque eum s(ine) f(raude) s(ua) iure lege recteq(ue) fa|cere
liceto, eiusque is locus in decurionibus sen|tentiae dicendae rogandae
h(ac) l(ege) esto. | |
CXXV. Quicumque
locus ludis decurionibus datus atsignatus | relictusve erit, ex
quo loco decuriones ludos spectare | o(portebit), ne quis in eo
loco nisi qui tum decurio c(oloniae) G(enetivae) erit, qui|ve tum magist[r]atus
imperium potestatemve colonor(um) | suffragio
<geret> iussuque C. Caesaris dict(atoris) co(n)s(ulis) prove |
co(n)s(ule) habebit, quive pro quo imperio potestateve tum | in
c(olonia) Gen(etiva) erit, quibusque locos in decurionum loco |
ex d(ecreto) d(ecurionum) col(oniae) Gen(etivae) d(ari) o(portebit),
quod decuriones decr(everint), cum non minus dimidia pars decurionum
adfuerit cum e(a) r(es) consulta erit, | <ne quis praeter eos,
qui s(upra) s(cripti) s(unt), qui locus decurionibus da|tus atsignatus
relictusve erit, in eo loco> sedeto
neve | quis alium in ea loca sessum ducito neve sessum
[d]uci | iubeto s[c](iens) d(olo) m(alo). Si quis adversus ea sederit
s(ciens) d(olo) m(alo) [siv]e | quis atversus ea sessum duxerit
ducive iusserit s(ciens) d(olo) m(alo), | is in res sing(ulas),
quotienscumque quit d(e) e(a) r(e) atversus ea | fecerit, HS ICC
c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) esto, eiusque
pecunia[e q]ui eorum | volet rec(iperatorio) iudicio aput IIvir(um)
praef(ectum)ve actio petitio perse|cutio ex h(ac) [l(ege)] <i(us)
potest(as)que> e(sto). | |
CXXVI. IIvir,
aed(ilis), praef(ectus) quicumque c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) ludos
scaenicos faciet, si|ve quis alius c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) ludos
scaenicos faciet, colonos Geneti|vos incolasque hospites[que] atventoresque
ita sessum du|cito, ita locum dato distribuito atsignato, uti d(e) e(a)
r(e) <de | eo loco dando atsignando> decuriones, cum non
min(us) | L decuriones, cum e(a) r(es) c(onsuletur), in decurionibus
adfuerint, | decreverint statuerint s(ine) d(olo) m(alo). Quot
ita ab decurionibu(s) | <de loco dando atsignando> statutum
decretum erit, | it h(ac) l(ege) i(us) r(atum)q(ue) esto. Neve
is qui ludos faciet aliter aliove | modo sessum ducito neve duci
iubeto neve locum dato | ne[ve] dari iubeto neve locum attribuito
neve attribui | iubeto neve locum atsignato neve atsignari iubeto
ne|ve quit facito, quo aliter aliove modo, adque uti | locus datus
atsignatus attributusve erit, sedeant, ne|ve facito, quo quis alieno
loco sedeat, sc(iens) d(olo) m(alo). Qui atver|sus ea fecerit, is in
res singulas, quotien[sc]umque quit | atversus ea fecerit, HS ICC
c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas) e(sto), eiu[squ]e
pecuni|ae cui volet rec(iperatorio) iudicio aput IIvir(um) praef(ectum)ve
actio petitio persecutioque h(ac) l(ege) <ius potestasque> esto. | |
CXXVII. Quicumque
ludi scaenici c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) fient, ne quis in or||chestram
ludorum spectandor(um) causa praeter mag(istratum) | prove mag(istratu)
p(opuli) R(omani), quive i(ure) d(icundo) p(raerit) [e]t si quis senator
