| ~ NOV.
CLVII ~ DE COLONIS QUI IN ALIENIS PRAEDIIS NUPTIAS CONTRAXERUNT ( AD 542 ) |
( Based upon the Latin text of Schoell and Kroll's edition ). ~ Translated from the Greek ~ |
| Imperator Iustinianus Augustus Lazaro comiti Orientis. |
Praefatio.
Ex iis quae diverso modo ad nos relata sunt comperimus delinqui aliquid
in Mesopotamia et praeterea in Osroena provincia indignum temporibus
nostris. Consuetudinem enim apud illos esse, ut qui ex diversis praediis
orti sint nuptias inter se contrahant, nunc vero dominos conari nuptias
dissolvere iam contractas vel liberos inde natos a parentibus abstrahere,
atque inde omnes illorum locorum colonos misere affligi, dum viri et
mulieres per vim separentur, proles autem ab iis qui eam in lucem produxerunt
abstrahantur, et rem sola nostra indigere providentia. |
| I. Sancimus
igitur, ut in posterum quidem praediorum domini colonos, quicumque ad
eos ex lege pertinent, quomodo voluerint custodiant, ne cum iis qui
ex aliis praediis orti sunt nuptias contrahant ; nuptiae vero adhuc
contractae ratae sint, neu quisquam possit eos qui iam coniuncti sunt
secundum morem qui antea obtinuit divellere, aut cogere ut terram ad
ipsos pertinentem colant, sed ne liberos quidem a parentibus abripere
nomine condicionis colonariae. Sed etiam si quid forte eiusmodi iam
factum est, id quoque emendabis et restituendum curabis, sive liberos
abripi contigerit sive etiam mulieres, a parentibus dicimus et coniugibus :
ut qui eiusmodi posteriore tempore quid facere audeat, etiam de ipso
praedio periclitetur. Verum matrimonia a metu nunc imminente liberentur,
habeantque parentes liberos ex hac nostra iussione, neve possint praediorum
possessores rem subtiliter perscrutari et aut matrimonio iunctos aut
liberos abstrahere : qui enim quid eiusmodi facere conetur, etiam
de ipso praedio periclitabitur, cui scilicet colonos vindicare conatur. |
Epilogus. Quae
igitur nobis placuerunt et per hanc sacram pragmaticam formam declarantur
tua magnificentia et obtemperans tibi officium et qui pro tempore eundem
magistratum gesturus est ad effectum adducenda et observanda curet,
cum trium librarum auri poena unicuique immineat qui haec violare temptet.
Dat. k. Mai. CP. <imp.> dn. Iustiniani pp. Aug. anno XVI. pc.
Basilii vc. |
| |