|
|
|
| PROOEMIUM DE CONFIRMATIONE INSTITUTIONUM ( November 21, AD 533 ) |
|
|
|
| ( Based upon the Latin text of Krueger's edition ). ~ Proofreading by Dr. Philippe Paschel ~ |
|
| IN NOMINE DOMINI NOSTRI IHESU CHRISTI | |
| IMPERATOR
CAESAR FLAVIUS IUSTINIANUS ALAMANNICUS GOTHICUS FRANCICUS GERMANICUS ANTICUS ALANICUS VANDALICUS AFRICANUS PIUS FELIX INCLITUS VICTOR AC TRIUMPHATOR SEMPER AUGUSTUS CUPIDAE LEGUM IUVENTUTI |
|
Imperatoriam
maiestatem non solum armis decoratam, sed etiam legibus oportet esse
armatam, ut utrumque tempus et bellorum et pacis recte possit gubernari
et princeps Romanus victor existat non solum in hostilibus proeliis,
sed etiam per legitimos tramites calumniantium iniquitates expellens,
et fiat tam iuris religiosissimus quam victis hostibus triumphator. |
|
1. Quorum
utramque viam cum summis vigiliis et summa providentia adnuente Deo
perfecimus. et bellicos quidem sudores nostros barbaricae gentes
sub iuga nostra deductae cognoscunt et tam Africa quam aliae innumerosae
provinciae post tanta temporum spatia nostris victoriis a caelesti numine
praestitis iterum dicioni Romanae nostroque additae imperio protestantur.
omnes vero populi legibus iam a nobis vel promulgatis vel compositis
reguntur. 2. Et
cum sacratissimas constitutiones antea confusas in luculentam ereximus
consonantiam, tunc nostram extendimus curam et ad immensa prudentiae
veteris volumina et opus desperatum, quasi per medium profundum euntes,
caelesti favore iam adimplevimus. 3. Cumque
hoc Deo propitio peractum est, Triboniano, viro magnifico, magistro
et ex quaestore sacri palatii nostri, nec non Theophilo et Dorotheo,
viris illustribus, antecessoribus, quorum omnium sollertiam et legum
scientiam et circa nostras iussiones fidem iam ex multis rerum argumentis
accepimus, convocatis, specialiter mandavimus ut nostra auctoritate
nostrisque suasionibus componant Institutiones: ut liceat vobis
prima legum cunabula non ab antiquis fabulis discere, sed ab imperiali
splendore appetere, et tam aures quam animae vestrae nihil inutile nihilque
perperam positum, sed quod in ipsis rerum optinet argumentis, accipiant,
et quod in priore tempore vix post quadriennium prioribus contingebat,
ut tunc constitutiones imperatorias legerent, hoc vos a primordio ingrediamini,
digni tanto honore tantaque reperti felicitate, ut et initium vobis
et finis legum eruditionis a voce principali procedat. 4. Igitur
post libros quinquaginta digestoram seu pandectarum, in quos omne ius
antiquum collatum est (quos per eundem virum excelsum Tribonianum nec
non ceteros viros illustres et facundissimos confecimus), in hos quattuor
libros easdem institutiones partiri iussimus, ut sint totius legitimae
scientiae prima elementa. 5. Quibus
breviter expositum est et quod antea optinebat et quod postea desuetudine
inumbratum ab imperiali remedio illuminatum est. 6. Quas
ex omnibus antiquorum institutionibus et praecipue ex commentariis Gaii
nostri tam institutionum quam rerum cottidianarum aliisque multis commentariis
compositas cum tres praedicti viri prudentes nobis optulerunt, et legimus
et cognovimus et plenissimum nostrarum constitutionum robur eis accommodavimus. |
|
7. Summa
itaque ope et alacri studio has leges nostras accipite et vosmet ipsos
sic eruditos ostendite, ut spes vos pulcherrima foveat, toto legitimo
opere perfecto, posse etiam nostram rem publicam in partibus eius vobis
credendis gubernare. |
|
Data
undecimo kalendas Decembres Constantinopoli domino nostro Iustiniano
perpetuo Augusto tertium consule. |
|
| |
|
|
|
