EPISTULAE IULII CAESARIS ET OCTAVIANI
     
ET SCC. DE MYTILENAEIS
   
Letters of Caesar and decrees of the Senate on Mytilenean relations
  
( 47-25 BC )
 
    
( W. R. Paton, Inscriptiones Graecae, XII, 2, Berlin, 1899, n. 35 ).
 
 
Col. A : Letter of Caesar
[γράμματα   Καίσαρος   θεοῦ].   |   [Γάιος   Ἰούλιος   Καῖσαρ   αὐτοκράτωρ ——— τὸ]   δε[ύτε]ρον Μυτιλ[ηναίων ἄρχουσι] | [βουλῆι δήμωι χαίρειν· εἰ ἔρρωσθε, καλῶς ἂν] ἔχοι· κἀγὼ δὲ μετὰ τοῦ στρατεύ[ματος] | [ὑγίαινον.   Ποτάμων   Λεσβώνακτος, ———]καφένους,   Κριναγόρας   Καλλίπ[που, Ζ]ωίλο[ς] | [Ἐπιγένους —————————]τας Δικαίου, Ὑβρίας Διοφάντου, Ἱστιαῖος | [——————— ——— Δημή]τριος   Τιμαίου   οἱ   πρεσβευταὶ   ὑμῶν   συνέ-|[τυχόν   μοι ......... καὶ   τὸ ψήφισμα ὑμῶν ἀπέ]δωκαν καὶ περὶ τῶν τιμῶν διελέχθησαν | [—————————————]ν κατωρθώκαμεν, καὶ εὐχαριστήσαντες | [——————————— ἐνέ]τυχον μετὰ πολλῆς φιλοτιμίας καὶ εἰς | [—————— ———————]ων   ἔχειν.   ἐγὼ   δὲ   τούς   τε   ἄνδρας   ἐπήινε-|[σα   διὰ   τὴν   προθυμίαν αὐτῶν καὶ φιλοφρόν]ως ἀπεδεξάμην, ἡδέως τε τὴν πόλιν | [ὑμῶν εὐεργετεῖν πειράσομαι καὶ κατὰ τ]οὺς παρόντας καιροὺς καὶ ἐν τοῖς μετὰ ταῦ-|[τα χρόνοις —————————]αν ἐπιστάμενος ἣν ἔχοντες εὔνοι-|[αν —————————————]τὸν  Ποτάμωνα.  [ἔτι]  τε  τὴν  προ-|[————————————— ——] αὐτὸν ἐπ[ὶ τ]οὺς ...οντα. |
Desunt versus vel 14 vel 17.
Col. B : Letters and decrees of the Senate
————————— οὐδὲ ——————————οτε | [———————— β]ουλόμενος ὑμῶν κεκομίσ[θαι] τὴν | [———— ἐπικαρπία]ν(?) τῆς φιλίας ἀσφάλειαν, ἔν τε [τοῖς λ]οι-|[ποῖς χρόνοις ——— τὴν] πόλιν αἰεί τινος [ὑμ]ῖν ἀ[γαθοῦ] θέ-|[λω γενέσθαι. θαρροῦντες οὖν περὶ π]άντων ἐντυγχάνετε ἡμῖν. [ἔρρωσθε]. | [γράμματα] Καίσαρος θεοῦ. | [Γάιος Ἰούλιος Καῖσαρ αὐτοκράτ]ωρ δικτάτωρ τ[ὸ τ]ρίτον, καθε[στάμε]-|[νος τὸ τέταρτον, Μυτιληναίων ἄρχουσι βο]υλῆι δήμωι χαίρειν καὶ ἐρρῶσθαι καὶ [ὑγιαίνειν] | ——————————— εὐεργετεῖν τὴν πόλιν καὶ οὐ μό[νον ———] | [φυλάττειν τὰ φιλάνθρωπα ἃ διεπράξ]ασθε δι’ ἡμῶν ἀλλὰ καὶ συναυ[ξάνειν] | [αὐτὰ ————————]ος τὴν ἡγεμονίαν,     φιλίας     δόγ[ματος]   |   [τοῦ   ὑμῖν   συγκεχωρημένου   δι]απέπομφα   πρὸς   ὑμᾶς   τὸ ἀ[ντίγραφον]. | Praescriptio erasa. | [περὶ  ὧν  π]ρεσβευταὶ  Μυτιληναίων  Ποτάμων  Λεσβῶνακτος, Φαινίας Φαινίου τοῦ Καλλί[π]-|[που, Τ]έρφηος Διοῦς, Ἡρώδης Κλέωνος, Διῆς Ματροκλέους, Δημήτριος Κλεωνύμου | Κρινάγορας Καλλίππου, Ζωΐλος Ἐπιγένους λόγους ἐποιήσαντο χάριτα φιλίαν συμμα-|χίαν ἀνενεοῦντο, ἵνα τε ἐν Καπετωλίωι θυσ[ί]αν ποιῆσαι ἐξῆι ἅ τε αὐτοῖς | πρότερον ὑπὸ τῆς συγκλήτου συγκεχωρημ[έ]να ἦν, ταῦτα ἐν δέλτωι χαλκῆι | γεγραμμένα προσηλῶσαι ἵνα ἐξῆι· περὶ τούτου τοῦ πράγματος οὕτως | ἔδοξεν· χάριτα φιλίαν συμμαχίαν ἀνανεώσασθαι, ἄνδρας ἀγαθοὺς  καὶ  φί-|λους  προσαγορεῦσαι,  ἐν  Καπετωλίωι  θυσίαν  ποιῆσαι  ἐξεῖναι,  ἅ τε αὐτοῖς πρό-|τερον ὑπὸ τῆς συγκλήτου φιλάνθρωπα συγκεχωρημένα ἦν, ταῦτα ἐν δέλ-|τωι χαλκῆι γεγραμμένα προσηλῶσαι ἐξεῖναι, ὅταν θέλωσιν· ἵνα τε Γάιος | Καῖσαρ αὐτοκράτωρ, ἐὰν αὐτῶι φαίνηται, τόπους χορήγια αὐτοῖς κατὰ τὸ | τῶν προγόνων ἔθος ταμίαν μισθῶσαι κελεύση, ὅπως ὡς ἂν αὐτῶι ἐκ τῶν δη-|μοσίων πραγμάτων πίστεώς τε τῆς ἰδίας  φαίνηται.  ἔδοξεν.  [ἐπ]εὶ  δὲ  καὶ  | πρότερον ἐνετύχετέ μοι καὶ ἔγραψα πρὸς ὑμᾶς, πάλιν ὑπέμ[ειν]αν οἱ | [ὑμέτεροι πρεσβευταὶ μη]δένα δεῖν ἀτελῆ εἶ[ναι] παρ’ ὑμῖν ἀκολούθ[ως τοῖς] | [—— —— καὶ τοῖς] φιλανθρώποις ἃ ἔχετε παρ’ ἡμῶν τοῖς τε [πρότε]-|[ρον καὶ τοῖς διὰ τούτου το]ῦ δόγματος δεδομένοις τὸ ἐξεῖναι ὑμῖ[ν ——] | [——— ταῖς] τῆς πόλεως καὶ τῆς χώρας προσόδοις καθ’ ἡ[συχίαν] | [χρῆσθαι. βούλομαι οὖν] ἀποφήνασθαι ὅτι οὐδενὶ συγχωρῶ οὐδὲ συγ[χωρή]-|[σω ἀτελεῖ παρ’ ὑμῖν εἶναι. ο]ὕτως οὖν πεπεισμένοι θαρροῦντες χρῆσθ[ε ——] | [————— ἀνεμποδ]ίστως· ἐγὼ γὰρ ταῦτά τε ἡδέως πεποίηκα ὑ[πὲρ] | [ὑμῶν καὶ εὔχομαι εἰς τ]ὸ μέλλον αἰεί τινος ἀγαθοῦ παραίτιος ὑμῖν [γεν]-|[έσθαι]. | [δόγμ]ατα συγκλήτου περὶ ὁρκίου.  |  [Αὐτοκράτορος  Καίσαρος]  Σεβαστοῦ  τὸ ἔνατον, Μάρκου Σιλανοῦ ὑ[πάτων] | [προτεθὲν(?) ——. ἐπι]ταγῆι Μάρκου Σιλανοῦ ἐκ συγκλήτου δό[γματος] | [—————— Ἰ]ουνίων ἐν κουρίαι Ἰουλίαι. γραφομένωι πα[ρῆσαν] | [Παῦλος Αἰμίλιος Λευ]κίου υἱὸς Παλατίνα Λέπεδος, Γάιος Ἀσίν[ιος Γαί]-|[ου υἱὸς ——— Πωλλίω]ν, Λεύκιος Σεμπρώνιος Λευκίου υἱὸς Φαλ[έρνα Ἀ]-|[τρατῖνος, Μᾶρκος Τερέντ]ιος Μάρκου υἱὸς Παπειρία Οὐάρρων, Γάιο[ς Ἰού]-|[νιος ———— Σι]λανός, Κόιντος Ἀκούτιος Κοίντου υἱὸς [———]
Col. C : Decrees of the Senate
περὶ ὧν [Μᾶ]ρκος Σιλανὸς λόγ[ο]υς [ἐποιήσατο ἐπὶ Αὐτοκράτορα Καίσαρα Σεβασ]-|τὸν [τ]ὸν συνάρχοντα γράμμ[ατα δεῖν πεμφθῆναι ————————] | [ἐὰ]ν τῆι συγκλήτωι ἀρέσκη μετ[——— ———————————— τί  περὶ]  | [τ]ούτου τοῦ πράγματος αὐτ[ῆι φαίνηται —————————— πε]-|[ρ]ὶ τούτου τοῦ πράγματος ο[ὕτως ἔδοξεν· ὅτι Μᾶρκος Σιλανὸς ———] | [ὕ]πατος, ἂν αὐτῶι φαίνηται, ὁρκ[————————————— ἄλ]-|λο τε ὁποῖον ὥστε ἂν ἐκ τῶν [δημοσίων πραγμάτων πίστεώς τε τῆς αὐ]-|τοῦ φαίνηται. ἔδοξεν. | [π]ρὸ ἡμερῶν τριῶν καλανδῶν Ἰο[υλίων ἐν —————. γραφομένωι παρῆ]-|σαν Γάιος Νωρβα[νὸς] Γαί[ου υἱὸς Φλάκκος —————————— Ἀπ]-|πίου υἱὸς Παλα[τίνα ———————————————— Μάρκος] | [Κ]ηνσωρῖνος [——————————————— ————————] | Μᾶρκος Οὐα[λέριος —————————————————————]-|κου υἱὸ[ς ——— ——————————————ο]υ υἱὸς Κλοστο-|μίνα Λ[———————— Μᾶρκος Τερέντιος Μάρκου υἱὸς  Παπε]ιρία  Οὐάρρων  |  Γάιος  Κ[——————————————————————————] | περὶ ὧν Μ[ᾶρκος Σιλανὸς ὕπατος λόγους ἐποιήσατο ———] δόγματι ἑαυτῶι | δεδο[μ———————————— ———— Μυτ]ιληναίων γενέσ-|θαι φροντ[ίσηι, οὕτως καθὼς ἂν αὐτῶι ἐκ τῶν δημοσ]ίων πραγμάτων | πίστεώς τ[ε τῆς ἰδίας φαίνηται ————————]αι· λοιπὸν εἶναι | ἵνα τουτ[——————————— ————————] περὶ  τούτου τοῦ | πράγματ[ος οὕτως ἔδοξεν· ὅπως Μᾶρκος Σιλανὸς] ὕπατος, ἐὰν αὐ-|τῶι φαίνη[ται, τὰ ὅρκια πρὸς τοὺς Μυτιληναί]ους ὡς ἕστακε | γενέσθαι [καὶ ταῦτα καὶ τὰ τῆς συγκλήτου δόγματα τ]ὰ περὶ τούτου | τοῦ πράγ[ματος γενόμενα ἐν δέλτωι χαλκῆι ἐγ]χαραχθῆναι καὶ | εἰς δημό[σιον ἀνατεθῆναι φροντίσηι. ἔδοξεν]. | Αὐτοκράτ[ορος Καίσαρος Σεβαστοῦ τὸ ἔνατον, Μάρκ]ου Σιλανοῦ ὑπά-|των ———————————————————————— |
Desunt versus fere 30.
