LEX LATINA TABULAE BANTINAE
   
Law on the oath of loyalty of the magistrates
   
( 133-100 BC )
 

  
( P. F. Girard  &  F. Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 87-89, n. 6 ).
    

 
     . . . . . neque  provinciam . . . . . . . . . . . in  senatu  seive  in  poplico ioudicio ne sen[tentiam rogato tabellamve nei dato ... | ... neive is testumon]ium deicito neive quis mag(istratus) testumonium poplice ei de[fenri neive den]ontiari | [sinito. Neive ioudicem eum neive arbitrum neive recupe]ratorem dato. Neive is in poplico luuci praetextam neive soleas h[abeto, neive quis || mag(istratus) ibei praetextam soleasve habere eum sini]to. Mag(istratus) queiquomque comitia conciliumve habebit, eum sufragium ferre nei sinito, | [neive eum censor in senatum legito neive in senatu] relinquito. |
     (2) [Sei tr(ibunus) pl(ebei), q(uaestor), IIIvir cap(italis), IIIvir a(greis) d(andeis) a(dsignandeis), ioudex], quei ex hace lege plebeive scito factus erit, senatorve fecerit gesseritve, quo ex hace lege | [quae fieri oporteat  minus  fiant,  quaeve  ex] h(ace)  1(ege)  facere  oportuerit  oportebitve,  non fecerit sciens d(olo) m(alo) ; seive advorsus hance legem feceri[t | sciens d(olo) m(alo), HS ... n(ummum) populo dare damnas esto et]eam pequniam quei volet magistratus exsigito. Sei postulabit quei petet, pr(aetor) recuperatores || ... [quos quotque dari opo]rteat dato, iubetoque eum, sei ita pariat, condumnari popul(o), facitoque ioudicetur. Sei condemnatus | [erit, quanti condemnatus erit, praedes] ad q(uaestorem) urb(anum) det, aut bona eius poplice possideantur facito. Sei quis mag(istratus) multam inrogare volet, | [quei volet dum minoris] partus familias taxsat, liceto eiq(ue) omnium rerum siremps lexs esto, quasei sei is haace lege | [pequniam, quae s(upra) (scripta) e(st), exigeret. |
     (3) Co(n)s(ul) pr(aetor),   aid(ilis),   tr(ibunus)    ple(bei),    q(uaestor),   IIIvir  cap(italis),  IIIvir  a(greis) d(andeis)  a(dsignandeis),  qu]ei  nunc  est,  is  in  diebus V proxsumeis quibus queique eorum sciet h(ance) 1(egem)  populum  plebemve  |  [iousisse, iouranto,  utei  infra)  s(criptum  est.  Item]  dic(tator),  co(n)s(ul), pr(aetor),  mag(ister)  eq(uitum),  cens(or),  aid(ilis),  tr(ibunus)  pl(ebei), q(uaestor), IIIvir cap(italis), IIIvir a(greis)  d(andeis)  a(dsignandeis),  ioudex  ex  h(ace)  l(ege)  plebive  scito | [factus ... queiquomque eorum p]ost hac factus erit, eis in diebus V proxsumeis, quibus quisque eorum mag(istratum) imperiumve inierit, iouranto, | [utei i(nfra) s(criptum) est. Eis consistunto pro aede Castorus palam luci in forum vorsus et eidem in diebus V apud q(uaestorem) iouranto per Iovem deosque | Penateis : sese quae ex h(ace) l(ege) oport]ebit facturum, neque sese advorsum h(ance) l(egem) facturum scientem d(olo) m(alo), neque seese facturum neque intercesurum, | [quo, quae ex h(ace) l(ege) oportebit, minus fiant]. Quei ex h(ace) l(ege) non iouraverit, is magistratum inperiumve nei petito neive gerito neive habeto, neive in senatu || [sententiam  deicito  deicereve  eum]  ne  quis  sinito,  neive  eum censor in senatum legito. Quei ex h(ace) l(ege) ioudicaveritis facito apud q(uaestorem) urb(anum) | [eius quei ita utei s(upra) s(criptum) e(st) iourarit nomen persc]riptum siet ; quaestorque ea nomina accipito, et eos, quei ex h(ace) l(ege) apud sed iurarint, facito in taboleis | [popliceis praescribantur.
     (4) Quei senator est eritve inve senatu sententi]am deixerit post hance legem rogatam, eis in diebus X proxsumeis, quibus quisqu[e eorum sciet | hance legem popolum plebemve iousisse], iouranto apud quaestorem ad aerarium palam luci per Iovem deosque Penateis : [sese quae ex h(ace) l(ege) || oportebit facturum esse, neque se]se advorsum hance legem facturum esse, neque seese, quominus sei | . . . . se hoice leegei.  . . anodni . . . iuraverint . . | . . . . . . . . . . . |
. . . . . . . . . . . e quis magistratus p . . . | . . . . . . . . |
. . . . . . . . . . uti in taboleis popliceis . . . || . . . . . . . . trinum nondinum . . . . | . . . . . . . . . . . . is erit uu . . . . , , |
 


