~ NOV.
XXIX ~ DE PRAETORE PAPHLAGONIAE. ( AD 535 ) |
( Based upon the Latin text of Schoell and Kroll's edition ). ~ Text submitted by Dr. Ingo Maier ~ |
Imp. Iustinianus Aug. Iohanni pp. |
<Praefatio> Paphlagonum
gens et antiqua et non sine nomine constitit, sed in tantum, ut etiam
colonias magnas mitteret <et> in Italorum habitaret Venetiis,
in quibus utique et Aquileia civitas in Hesperia maxima habitata est
et imperialem morem [pro dietam] suscepit. |
CAPUT I. |
Igitur
Paphlagonum gentem sub Honorii piae memoriae temporibus imminutam et
civitates amittentem aliquas et per nullam utilem occasionem divisionem
quandam suscipientem rursus aestimavimus oportere ad pristinam revocare
figuram, et unam denuo Paphlagoniam efficere, et quae ex duobus egimus
omnibus, haec etiam super ea disponere; et gentium harum habentem cingulum
unitum et unum pro duobus prioribus (dicimus autem Paphlagoniae et Honoriadis)
vocari praetorem (Romanum quoque etiam hoc nomen et provincias gubernantes
decens), officio vero uti uno, coaptato ex prioribus duobus officiis
et viris centum numero complendo. Praeeritque etiam iste et fiscalibus
omnibus quaecumque Paphlagones et quaecumque pridem Honoriadis habitatores
solvebant, et ponet providentiam civitatum omnium quas utraque prius
habuit provincia, hoc est in Honoriade et Prusiadis et Cratiae et Adrianopoleos
<et Tii et Claudiopoleos et Heracliae; si enim etiam quandam earum
ex Bithynia assumptae sunt prius, ut Prusias> et Heraclia et ipsa
metropolis provinciae (dicimus autem Claudiopolim), sed tamen quoniam
semel migratae sunt, rursus deducere eas in Bithynos et conturbare schema
plurimae iudicavimus esse [et] tergiversationis. Quocirca et ipsae quae
dictae sunt civitates sex prius Honoriadis existentes nunc pars et ipsa
Paphlagoniae erit. In Paphlagoniis autem ipsis habebit iurisdictionem
civitatum aliarum sex olim illi competentium provinciae, dicimus autem
Germanicopoleos circaque Gangram et Pompeiopoleos et Dadybrorum et Sororum
et Amastridis, insuper Ionopolitanorum. Duodecim enim erunt civitates
omnes provinciae universae. Et hic quoque circa sacerdotia quidem nihil
novamus, sed metropolitae primitus sacerdotia hic suscipientes manent
in ipso ordine, super eis quantum ad locum ordinatione non permutata,
sed a beatissimo patriarcha felicis huius ordinandi civitatis, ipsi
vero qui sub eis sunt ordinantes, quos hactenus ordinabant, nihil alterutris
de his neque contendentes neque permiscentes: sed una iam provincia
fiet plures habens metropolis, hoc quod et in aliis nostris provinciis
<est>. |
CAPUT II. |
Qui
autem cingulum habet provinciae totius (Paphlagonia vero vocetur omnis,
sicut et prius), civitatesque circueat prohibente nulla prius forte
prohibitione talium facta forma, vices agentes tamen civitatibus non
dirigens (hoc enim ei penitus interdicimus; nam absurdum est simul quidem
ipsum in provincia appellari, simul autem alio suum officium contra
legem dare): sed ipse omnia gubernet, et fiscum exigat cum omni alacritate,
neque superexigens neque minuens, sed secundum iustitiam aequalitatem
tuens ponensque providentiam, vel si quid laesus est fiscus, hoc emendare,
civitatesque custodiens indemnes communiterque et proprie; et annonas
quidem accipiens quas utraque prius habebat administratio, collectas
in aureis septingentis XX. quinque, habens autem et consiliarium septuaginta
duos percipientem aureos et officium unum ex ambobus compositum et in
virorum centum collectum numerum, trecentos XL. septem et tremissem
aureos pro emolumento percipiens a fisco; gratisque accipiens cingulum
et gratis hoc impetrans. Nos enim et hic nostris collatoribus prosumus
et accipientibus ex consuetudine occasione appellati suffragii dabimus
ipsi, hoc ex tributis ipsius provinciae largientes per sedem tuam, et
non permittimus sub imagine et velamento venditionis nostros subiectos
in servitium redigi. Non enim qui barbaris pridem subditos eripuimus
et antiquam in eos reduximus libertatem, eos qui apud nos ipsos sunt
aliis servire permittimus, sed deo per nos plurimis gentibus libertatem
largienti hoc etiam nos, quantum est possibile, semper venditorum subiectorum
nostrorum offerimus libertatem, neque accipientibus nocentes (repensamus
enim eis sollemnem utilitatem) neque sinentes administrationibus nomine
suffragii subiectos nostros veluti quoddam mancipiorum emere quidem
a venditoribus, vendere vero opprimentibus. Sit igitur tibi etiam haec
Ponticae diocesis provinciarum una, duplex primitus nescimus cur facta:
et vocabis quidem, sicut praediximus, in hac praesedentem praetorem
Paphlagoniae Iustinianum, licet autem eum lingua Helladica strategon