Col. D : Treaty of nonaggression
ὁ  [δῆμ]ο[ς  ὁ]  Μυτιληναίων  ἀρχὴ[ν  τὴν  ἑαυτοῦ ——————————] | φυλασσέτω  οὕτως, ὡς ἄν τι κ[——————————————————] | τοὺς πολεμίους τοῦ δήμου τ[οῦ Ῥωμαίων ὁ δῆμος ὁ Μυτιληναίων διὰ τῆς ἰδίας ἐ]-|πικρατείας μὴ ἀφειέτωι δημοσ[ίαι βουλῆι διελθεῖν, ὥστε τῶι δήμωι τῶι] | Ῥωμαίων ἢ τοῖς ἀρχομένοις ὑπ’ [αὐτοῦ ἢ τοῖς συμμάχοις τοῦ δήμου τοῦ Ῥωμαί]-|ων πόλεμον ποιῆσαι, μήτε αὐτοῖς [ὅπλοις χρήμασι ναυσὶ βοηθείτω]. | ὁ δῆμος ὁ Ῥωμαίων τοὺς πολεμί[ους τοῦ δήμου τοῦ Μυτιληναίων διὰ τοῦ ἰδίου] | ἀγροῦ καὶ τῆς ἰδίας ἐπικρατεία[ς μὴ ἀφειέτω δημοσίαι βουλῆι  διελθεῖν], | ὥστε  τῶι  δήμωι  τῶι  Μυτιληνα[ίων  ἢ τοῖς ἀρχομένοις ὑπ’ αὐτοῦ ἢ τοῖς συμμά]-|χοις τοῦ δήμου τοῦ Μυτιλην[αίων πόλεμον ποιῆσαι, μήτε αὐτοῖς] | ὅπλοις χρήμα[σι ν]αυσὶ βοηθ[είτω]. | ἐάν τις πρότερος πόλεμον πο[ιήσηι τῶι δήμωι τῶι Μυτιληναίων ἢ τῶι δή-|μωι τῶι Ῥωμαίων [καὶ] τοῖ[ς συμμάχοις τοῦ δήμου τοῦ Ῥωμαίων, βοηθείτω] | [ὁ δῆμος ὁ Ῥωμαίων τῶι δήμωι τῶι Μυτιληναίων καὶ ὁ δῆμος ὁ Μυτιληναί]-|[ων τῶι δήμωι τῶι Ῥωμαίων καὶ τοῖς συμμάχοις το]ῦ δήμου τοῦ Ῥωμαίων· | ———————————— βέβαιός τε ἔστω. εἰρήνη | [ἔστω εἰς τὸν ἅπαντα χρόνον]. | ———————————— ἑαυτοῦ ἔστω. ὁμοίως | [ὅσα —————— δῆμος Ῥωμαίω]ν δήμωι Μυτιληναίων ἔδω-|[κεν —————————] τοῦ δήμου τοῦ Μυτιληναίων ἔστω | [καὶ ὅσα ————— — Μυτιλη]ναίων ἐγένοντο ἐν νήσωι | [Λέσβωι καὶ ὅσα ———— πρὸ καλ]ανδῶν Ἰανοαρίων, αἵτινες | [—————————————, τού]τοις ἐγένοντο εἴτε ταύτηι | [εἴτε ἄλληι ——————————]ς, ὡς ἕκαστον τούτων τῶν | —————————————— τε οὗτοι ἐκράτησαν ἔσχον | —————————— ———— οὗτοί τε πάντα ταῦτα ἐχέ-|[τωσαν] | [—————————————— Μ]υτιληναίων ἐστωσαν |
Desunt versus 27.
Col. E : Fragments
ἐπεγελε[————————— ἐγέ]-|νοντο ἐσθλ̣[οὶ ——————— τ]-|ων ἠγορασμ[ένων ———————] | τούτων ἀν[—————— Μυτιλη]-|ναίων ὑπακ[ού————————] | προκριματ[——————————] | τοῖς  ἄλλοις γ̣[————————] | ἔστω ὃς ἂν [—————————]-|ται πρασση[——————— Μυτι]-|ληναῖος πα[ρὰ ——— ἄρχων ἢ ἀν]-|τάρχων ὃς ἂν [————————] | ἀποδιδότω. vac. | ἅτινα φιλάνθρ[ωπα ——— αὐτο]-|νόμου δήμ[ου ————————] | ———
 

 
►  Bibliography
 
 
Fabricius, MDAIA, 9, 1884, p. 83 ; Cichorius, Rom und Mytilene, Leipzig, 1888, pp. 12 ss. ; Viereck, Sermo Graecus, Göttingen, 1888, XXIII, XXX and XXXI ; Cichorius, Sitzungsberichte Berlin, 1889, pp. 953-973 ; Mommsen, Sitzungsberichte Berlin, 1895, pp. 888 ss. ; Dittenberger, Sylloge inscriptionum graecarum, 2nd ed., Leipzig, 1898-1901, n. 349 ; Paton, Inscriptiones Graecae, XII, 2, Berlin, 1899, n. 35 ; Lafoscade, De Epistulis Imperatorum Magistratuumque Romanorum, Paris, 1902, n. 4 ; Täubler, Imperium Romanum, Leipzig, 1913, pp. 46, 50-51, 56-58, 179-182, 366-367 and 456 ; Dittenberger et al., Sylloge inscriptionum Graecarum, 3rd ed., Leipzig, 1915-24, n. 764 ; Hatzfeld, Les trafiquants italiens dans l'Orient hellénique, Paris 1919, p. 91 ; Rosenberg, Einleitung und Quellenkunde zur römischen Geschichte, Berlin, 1921, p. 39 ; Abbott & Johnson, Municipal Administration in the Roman Empire, Princeton, 1926, pp. 298-299, n. 25 ; Cagnat, Inscriptiones Graecae ad res Romanas pertinentes, IV, París, 1927, n. 33 ; Robert, REG, 42, 1929, pp. 426 ss. ; Horn, Foederati, Frankfurt, 1930, pp. 70-71, 73 and 75 ; Heuss, Klio, 27, 1934, pp. 245-246 ; Hiller von Gaertringen, Göttingische Gelehrte Nachrichten, Phil.