| ~ NOV.
LXXXVII ~ <DE MORTIS CAUSA DONATIONE A CURIALIBUS FACTA.> ( AD 539 ) |
( Based upon the Latin text of Schoell and Kroll's edition ). ~ Text submitted by Dr. Ingo Maier ~ |
| Imp. Iustinianus Aug. Iohanni pp. secundo. |
<Praefatio> Curialium
malignitates nullam valere adferre laesionem fisco, sed resistere legem
talibus voluntatibus omni volumus modo. <Cognovimus enim quia, quoniam
interdiximus curialibus donationum modum> non concedentes eis rem
immobilem donare neque in testamento derelinquere plus quam trium unciarum,
sed novem, uncias omnino curiae servare, illi circumvenientes legem
adinvenerunt huiusmodi aliquas malignitates contra legem. Scientes autem,
quod nos invenientes veteres legislatores dubitantes de mortis causa
donatione, quando donatio aut legatum est, et alios quidem adnumerantes
eam donationi alios vero legato, a pluribus et bonis legislatoribus
elegentes legatum eam esse pure definivimus et neque gestis monumentorum
indigere, sed licentiam habere fieri eam et inseri ei et aliquas condiciones
quas donator voluerit, et si hoc actum fuerit, licentiam habere renuntiare
et hoc ipsum posse per paenitentiam huiusmodi donationem revocare et
quas voluerit condiciones inserere mortis causa donationibus, secundum
quod Iulianus sapientissimus sancivit, hoc quod nos in tricesimo octavo
libro nostrorum digestorum scripsimus (omnia enim comprehendimus): hoc
igitur scientes aestimavimus oportere et secundum hunc modum fieri aliquas
mortis causa donationes et inseri placitum secundum legem tollendi eis
facultatem super donationem paenitentiam revocandi, aliam autem condicionem
quae eis placet addi istis donationibus, ut exinde his liceat facere
donationes revocatione liberas et ita suas imminuere facultates. |
| CAPUT I. |
Etenim
ex his quae dudum sancivimus omni causa sublata eis plus aliquid posse
tribus unciis aut in testamento relinquere aut per donationis modum
alienare, tamen ut adhuc et magis eorum malignitatem compescamus, sancimus
nulli curiali neque per mortis causa donationem licere donare aliquid,
nisi solum per ante nuptias donationis modum pro semet ipsis aut propriis
filiis factae, aut per dotis occasionem secundum quantitatem ut nostra
dicit constitutio et filiabus conferre nubentibus; namque aliter eos
non posse donare res immobiles, sed has manere semper apud eos curiae
subiectas administrationibus, sola eis venditione indulta, et ipsa secundum
novellae nostrae constitutionis observationem. Mortis causa donationibus
habentibus propriam fortitudinem, et valentibus aliis quam curialibus
facere praedictas mortis causa donationes in quas voluerint personas
et condiciones eis inserere et recusare, si hoc voluerint, paenitentiam
de placito revocando; manere quidem causam et ita in mortis causa donationis
condicionibus (hoc enim adicientes sancimus) <et> huiusmodi donationes
validas esse et firmas. Et non modo prius sancimus, sed quod sanctum
erat dudum, et nunc per nostram interpretamur et confirmamus vocem super
aliis omnibus personis, exceptis dumtaxat solis sicut dictum est curialibus,
et haec propter publicam industriam. |
<Epilogus> Quae
igitur placuerunt nobis et hac lege manifesta sunt, tua gloria observare
festinet, praecipue omnibus qui pro iuvamine publico omnem providentiam
ponant. Dat XV. kal. Iun. Septimo imp. dn. Iustiniani pp. Aug. anno XIII.Apione viro clarissimo consule. |
| |