►  Bibliography
 
 

Marini, Gli atti e monumenti de' fratelli arvali, II, Roma, 1795, 570 ; Rosini, Dissertationis isagogicae ad Herculanensium voluminum explanationem pars prima, Napoli, 1797, Pl. VI ; Klenze, RhMus, 2, 1828, pp. 28-49 = Philologische Abhandlungen, Berlin, 1839, pp. 1-24 ; Puchta, RhMus, 4, 1830, pp. 387-390 = Kleine civilistische Schriften, Leipzig, 1851, pp. 269-272 ; Avelino, Bulletino archeologico Napoletano, 4, 1845-6, pp. 27-29 ; Göttling, Funfzehn römische Urkunden auf Erz und Stein nach den Originalen neu verglichen und herausgegeben, Halle, 1845, pp. 44-49 ; Mommsen, Die unteritalischen Dialekte, Leipzig, 1850, pp. 145-168 ; Kirchhoff, Das Stadtrecht von Bantia, Berlin, 1853, pp. 90-97 ; CIL I1 (1863), n. 197 ; CIL IX (1883), n. 416, add., p. 660 ; Maschke, Zur Theorie und Geschichte der römischen Agrargesetze, Tubingen, 1906 ; Nilsson in Kock, Fran Filologiska Föreningen i Lund, Lund, 1906, pp. 223-224 ; Naber, Verslagen en Mededeelingen Kon. Akad. Wet., Afd. Letterkunde, Amsterdam, 10, 1908-10, pp. 104-133 ; Bruns, Fontes iuris Romani antiqui, I, Tübingen, 1909, pp. 53-55, n. 9 ; Rotondi, Leges publicae populi Romani, Milano, 1912, p. 319 ; CIL I2 (1918), n. 582 ; Jones, JRS, 16, 1926, pp. 170-172 ; Carcopino, Autour des Gracques, Paris, 1928, pp. 205-210 and Paris, 1967, pp. 212-218 ; Gelzer, Hermes, 63, 1928, p. 124 ; Gnomon, 1929, p. 652 ; CIL I2 (1931), pp. 723, 739 ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 82-84, n. 6 ; CIL I2 (1943), pp. 832 ; Piganiol, CRAI, 1951, p. 61 ; Tibiletti, Ath, 41, 1953, pp. 5-100 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 373 ; Luzzatto, Scr. Borsi, 1955, pp. 21-47 ; Schönbauer, RIDA, 2, 1955, pp. 311-363 ; Yarnold, AJPh, 78, 1957, pp. 163-172 ; Johnson, Coleman-Norton & Bourne, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 59-60, n. 55 ; Nicolet, L'ordre équestre à l'époque républicaine, I, Paris, 1966, pp. 557-558 ; Adamesteanu & Torelli, Arch. Class., 21, 1969, pp. 1-17 ; Hall, St. Volterra, I, Milano, 1969, pp. 199-206 ; Mattingly, JRS, 59, 1969, pp. 129-143 ; Hinrichs, Hermes, 98, 1970, pp. 471-502 ; Mattingly, JRS, 60, 1970, pp. 154-158 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 87-89, n. 6 ; Lintott, Hermes, 106, 1978, pp. 125-138 ; Ferrary, MEFRA, 91, 1979, pp. 83-134 ; CIL I2 (1986), pp. 907-908 ; Brunt, The Fall of the Roman Republic, Oxford, 1988, pp. 139-143 ; Crawford, Roman Statutes, I, London, 1996, pp. 193-208, n. 7 ; Small in Adamesteanu, Storia della Basilicata, I, Roma-Bari, 1999, p. 572 ; Mayer-Maly, ZSS, 117, 2000, p. 8 ; Caballos Rufino & Correa Rodríguez, El nuevo bronce de Osuna y la política colonizadora romana, Sevilla, 2006, p. 279 ; Bispham, From Asculum to Actium : the municipalization of Italy from the Social War to Augustus, Oxford, 2007, p. 148 ; Roselaar, Public Land in the Roman Republic : A Social and Economic History of Ager Publicus in Italy, 396-89 BC, Oxford, 2010, p. 101.
 
 
►  Sources : Fragments of a bronze tablet found at Oppido Lucano, Italy, in 1790 and 1967.

 

English translation