appellare. |
CAPUT III. |
Iurisiurandi
vero eum commemorabis semper, secundum quod percipiet cingulum, ut puras
habeat manus et non lucris illicitis sordidatas, quatinus fisco prosit
et augeat iustis et undique inculpabilibus crementis, ut tribuat nostris
collatoribus aequitatem atque iustitiam et <in> fiscalibus et
in contractibus et in litigantibus inter alterutros. Circumibit autem
indemniter civitates, ut neque ipse neque eius assessor neque sequens
eum ministerium sive militum sive officialium sive servorum aut aliquid
lucretur aut gratis expendat. Oportet enim eos quidem ex quibus eis
damus de fisco annonis expensas facere cum mediocritate competenti viventes,
sequentes autem eos milites agnoscere quia, nisi propriis contenti annonis
iter egerint, sed praesumpserint collatores nostros vexare aut quibusdam
eos circumvenire dispendiis aut gratis facere expensam, per eum qui
habet administrationem indemnitas erit collatoribus, ex eorum annonis
eos exigentem, proprio autem periculo collatoribus eorum procurantem
indemnitatem. |
CAPUT IV. |
Sit
autem et haec lex nobis in Paphlagonia posita, faciens eis administrationem
honestiorem et inter spectabiles adnumerandam et dantem et contra milites
provinciae potestatem, in quibuscumque eis cum iustitia imperat, et
contra alios omnes provinciae ipsius, uti privilegio non valentes, vel
si maiores vel si forte minores, et si rerum praesunt potentibus competentium
hominibus. Curabit quoque praecipue quod in illis delinquitur locis,
non permittere titulos imponi praediis aliquibus conscriptos in alicuius
nomine aliorum citra fiscum et imperiales domos, sed si quid tale invenerit
factum, titulos quidem repente deponet, illius vero praediis qui haec
deliquit, si praesens hoc agit, titulos imponet omnibus modis nomine
fisci et primitus depositos titulos in illius confringet caput; si vero
absens fuerit, praediorum praepositum comprehendens et corpus eius verberibus
subiciet et titulos etiam sic repente deponet in caput praepositi praediorum
eos confringens, sciens quia, si tale aliquid despexerit et didicerimus
titulos infigi <ab> aliquibus impositos aliis praeter fiscum et
imperiales domos nostras et piissimae Augustae, et iudicem agnoscentem
factum despexisse, ipse qui cingulum habet sustinebit confiscationem,
quia <cum> potuerit haec facile prohibere magnitudine utens administrationis,
tamen studio haec contempsit. |
CAPUT V. |
Illius
quoque ponere eum providentiam volumus, ut omnes latrocinantes insequatur
et arripientes alienas vitas aut etiam uxores et alia crimina committentes,
et comprehendat eos et suppliciis subiciat competentibus, et omnem iniustitiam
inhibent et non sinat aliquem mitioribus nocere: ne denuo nos aliis
egeamus qui talia exequantur, ut rursus patiamur biocolytas (id est
violentiarum inhibitores) et latronum insecutores, et aliis huiusmodi
nominibus atque rebus, quas nos adversantes ad hunc cum ordinem eduximus,
et sic ei honestam administrationem fecimus, ut et appellationes, quae
ei iudicanti dantur, et ad tuam celsitudinem et qui per tempus eandem
susceperint dignitatem, et ad famosissimum quaestorem sacri nostri palatii,
qui secundum ordinem consultationis eas audibunt, minores autem quingentorum
solidorum causas in provincia eius motas apud aliquos non spectabiles,
qui etiam ex delegatione sint, quando sub appellatione fiunt, ad semetipsum
deducere in divini secretarii ordinem, ut undique et ipsa connumeretur
administrationibus quae a nobis adinventae sunt et ad honestiorem repositae
figuram. Erunt enim et ipsae maiores et priorum digniores et facile
nobis ad maiores causas ministrabunt. Nihil enim in parvo consistere
magnum et a praecedentibus nos dictum est et apud nos ipsos in ipsis
valet et approbatum est rebus. Subicietur igitur et descriptio <*>
huic legi declarans, quid quidem accipiet a fisco tam is qui cingulum
reget quam assessor et officium eius, quid autem dans cinguli percipiet
codicillos. 1. Modus autem secundum quem praesidebit et hic quidem breviter designatus est, manifestus autem ei et ex lege fiet quae de omnibus administrationibus in communi conscripta est et ex imperialibus nostris mandatis, quae ei dabimus, quando et cinguli dederimus codicillos eius et iusiurandum exegerimus, hoc quod secundum legem nostram conscriptum est. |
<Epilogus>
Haec omnia tua celsitudo cognoscens et tantas ei annonas praestet et
sic eam noverit honestam factam, ut plurimis rite sit studiosa nunc
ei dati a nobis floris dignitatisque concupiscentia. Dat. XVII. kal. Aug. CP. Belisario v. c. consule. |
—————— |
(*)
Not extant. |
|