Eo
anno plebi Romanae uelut aliud initium libertatis factum est quod necti
desierunt ; mutatum autem ius ob unius feneratoris simul libidinem,
simul crudelitatem insignem. L. Papirius is fuit, cui cum se C. Publilius
ob aes alienum paternum nexum dedisset, quae aetas formaque misericordiam
elicere poterant, ad libidinem et contumeliam animum accenderunt. [ut]
florem aetatis eius fructum aduenticium crediti ratus, primo perlicere
adulescentem sermone incesto est conatus ; dein, postquam aspernabantur
flagitium aures, minis territare atque identidem admonere fortunae ;
postremo, cum ingenuitatis magis quam praesentis condicionis memorem
uideret, nudari iubet uerberaque adferri. quibus laceratus iuuenis cum
se in publicum proripuisset, libidinem crudelitatemque conquerens feneratoris,
ingens uis hominum cum aetatis miseratione atque indignitate iniuriae
accensa, tum suae condicionis liberumque suorum respectu, in forum atque
inde agmine facto ad curiam concurrit ; et cum consules tumultu
repentino coacti senatum uocarent, introeuntibus in curiam patribus
laceratum iuuenis tergum procumbentes ad singulorum pedes ostentabant.
uictum eo die ob impotentem iniuriam unius ingens uinculum fidei iussique
consules ferre ad populum ne quis, nisi qui noxam meruisset, donec poenam
lueret in compedibus aut in neruo teneretur ; pecuniae creditae
bona debitoris, non corpus obnoxium esset. ita nexi soluti, cautumque
in posterum ne necterentur. |