-hist. Klasse, Fachgruppe, I, 1934-36, pp. 121-122 ; Hiller von Gaertringen, Inscriptiones Graecae, XII, Suppl., Berlin, 1939, n. 11 ; Arangio-Ruiz, Rivista di filologia, 70, 1942, pp. 125 ss. ; Arangio-Ruiz, Acta Divi Augusti, pt. I, Roma, 1945, pp. 232-238 ; Accame, Il dominio romano in Grecia dalla guerra acaica ad Augusto, Roma, 1946, pp. 90-92 and 95-99 ; Accame, Rivista di filologia, 74, 1946, pp. 104-121 ; Magie, Roman Rule in Asia Minor, Princeton, 1950, I, pp. 415-416 and 468 / II, pp. 1269-1270, n. 39, and p. 1330, n. 2 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, pp. 69 and 385 ; Ehrenberg & Jones, Documents Illustrating the Reigns of Augustus and Tiberius, Oxford, 1955, n. 307 ; Accame in de Ruggiero, Dizionario epigrafico di antichità romane, s.v. « Lesbus », pp. 674-675 ; Taylor, The Voting Districts of the Roman Republic, Roma, 1960, p. 169 ; Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 92-93, n. 111, and pp. 113-114, n. 135 ; Malcovati, Imperatoris Caesaris Augusti Operum Fragmenta, 4th ed., Torino, 1962, p. 42, LXVIII ; Sherk, Greek, Roman and Byzantine Studies, 4, 1963, pp. 145-153 ; Donati, Epigraphica, 27, 1965, pp. 20-25 ; Sherk, Roman Documents from the Greek East, Baltimore, 1969, pp. 146-157, n. 26 ; Quass, Hermes, 112, 1984, pp. 199-215 ; Sherk, Rome and the Greek East to the death of Augustus, Cambridge, 1984, pp. 118-119, n. 97 ; Leschhorn, Antike Ären : Zeitrechnung, Politik und Geschichte im Schwarzmeerraum und in Kleinasien nördlich des Tauros, Stuttgart, 1993, p. 67 ; Rhodes & Lewis, The decrees of the Greek states, Oxford, 1997, p. 403 ; Ryan, Rank and participation in the republican senate, Stuttgart, 1998, p. 108 ; Valvo, Integrazione Mescolanza Rifiuto. Incontri di popoli, lingue e culture in Europa dall'Antichità all'Umanesimo (Cividale del Friuli, 21-23 settembre 2000), Roma, 2001, p. 163 ; Panzram, Stadtbild und Elite : Tarraco, Corduba und Augusta Emerita zwischen Republik und Spätantike, Stuttgart, 2002, p. 274 ; Gschnitzer & Trümpy, Kleine Schriften zum griechischen und römischen Altertum, II, Stuttgart, 2003, p. 144 ; Ferrary in Fröhlich & Müller, Citoyenneté et participation à la basse époque hellénistique (Table ronde, Paris, 2004), Genève, 2005, p. 74 ; Avidov, Not reckoned among nations : The origins of the so-called "Jewish question" in Roman antiquity, Tübingen, 2009, p. 11 ; Fournier, Entre tutelle romaine et autonomie civique : l'administration judiciaire dans les provinces hellénophones de l'Empire romain (129 av. J.-C. - 235 apr. J.-C.), Athens, 2010, p. 662.
 
 
►  Source : Marble blocks found at Mytilene, on Lesbos Island, Greece.