p(opuli) R(omani) est erit | fuerit, et si quis senatoris f(ilius)
p(opuli) R(omani) est erit fuerit, et si | quis praef(ectus) fabrum
eius mag(istratus) prove magistratu, | qui provinc(iarum) Hispaniar(um)
ulteriorem <Baeticae p(raerit)> optinebit, erit, et quos ex h(ac)
l(ege) decurion(um) loco | <decurionem> sedere oportet oportebit,
<praeter eos | qui s(upra) s(cripti) s(unt) ne quis in orchestram
ludorum spectan|dorum causa> sedeto, <neve quisque mag(istratus)
prove mag(istratu) | p(opuli) R(omani) q(ui) i(ure)
d(icundo) p(raerit) ducito,> neve quem quis sessum ducito, |
neve in eo loco sedere sinito, uti q(uod) r(ecte) f(actum) e(sse) [v(olet)]
s(ine) d(olo) m(alo). |
CXXVIII. II(vir)
<aed(ilis)> praef(ectus) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicumque
erit, is suo quoque anno mag(istratu) imperioq(ue)
facito curato, quod eius fieri poterit, | <u(ti) q(uod) r(ecte)
f(actum) e(sse) v(olet)> s(ine) d(olo) m(alo) mag(istri) ad fana
templa delubra, quem | ad modum decuriones censuerin[t], suo quo|que
anno fiant eiqu[e] <d(ecurionum)> d(ecreto) suo quoque anno |
ludos circenses, sacrificia pulvinariaque | facienda curent, que[m
a]d modum <quitquit> de iis | rebus, mag(istris) creandis,
[lu]dis circensibus facien|dis, sacrificiis procu[r]andis, pulvinaribus
fa|ciendis decuriones statuerint decreverint, | <ea omnia ita
fiant.> Deque iis omnibus rebus | quae s(upra) s(criptae) s(unt)
quotcumque decuriones statuerint | decreverint, it ius ratumque
esto, eiq(ue) omnes, | at quos ea res pertinebit, quot quemque
eorum | ex h(ac)
l(ege) facere oportebit, faciunto
s(ine) d(olo) m(alo). Si
quis | atversus ea fecerit
quotiens[cum]que quit atver|sus
ea fecerit, HS CCICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are)
d(amnas) e(sto), eiusque pecun(iae) |
cui eorum volet rec(iperatorio) iudic(io) aput IIvir(um) | praef(ectum)[ve]
actio petitio persecutioq(ue) e(x) h(ac) l(ege) | <ius pot(estas)>
esto. |
CXXIX. IIvir(i)
aediles praef(ectus) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicumq(u)e erunt
decurionesq(ue) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) qui|cumque erunt, ii
omnes d(ecurionum) d(ecretis) diligenter parento optemperanto s(ine)
d(olo) m(alo) fa|ciuntoque uti quot quemq(ue) eor(um) decurionum d(ecreto)
agere facere o(portebit) ea om|nia agant faciant, u(ti) q(uod) r(ecte)
f(actum) e(sse) v(olet) s(ine) d(olo) m(alo). Si quis ita
non fecerit sive quit atver|sus
ea fecerit sc(iens) d(olo) m(alo), is in res sing(ulas) HS CCICC [c(olonis)]
c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) d(are) d(amnas)
e(sto), eiusque pecuniae qui | [e]or(um) volet rec(iperatorio)
iudic(io) aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio persecutioque
ex h(ac) l(ege) | <ius potestasque> e(sto). | |
CXXX. Ne
quis IIvir <aed(ilis)> praef(ectus)
c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) quicumque
erit ad decurion(es) c(oloniae) G(enetivae) referto neve decurion(es) |
consulito neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e) in
