~  NOV. CIX  ~
  
DE PRIVILEGIIS DOTIS HAERETICIS MULIERIBUS NON PRAESTANDIS.
  
( AD 541 )
 
 
( Based upon the Latin text of Schoell and Kroll's edition ).

~   Text submitted by Dr. Ingo Maier   ~
 
 
Idem Aug.. Iohanni pp. per Orientem.
     <Praefatio> Unam nobis esse in omni nostrae reipublicae et imperii vita in deo spem credimus, scientes quia hoc nobis et animae et imperii dat salutem: unde et legislationes nostras inde pendere competit et in eam respicere et hoc eis principium esse et medium et terminum. Sciunt igitur universi, quia ante nos imperantes et maxime Leo piae memoriae et Iustinus divae memoriae noster pater in suis constitutionibus haereticis omnibus interdixerunt, ut neque <in> ulla ipsi participarentur militia, nec quodlibet in publicia curis participium haberent, uti ne occasione militiarum et publicorum collationum sanctae dei catholicae et apostolicae ecclesiae membra viderentur vastare; et nos autem ipsi hoc egimus nostris constitutionibus haec roborantes. Haereticos vero et illi dixerunt et nos dicimus eos qui diversarum sunt haeresium: quibus coniungimus et connumeramus et qui Nestorii Iudaicam sequuntur vesaniam et Eutychianistas et Acephalos, qui Dioscori et Severi mala secta languent Manichaei et Apolinaris renovantium inpietatem, et ad haec omnes qui non sunt membrum sanctae dei catholicae et apostolicae ecclesiae, in qua omnes concorditer sanctissimi [episcopi et] totius orbis terrarum patriarchae, et Hesperiae Romae et huius regiae civitatis et Alexandriae et Theopoleos et Hierosolymorum, et omnes qui sub eis constituti sunt sanctissimi episcopi apostolicam praedicant fidem atque traditionem. Igitur sacram communionem in catholica ecclesia non percipientes ab eius deo amabilibus sacerdotibus haereticos iuste vocamus: nam licet nomen Christianorum sibimet imposuerint, vera tamen Christianorum se et fide et communione separant dei iudicio semet ipsos subdi cognoscentes.
CAPUT I.
     Quae igitur de haereticis prolatae sunt leges omnibus sunt manifesta. Nos autem volentes orthodoxam amplectentes fidem et eam defendentes habere aliquod amplius privilegium his qui alienant semet ipsos dei ovili (quoniam neque iustum est aequalibus cum orthodoxis et haereticos dignos fieri privilegiis), propterea et nunc ad praesentem respeximus legem. Quia enim dedimus privilegium mulieribus dotium, ut etiam prioribus creditoribus praeponantur, et meliorem ordinem eas habere et nec a tempore superatas, in donationibus autem propter nuptias secundum tempora per quae fiunt hypothecas habere, omnibus in praesenti facimus manifestum per hanc sacram nostram legem, quia et hoc privilegium et tacitas hypothecas et alia omnia, quae mulieribus in diversis privilegiis a nostris legibus data sunt, illis damus solis quatenus his fruantur et utantur, quae diligentiam habent rectam et adorandam nostram fidem tenere (catholicae dicimus et apostolicae ecclesiae) et participari in eius salutari communione. Quae enim separant se sancta dei catholica et apostolica ecclesia et sacrosanctam in ea communionem percipere non patiuntur ab eius deo amabilibus sacerdotibus, nolumus omnino talibus frui privilegiis. Si enim se separant dei muneribus et a sancta ac sacra communione alienas faciunt, multo potius et nos non eas, dignas fieri privilegiis neque ex nostris legibus frui permittimus continentia, sed sint eis inaggressibilia omnino ex legibus beneficia, et omni privilegio ex nostris constitutionibus eis dato privabuntur.
CAPUT II.
     Licebit autem eis melioris factis sententiae et rectam veramque amplectentibus fidem et hac semper contentas talibus frui muneribus et privilegiis. His in omni dicione valentibus atque servandis, principaliter quidem a deo amabilibus sacerdotibus, deinde et a nostris administratoribus et iudicibus, sive sint maiores seu minores, et insuper a tua celsitudine, apud quam et praesentem facimus legem. Unde competens est iudices, apud quos aliquae moventur contra mulieres causae aut a mulieribus quaedam privilegia sibi vindicare volentibus, respicere ad praesentis nostrae legis subtilitatem, et si non invenerint eas orthodoxae fidei existentes et percipientes sacrosanctam et adorabilem communionem in sanctissima catholica et apostolica ecclesia a venerandissimis eius sacerdotibus, non permittere frui ex nostris constitutionibus privilegiis.
     <Epilogus> Quae igitur placuerunt nobis et per hanc sacram declarata sunt legem, tua celsitudo cognoscens <in> causis apud eam motis servare et operi effectuique contradere curet, et per sollemnia edicta et praecepta propria omnibus faciat manifesta et in hac felicissima civitate et in provinciis, ut cognoscant omnes, quanta et quae nobis cura est et verae circa dominum Christum verum deum fidei et nostrorum subiectorum salutis.
     Dat. non. Mai. CP. imp. dn. Iustiniani pp. Aug. anno XV. Basilio vc. cons.
 

  
►  Sources : Auth. CIV ; Coll. VIII, tit. 5 ; Ep. Theod. 109 ; Ath. 3, 1 ; Iul. const. CII.