| LEX
MAMILIA DE CONIURATIONE IUGURTHINA ( 111-109 BC ) |
|
Sallustius, Iug., 40 ( Richard, Paris, 1933 ). |
| Interim
Romae C. Mamilius Limetanus tribunus plebis rogationem ad populum
promulgat, uti quaereretur in eos, quorum consilio Iugurtha senati decreta
neglegisset, quique ab eo in legationibus aut imperiis pecunias accepissent,
qui elephantos quique perfugas tradidissent, item qui de pace aut bello
cum hostibus pactiones fecissent. Huic rogationi partim conscii sibi,
alii ex partium inuidia pericula metuentes, quoniam aperte resistere
non poterant, quin illa et alia talia placere sibi faterentur, occulte
per amicos ac maxime per homines nominis Latini et socios Italicos impedimenta
parabant. Sed plebes incredibile memoratu est quam intenta fuerit quantaque
ui rogationem iusserit, magis odio nobilitatis, cui mala illa parabantur,
quam cura rei publicae : tanta libido in partibus erat. Igitur
ceteris metu perculsis M. Scaurus, quem legatum Bestiae fuisse
supra docuimus, inter laetitiam plebis et suorum fugam, trepida etiam
tum ciuitate, cum ex Mamilia rogatione tres quaesitores rogarentur,
effecerat, uti ipse in eo numero crearetur. Sed quaestio exercita aspere
uiolenterque ex rumore et libidine plebis : uti saepe nobilitatem,
sic ea tempestate plebem ex secundis rebus insolentia ceperat. |
|
Cicero, Brut. ( Richard, Paris, 1934 ). |
| 33. (127) Huic
successit aetati C. Galba, Serui illius eloquentissimi uiri filius,
P. Crassi eloquentis et iuris periti gener. laudabant hunc patres
nostri, fauebant etiam propter patris memoriam, sed cecidit in cursu.
nam rogatione Mamilia Iugurthinae coniurationis inuidia, cum pro sese
ipse dixisset, oppressus est. exstat eius peroratio, qui epilogus dicitur ;
qui tanto in honore pueris nobis erat ut eum etiam edisceremus. hic,
qui in conlegio sacerdotum esset, primus post Romam conditam iudicio
publico est condemnatus. 34. (128) P. Scipio, qui est in consulatu mortuus, non multum ille quidem nec saepe dicebat, sed et Latine loquendo cuiuis erat par et omnis sale facetiisque superabat. eius conlega L. Bestia bonis initiis orsus tribunatus — nam P. Popillium ui C. Gracchi expulsum sua rogatione restituit — , uir et acer et non indisertus, tristis exitus habuit consulatus. nam inuidiosa lege (Mamilia quaestio) C. Galbam sacerdotem et quattuor consularis, L. Bestiam C. Catonem Sp. Albinum ciuemque praestantissimum L. Opimium, Gracchi interfectorem, a populo absolutum, cum is contra populi studium stetisset, Gracchani iudices sustulerunt. |
| |
 |