tabulas p(ublicas) referto neve referri iubeto | neve quis decur(io)
d(e) e(a) r(e), q(ua) d(e) e(a) r(e) a(getur), in decurionib(us) sententiam
dicito neve d(ecretum) d(ecurionum) scri|bito, neve in tabulas pu[b]licas
referto, neve referundum curato, quo quis | senator senatorisve
f(ilius) p(opuli) R(omani) c(oloniae) G(enetivae)
patronus atoptetur sumatur fiat nisi de
tri|um partium d(ecurionum) <d(ecreto)> senten[t(ia)]
per tabellam facito et nisi de eo
homine, de quo | tum referetur consuletu[r, d(ecretum)] d(ecurionum)
fiat, qui cum e(a) r(es) a(getur), in Italiam sine imperio privatus |
erit. Si quis adversus ea ad [dec]urion(es) rettulerit d(ecurionum)ve
d(ecretum) fecerit faciendumv[e] | curaverit inve tabulas
p[ublicas] rettulerit referrive
iusserit sive quis in
decurionib(us) | sententiam
di[x]erit d(ecurionum)ve [d(ecretum) scrips]erit in[ve] tabulas publicas
rettulerit referendumve | curaverit, in res sing(ulas),
quo[tienscu]mque quit atversus ea fecerit, is
HS CCCICCC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae) I(uliae) |
d(are) d(amnas) e(sto), eiusque
pecuniae cui [eor(um) vole]t rec(iperatorio) iudi(cio)
aput IIvir(um) interregem praef(ectum)
actio | petitio persecutioqu[e ex h(ac) l(ege)
<i(us) pot]est(as)que> e(sto). | |
CXXXI. Ne
quis IIvir <aed(ilis)> praef(ectus) [c(oloniae) G(enetivae) I(uliae)
quicum]que erit ad decuriones c(oloniae) G(enetivae) referto neve d(ecuriones)
con||sulito neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e)
in tabulas publicas referto neve referri iubeto | neve quis decurio
d(e) e(a) r(e) in decurionib(us) sententiam dicito neve d(ecretum) d(ecurionum)
scribito ne|ve in tabulas publicas referto neve referundum curato, quo
quis | s[e]nator senatori[s]ve f(ilius) p(opuli) R(omani) c(oloniae)
G(enetivae) I(uliae) hospes atoptetur, hospitium tesserave hospitalis
cum | quo fi[at, n]isi de maioris p(artis) decurionum
sententia per tabellam facito
et nisi | de eo [h]omine, de quo tum referetur
consuletur, d(ecretum) d(ecurionum) fiat, qui cum e(a) r(es) a(getur),
in Italiam | sine imperio privatus erit. Si quis adversus ea ad
decuriones rettulerit d(ecretum)ve | d(ecurionum) fe[c]erit faciendumve
curaverit inve tabulas publicas rettulerit
re|f[e]rrive iusserit sive quis in decurionibus sententiam dixerit d(ecretum)ve
d(ecurionum) | scripserit in[ve] tabul(as) public(as) rettulerit
referendumve curaverit, | [i]s in res sing(ulas) quotienscumque
quit adversus ea fecerit,
HS CCICC c(olonis) c(oloniae) | G(enetivae) Iuliae
d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae cui eorum volet recu(peratorio)
iudic(io) | aput IIvir(um) praef(ectum)ve actio petitio persecutioque
h(ac) l(ege) <ius potest(as)que> esto. | |
CXXXII. Ne
quis in c(olonia) G(enetiva) post h(anc) l(egem) datam petitor kandidatus, |
<quicumque in c(olonia) G(enetiva) I(ulia) mag(istratum) petet,>
magistratusve peten|di causa in eo anno, quo quisque anno petitor |
kandidatus mag(istratum) petet petiturusve erit, <mag(istratus) pe|tendi>
convivia facito neve at cenam quem | vocato neve convivium habeto
