LEX CORNELIA DE REPETUNDIS
    
( 82-81 BC )
 

 
Cicero, Cluent., 37, 104 ( Nisard, Paris, 1840 ).
 

 
Fidiculanius quid fecisse dicebatur ? accepisse a Cluentio HS CCCC milia. Cuius erat ordinis ? senatorii. Qua lege in eo genere a senatore ratio repeti solet, de pecuniis repetundis, ea lege accusatus honestissime est absolutus ; acta est enim causa more maiorum, sine ui, sine metu, sine periculo ; dicta et eita et demonstrata sunt omnia ; adducti iudices sunt non modo potuisse honeste ab eo reum condemnari qui non perpetuo sedisset, sed, aliud si is iudex nihil scisset nisi quae praeiudicia de eo facta esse constarent, audire praeterea nihil debuisse.


 
Cicero, Rab. Post., 4 ( Nisard, Paris, 1840 ).
 

 
8. Est enim haec causa ‘ Quo ea pecunia peruenerit ’ quasi quaedam appendicula causae iudicatae atque damnatae. sunt lites aestimatae A. Gabinio, nec praedes dati nec ex bonis populo uniuersae <lites solutae>. iubet lex Iulia persequi ab eis ad quos ea pecunia quam is ceperit qui damnatus sit peruenerit. si est hoc nouum in lege Iulia, sicuti multa sunt seuerius scripta quam in antiquis legibus et sanctius, inducatur sane etiam consuetudo huius generis iudiciorum noua ; 9. sin hoc totidem uerbis translatum caput est quot fuit non modo in Cornelia sed etiam ante in lege Seruilia, per deos immortalis ! quid agimus, iudices, aut quem hunc morem nouorum iudiciorum in rem publicam inducimus ?
 

 
 
►  Links : Cicero, Cluent., 37  |  Cicero, Rab. Post., 1-5.
 
 

 Traduction française