EDICTUM DOMITIANI DE PRIVILEGIIS VETERANORUM
  
Edict of Domitian on veterans' privileges
  
( AD 88-89 )

 


 
( P. F. Girard & F. Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 441-444, n. 10 ).
 

 
(Scriptura exterior)
II.
     L. Nonio Calpurnio Torquato Asprenate T. Sextio Magio | Laterano cos., VI Non. Iulias, anno XIII Imp. Caesaris Domitiani | Aug. Germanici mense Epip die VIII Alex(andreae) ad Aegyptum, | M. Valerius M. f. Pol(lia) Quadratus uet(eranus) dimmissus honesta | missione ex leg(ione) X Fretense testatus est se descriptum || et recognitum fecisse ex tabula aenea, quae est fixa | in Caesareo Magno, escendentium scalas secundas | sub porticum dexteriorem secus aedem Veneris mar|moreae, in pariete, in qua scriptum est et id, quod infra scriptum es[t]. |
     Imp(erator) Caesar diui Vespasiani f. Domitianus Aug. Germanicus || pontifex maximus trib(unicia) potest(ate) VIII imp(erator) XVI censor perpetuus | p(ater) p(atriae) dicit : Visum est mihi edicto significare uniuersoru[m] | uestrorumue ueterani milites omnibus uectigalib[us] | portitoribus publicis liberati immunes esse deben[t] | ipsi coniuges liberique eorum parentes qui conubia [eo]||rum sument omni optumo  iure  c(iues)  R(omani)  esse  possint  et  om[ni]  |  immunitate  liberati  apsolutique sint, et omnem i[immu]|nitatem q(ui) s(upra) s(cripti) s(unt) parentes liberique eorum idem iuri[s] | idem condicionis sint, utique praedia domus tabern[ae] inuitos intemniqui ueteranos s...onis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(Scriptura interior)
III.
[. . . . . . . .  u|eteranorum cum uxoribus et liberis s(upra) s(criptis) in aere in|cisi aut si qui caelibes sint cum is quas postea duxissent | dumtaxat singuli singulas, qui militauerunt Hierosolymnis | in leg(ione) X Fretense dimmissorum honesta missione stipendis eme|ritis per Sex(tum) Hermetidium Campanum legatum  Aug(usti)  pro  praetore  ||  V  K(alendas) Ian(uarias) Sex. Pompeio Collega Q. Peducaeo Priscino co(n)s(ulibus),    qui    militare   |   coeperunt    P. Galerio   Trachalo   Ti. Catio   et   T. Flauio   Cn. Aruleno co(n)s(ulibus). |
     Ex permissu M. Iuni Rufi praefecti Aegypti L. Nonio Calpurnio | Torquato Asprenate T. Sextio Magio Laterano co(n)s(ulibus) k(alendis) Iulis, anno | XIII Imp(eratoris) Caesaris Domitiani Aug(usti) Germanici mense Epip die VII. ||
     Ibi M. Valerius M. f. Pol(lia) Quadratus coram ac praesentibus eis, | qui signaturi erant, testatus est iuratusque dixit per I(ouem) O(ptimum) M(aximum) et Genium | sacratissimi Imp(eratoris) Caesaris Domitiani Aug(usti) Germanici in militia | sibi L. Valerium Valentem et Valeriam Heraclun et Valeriam || Artemin omnes tres s(upra) s(criptos) natos esse, eosque in aere incisos ciuitatem | Romanam consecutos esse beneficio eiusdem optumi principis.
 

 
►  Bibliography
 
 
Dessau, Inscriptiones Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 9059 ; AE 1910, n. 75 ; Lefebvre, Bulletin de la Société Archéologique d'Alexandrie, 1910, pp. 39-52 ; AE 1911, n. 25 and 212 ; Breccia, Catalogue général des antiquités égyptiennes du Musée d'Alexandrie, Cairo, 1911, n. 61 a ; Dessau, ZSS, 32, 1911, pp. 384 ss. ; Mispoulet, RHD, 1911, pp. 5 ss. ; Seymour de Ricci, RA, 17, 1911, pp. 373 ss. ; Wilcken, APF, 5, 1911, pp. 434 ss. ; AE 1912, n. 264 and 287 ; Wilcken, Grundzüge und Chrestomathie der Papyruskunde, Leipzig-Berlin, 1912, Chrest. n. 463 ; Lesquier, L'armée romaine d'Égypte d'Auguste à Dioclétien, Cairo, 1918, pp. 297 ss. and 333 ; Schiaparelli, Raccolta di documenti latini, I, Como, 1923, pp. 88 ss. ; Kubitschek, RE, XII, 1925, c. 1671 ss. ; Lammert, RE, XV, 1932, c. 2052 ; Seston, CRAI, 1932, pp. 311 ss. ; Schell, Aegyptus, 13, 1933, pp. 137 ss. ; AE 1934, n. 1 ; CIL XVI (1936), Appendix 12 ; Johnson in Frank, An Economic Survey of Ancient Rome, II, Baltimore, 1936, p. 677, n. 409 ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed., Paris, 1937, pp. 191 ss. ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 424-427, n. 76 ; AE 1950, n. 240 ; Bataille, JJP, 4, 1950, p. 329 ; Castello, L'acquisto della cittadinanza e i suoi riflessi familiari nel diritto romano, Milano, 1951, p. 43 ss. ; Neumann, RE, Suppl. IX, 1952, c. 1957 ss. ; Taubenschlag, ZSS, 70, 1953, p. 287 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, pp. 72-73 and 458 ; Cavenaile, Corpus Papyrorum Latinarum, Wiesbaden, 1958, n. 104 ; Daris, Aegyptus, 40, 1960, pp. 67 ss. ; Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp. 159-160, n. 196 ; McCrum & Woodhead, Select Documents of the Principates of the Flavian Emperors, Cambridge, 1961, pp. 110-111, n. 404 ; Cancelli, NDI, VIII, 1962, p. 107 ; Daris, Documenti per la storia dell' esercito romano in Egitto, Milano, 1964, p. 202 ; Garnsey, Social Status and Legal Privilege in the Roman Empire, Oxford, 1970, pp. 245 ss. ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 441-444, n. 10 ; Hänlein-Schäfer, Veneratio Augusti : Eine Studie zu den Tempeln des ersten römischen Kaisers, Roma, 1985, p. 205 ; Mann & Roxan, Britannia, 19, 1988, pp. 341-347 ; Sherk, The Roman Empire : Augustus to Hadrian, Cambridge, 1988, p. 145 ; Speidel, ZPE, 95, 1993, p. 190 ; Ando, Imperial ideology and provincial loyalty in the Roman Empire, Berkeley-Los Angeles-London, 2000, p. 356 ; Phang, The Marriage of Roman Soldiers (13 BC-AD 235) : Law and Family in the Imperial Army, Leiden, 2001, pp. 104 and 471 ; Timpe, Römische Geschichte und Heilsgeschichte, Berlin-New York, 2001, pp. 31-32 ; Plümacher, Geschichte und Geschichten, Tübingen, 2004, p. 165 ; Pollard in Potter, A companion to the Roman Empire, Malden-Oxford-Victoria, 2006, p. 224 ; Hirt & Speidel, Militärdiplome : Die Forschungsbeiträge der Berner Gespräche von 2004, Stuttgart, 2007, p. 64 ; Luschin, Römische Gartenanlagen : Studien zu Gartenkunst und Städtebau in der Römischen Antike, Diss., München, 2010, p. 42.
 
 
►  Source : Wooden tablet, part of a diptych, found in 1909 amid the ruins of Philadelphia Arsinoitica.