neve facito s(ciens) d(olo) m(alo), | quo quis suae petitionis
causa convivium habeat | ad cenamve quem vocet, praeter <dum>
quod ip|se kandidatus petitor in eo anno, [quo] mag(istratum) petat, |
vocar[it] dum taxat [in] dies sing(ulos) h(ominum) VIIII <convivium |
habeto,> si volet, s(ine) d(olo) m(alo). Neve quis petitor kandidatus |
donum munus aliudve quit det largiatur peti|tionis causa sc(iens) d(olo)
m(alo). Neve quis alterius petitionis | causa convivia facito
neve quem ad cenam voca|to neve convivium
habeto, neve quis alterius pe|titionis causa cui quit d[on]um munus
aliutve qu[it] | dato donato largito sc(iens) d(olo) m(alo). Si
quis atversus ea | fecerit, HS ICC c(olonis) c(oloniae) G(enetivae)
I(uliae) d(are) d(amnas) e(sto), eiusque pecuniae cui eor(um) volet |
rec(uperatorio) iudic(io) aput IIvir(um) praef(ectum)[ve] actio petitio
per|sec(utio)que ex h(ac) l(ege) <i(us) potest(as)que> esto. | |
CXXXIII. Qui
col(oni) Gen(etivi) Iul(ienses) h(ac) l(ege) sunt erunt,
eorum omnium uxo|res, <quae in c(olonia) G(enetiva) I(ulia) h(ac)
l(ege) sunt, eae mulieres> legibus c(oloniae) G(enetivae) I(uliae)
vi|rique parento iuraque <ex h(ac) l(ege),> quaecumque in |
hac lege scripta sunt, omnium rerum ex h(ac) l(ege) hab[en]|to s(ine)
d(olo) m(alo). | |
CXXXIV. Ne
quis IIvir <aedil(is)> praefectus
c(oloniae) G(enetivae), quicumque erit, post | h(anc) l(egem)
ad decuriones c(oloniae) G(enetivae)
referto neve decuriones consu|lito
neve d(ecretum) d(ecurionum) facito neve d(e) e(a) r(e) in tabulas publicas
re|ferto neve referri iubeto neve quis decurio, cum e(a) | r(es)
a(getur), in decurionibus sententiam dicito neve d(ecretum) d(ecurionum) |
scribito neve in tabulas publicas referto nev[e re]|ferendum curato,
quo cui pecunia publica a[liutve] | quid honoris habendi causa
munerisve d[andi pol]|licendi [prove] statua danda ponenda detur do[netur] . . . . |
|
|
|
|
Fragments
discovered in 1925 ( Crawford, Roman Statutes, II, Fig.
XIV ). |
|
► Bibliography
Rodriguez
de Berlanga y Rosado, Los bronces de Osuna, Malaga, 1873 ;
Giraud, JS, 1874, pp. 330-365 ;
Re, Le tavole di Ossuna, Roma, 1874 ; Giraud, JS, 1875, pp. 244-265, 269-284, 333-349,
397-419 and 567-596 = Les bronzes d'Osuna : remarques nouvelles,
Paris, 1875 ; Hübner & Mommsen,
EE, II (1875), pp. 105-151 ; Mommsen, EE,
II (1875), pp. 221-232 = GS,
I, pp. 194-239 ;
Bruns,
ZRG, 12, 1876, pp. 82-127 = KS, II, Weimar,
1882, pp. 282-297 ; Giraud, JS, 1876, pp. 705-711 and 755-770 ;
Rodriguez de Berlanga y Rosado, Los nuevos bronces de Osuna,
Malaga, 1876 ; Giraud, JS, 1877, pp. 52-64, 119-129 and 133-144 =
Les nouveaux bronzes d'Osuna, Paris, 1877 ;
Hübner & Mommsen, EE, III (1877), pp. 86-112
= GS, I, pp. 240-264 ; Re,
Arch.Giur., 19, 1877, pp. 291-321 and 420-445 ; Bruns,
ZRG, 13, 1878, pp. 383-391 ; Nissen,
RhM, 45, 1890, pp. 100-110 ; CIL II (1892),
Suppl., n. 5439 = 5439a ; Dessau, Inscriptiones latinae
selectae, Berlin, 1892-1916, n. 6087 ;
Fabricius, Hermes, 35, 1900, pp. 205-215 ; Dessau,
WS, 24, 1902, pp. 240-247 = Fest. E. Bormann ;
Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp.
