| ~ NOV.
CXLII ~ DE IIS QUI EUNUCHOS FACIUNT ( AD 558 ) |
( Based upon the Latin text of Schoell and Kroll's edition ). ~ Translated from the Greek ~ |
| Imperator Iustinianus Augustus Marthani <comiti rerum privatarum>. |
Praefatio. Quae
ab imperatoribus qui ante nos fuerunt poenae in eos qui eunuchos facere
audent constitutae sunt omnibus manifestae sunt. Qnoniam autem nonnulli
salute sua contempta non ita pridem impium eiusmodi delictum perpetrare
omnino ausi sunt, propterea alii eorum dignas poenas dederunt, alii
post irrogata supplicia etiam in exilium missi sunt. Iam quoniam ne
sic quidem a nefaria illa actione abstinuerunt, sed latissime patuit
eiusmodi flagitium, ut compluries ex multis pauci incolumes evaderent
usque adeo ut nonnulli ex ipsis qui servati sunt in conspectu nostro
testati sint ex nonaginta vix tres servatos esse, quis suam salutem
adeo contemnit, ut haec neglegat atque inulta relinquat? Nam si leges
nostrae eos qui gladium contra aliquem stringunt suppliciis subiciunt,
quomodo fieri possit ut caedes tam impudenter commissas et rem contra
deum pariter et nostras leges factam praetermittamus? Necessarium igitur
duximus eos qui haec talia audent per praesentem legem exquisitius persequi. |
| I. Sancimus
igitur ut qui in qualicumque rei publicae nostrae loco qualemcumque
personam castrare audent vel ausi fuerint, si quidem viri sint qui id
ausi sunt vel audent, hoc idem patiantur quod fecerunt, et si incolumes
evaserint, bona eorum fisco addicantur per eum qui pro tempore gloriae
tuae magistratu fungitur, et ipsi in Gypsum mittantur per omne vitae
suae tempus ibi mansuri. Sin autem mulieres sint quae id faciunt, eae
quoque puniantur, et bona earum per eum qui pro tempore eodem magistratu
fungitur fisco addicantur, ipsaeque in exilium mittantur : ut qua
ex impietate lucrum sibi adquirere putarunt putanive, ex eadem supplicium
et amissionem bonorum suorum subeant. Qui vero id mandarint et personas
ad hoc tradiderint, vel etiam domos aut locum aliquem ad hoc praebuerint
vel praebeant, sive viri sint sive mulieres, eadem supplicia subire
iubemus, utpote qui iniustae illius actionis conscii facti sint. |
| II. Ipsos
autem castratos tametsi oportebat iam ab antiquioribus temporibus, at
utique iubemus a duodecima indictione cycli nunc praeteriti per quemcumque
in locis rei publicae nostrae castratos liberos esse, nec ullo modo
ullove genere contractus in servitutem retrahi, nec instrumentum de
iis publicum vel privata manu scriptum quod ullo modo vel fraude factum
sit futurumve sit valere, sed ne cognitiones (ἀνακρίσεις)
quidem quae appellantur in eiusmodi personis fieri aut factas valere :
verum etiam omnes qui eiusmodi contractibus in posterum ministerium
praebeant supra dictas poenas subire iubemus. Si tamen propter morbum
contingat ut servus castretur, illum quoque iubemus libertate potiri :
qui enim ab initio liberi sunt ubi in talem forte morbum inciderunt,
sui potestatem habent, ut quod velint sibi remedium adhibeant. Castratos
igitur inde a memorato tempore qui in re publica nostra apud qualemcumque
personam sunt, requiri iubemus et liberos esse neque umquam eos in servitutem
retrahi. Verum si qui quos ex ipsis castratis post praesentem legem
nostram detinere ausi sint, ipsis quoque castratis facultatem damus,
quippe qui semel libertate ex praesenti lege potiti sint, hic quidem
tam imperatorem adeundi quam sanctissimo pro tempore patriarchae et
gloriosissimis magistratibus nostris rem deferendi, in provinciis autem
sanctissimis locorum episcopis et earum praesidibus : ut providentia
omnium magistratuum nostrorum et periculo officiorum quae iis obtemperant,
sive Constantinopoli sive in alio quolibet loco rei publicae nostrae
illi vindicentur atque libertas ex praesenti lege nostra iis data conservetur.
Nam tot caedes per causam eorum qui ista audent in re publica nostra
commissas neglegere nullo modo sustinemus. Si enim barbari auditis nostris
de hac re praeceptis ea custodierunt, quomodo nos patiamur post tot
priorum imperatorum sanctiones eiusmodi aliquid committi vel inultum
in re publica nostra relinqui? |
| Epilogus. Quae
igitur nobis placuerunt et per hanc sacram generalem legem declarantur
tua gloria et hic et in provincia exequetur atque observabit. |
Dat.
XV. k. Dec. Septimo <imp.> dn. Iustiniani pp. Aug. anno XXXII.
post cons. Basilii vc. anno XVII. |
| |