122-141, n. 28 ; Hardy, Roman Laws and Charters, II, Oxford,
1912, pp. 7-60 ; Hardy, Three Spanish
Charters and Other Documents, Oxford, 1912, pp. 23 ss. ;
Rotondi,
Leges publicae populi Romani, Milano, 1912, p. 494 ; Gradenwitz, Abh. Heidelberg. Akad., 1915, 1916 and 1920 ; CIL I2
(1918), n. 594 ; Kiessling, Klio, 17, 1921, pp. 258-260 ; Gradenwitz, ZSS, 43, 1922, pp. 439-455 ;
von Premerstein, ZSS, 43, 1922, pp. 45-152 ; Abbott
& Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, Princeton,
1926, pp. 300-317,
n. 26 ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed.,
Paris, 1937, pp. 89 ss. ;
d'Ors, Emerita, 9, 1941, pp. 138-154 ; Riccobono, FIRA
I, Firenze,
1941, pp. 177-198, n. 21 ;
Mallon, AEA, 56, 1944, pp. 213-237 = De l'écriture,
Paris, 1982, pp. 47-54 ; Mallon, Emerita, 12, 1944,
pp. 193-230 = De l'écriture, Paris, 1982,
pp. 55-73 ; d'Ors, Emerita, 14, 1946, pp. 219-236 ;
Le Gall, Revue de Philologie, 20, 1946, p. 139 ;
d'Ors, Emerita, 16, 1948, pp. 254-267 ; Wenger,
Anz. Öst. Ak. Wiss., 86, 1949, pp. 245-272 = AE
1951, n. 32 ; Lewis & Reinhold, Roman Civilization,
I, New York, 1951, pp. 420 ss. ; d'Ors,
Epigrafia jurídica de la España Romana, Madrid,
1953, pp. 239-255 ; d'Ors, St. Arangio-Ruiz,
III, Napoli, 1953, pp. 415-428 ;
Wenger,
Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953,
p. 396 ;
Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes,
Austin, 1961, pp. 97-104, n. 114 ;
Frederiksen, JRS, 55, 1965, pp. 183-198 ; Girard
& Senn, Les lois des Romains,
Napoli, 1977, pp. 200-222, n. 3 ; Frei-Stolba,
SDHI, 54, 1988, pp. 191-225 ; Gabba in González
& Arce, Estudios sobre la Tabula Siarensis, Madrid, 1988,
pp. 157-168 ; González, Estudios sobre Urso. Colonia Iulia Genetiva,
Sevilla, 1989 ; Johnston in González, Estudios sobre Urso, Seville, 1989,
pp. 11-22 ; Murga Gener, Revista
complutense de derecho romano y tradición romanística,
1, 1989, pp. 103-174 ; Crawford, Ath, 81, 1993, pp. 613-618 ;
Crawford, Roman Statutes, I, London, 1996, pp. 393-454,
n. 25 ; CIL II2, 5 (1998),
n. 1022 ; Delgado Delgado in Cébeillac-Gervasoni
& Lamoine, Les élites et leurs facettes, Roma, 2003,
p. 224 ; Caballos
Ruffino, El nuevo Bronce de Osuna y la politica colonizadora romana,
Sevilla, 2006 ;
Caballos Rufino, Betancourt Serna, Correa Rodriguez
& Fernandez Gomez, Acta XII Congressus Internationalis
Epigraphiae Graecae Et Latinae, Barcelona, 2007, pp. 217-222 ;
Biundo
in Hermon, Vers une gestion intégrée de l'eau dans
l'empire romain (Colloque international, Université Laval,
octobre 2006), Roma, 2008, pp. 163 ss. ; Granino Cecere
& Mennella in Berrendonner, Cébeillac-Gervasoni & Lamoine,
Le quotidien municipal dans l'Occident romain, Clermont-Ferrand,
2008, p. 287.
► Sources : Five
bronze tablets discovered near Osuna, Andalusia, Spain, in
1870-73 and 1925.
|
|