RESCRIPTUM HADRIANI DE SCHOLA EPICUREA ATHENIENSI
   
Rescript of Hadrian on the Epicurean School at Athens
   
( AD 121 )


 
M. C. J. Miller, Inscriptiones Atticae : Supplementum..., VI, Chicago, 1992, n. 57 ).
 

 
End of a document
_ _ _ις χαλ_ _ _ |
Letter from Plotina to Hadrian
[_ _ _ M. Annio Vero II, Cn. A]rrio Augure co[(n)s(ibus) _ _ _] | a Plotina Augusta. | [quod studium meum] erga sectam Epicuri sit, optime scis, d[omi]ne. huius successioni a te succurendum | [est. nunc quia n]on licet nisi ex civibus Romanis adsumi diad[o]chum, in angustum redigitur eligendi | [facultas. rogo   er]go   nomine  Popilli Theotimi, qui est modo diado[c]hus Athenis, ut illi permittatur a te et Graece | [t]estari circa hanc partem iudiciorum suorum quae ad diadoches ordinationem pertinet et peregrei-|nae condicionis posse sub[s]tituere sibi successorum, s[i i]ta suaserit profectus personae; et quod Theotimo | concesseris, ut eodem iure et deinceps utantur futuri diadochi sectae Epicuri, eo magis quod opservatur, | quotiens erratum est a testatore circa electionem [di]adochi, ut communi consilio substituatur a studio-|sis eiusdem sec[t]ae qui optimus erit: quod facilius fiet, si e[x] compluribus eligatur. |
Rescript of Hadrian
[I]mp(erator) Caesar Traianus   Hadrianus   Aug(ustus)   Popillio   Theotimo:   permitto   Graece testari de eis quae pertinent ad diado-|chen sectae Epicureae. set cum et facilius successorem e[l]ecturus sit, si ex peregrinis quoque substituendi facul-|tatem abuerit, hoc etiam praesto e<t> deinceps ceteris [qui] diadochen habuerint: licebit vel im pe<re>greinum vel | in civem Romanum ius hoc transferri. |
Letter from Plotina to the school at Athens
Πλωτεῖνα Σεβαστὴ πᾶσι τοῖς φίλοις χαίρειν. [ἔ]χομεν οὗ τυχεῖν ἐσπεύδομεν· συνκεχώ-|ρηται γὰρ τῶι διαδόχωι, ὃς ἂν μέλληι τῆς Ἐπικούρου διαδοχῆς ἀφηγεῖσθαι τῆς οὔσης ἐν | Ἀθήναις, καὶ πᾶν τὸ πρὸς τὴν διαδοχὴν ἀν[ῆ]κον οἰκονόμημα Ἑλληνικῆι διαθήκηι δι-|ατάσσεσθαι καὶ αἱρεῖσθαι εἴτε Ἕλληνα   εἴτε   Ῥωμαῖον   βούλοιτο   τὸν   προστατήσοντα   τῆς   | διαδοχῆς. καλῆς οὖν τῆς ἐξουσίας προσγ[εγ]ενημένης   ἧς   ἀξίαν   χάριν   ὀφείλομεν   εἰδέ-|ναι   τῶι   ὡς ἀληθῶς εὐεργέτηι καὶ πάσης π[α]ιδείας κοσμητῆι ὄντι καὶ κατὰ τοῦτο σε[βα]σμιω-|τάτωι αὐτοκράτορι, ἐμοὶ δὲ προσφιλεστάτω[ι] κατὰ πάντα καὶ ὡς διαφέροντι κυρίωι καὶ ὡ[ς ἀ]γαθῶι | τέκνωι, κατάλληλον ὑπάρχει ἕκαστον τῶν πεπιστευμένων τὴν κρίσιν τῆς προστατείας τὸν ἄ-|ριστον αἰεὶ ἐκ τῶν ὁμοδόξων πειρᾶσθαι ἀντικαθιστάνειν εἰς τὸν ἑαυτοῦ τόπον καὶ πλεῖον | νέμειν τῆι τῶν ὅλων ὄψει ἢ τῆι ἰδίαι [πρ]ός τινας συνηθεί[αι]. ἐμοὶ μὲν οὖν ἤρεσκε μηδὲ [ἀγα]π[ᾶν τι]-|νας μάλλον τῶν διαφέρειν δοξάντων κατὰ τὴν δύναμιν τῶν λό[γ]ω[ν τ]ῶν [ἡμ]ετέρων καὶ κατὰ | τὸ ἀκόλουθον ἐν τῆι κατὰ τὴν διάθεσ[ιν τ]ῶν [ἠθ]ῶν ὑπεροχῇ. εἰ δ’ ἄρα τοῦτο μὴ γείνοιτο, οὐ παρὰ | τὴν ἰδίαν τοῦ πράγματος φύσιν, ἀλλὰ παρὰ τὴν ἡμῶν αὐτῶν ἀσθένειαν ἢ διά τινα ἄλλην τυχικὴν | ἐμπόδισιν, τό γε τὸν ὑπὲρ τοῦ κοινοῦ θρησκεύματος βουλευόμενον καθήκειν οἴομαι [σ]το-|χάζεσθαι τοῦ ἀρέσοντος [κοιν]ῆι πᾶσιν καὶ μὴ τοῦ ἰδίαι ἑαυτῶι. μὰ τὸν Δία δὲ οὐδὲ νομίζω | τὸν ἀντιλαβόμενον [τῆς] ὠφελίας τῆς ἐκ τῶν λόγων περιγεγενημένης αὐτῶι καὶ χά-|[ριν ἔχ]οντα τῶι τοιο[ύτωι συ]ναισθήματι αὐτοῦ παρὰ τὸ ἐπιλογισμῶι χρῆσθαι τῶι μὴ ἐάσον-|[τι αὐτὸν] παρεξεν[εγκεῖν τ]ὸ μέγεθος τῆς δωρεᾶς μὴ οὐχὶ οὕτως διατεθήσεσθαι ὥστε καὶ | _ _ _ τὸ τοῦ σεμνώματος τήρημα τοῦ τόπου ἐκείνου, ὃς περιέχει τὰ | _ _ _ καὶ τὴν γνώμην δὲ τὴν ὑπὲρ τῆς καθηγεμονίας τοῦ σωτῆρος ητ̣! | [_ _ _ πρώτου(?)] κυρίου καθεσταμένου τῆς σχολῆς ὄντων κατ’ ἐκεῖνον [τὸν καιρὸν(?) !!] | [_ _ _ Ἐπικ]ούρωι κατὰ τἆλλα ἰδιώματα οὐ κατὰ τὴν ὑπεροχὴ[ν _ _ _] | _ _ _μένου ἐτέρων τε πλειόνων κ_ _ _ | _ _ _
 

 
►  Bibliography
 
 
AE 1891, n. 20 ; Diels, Archiv für Geschichte der Philosophie, 4, 1891, pp. 478 ss. ; Dareste, RDH, 1892, pp. 622 ss. ; Dessau, Inscriptiones Latinae Selectae, Berlin, 1892-1916, n. 7784 ; Mommsen, ZSS, 12, 1892, pp. 152 ss. = GS, III, pp. 50-52 ; Rohden, RE, II, 2 (1896), c. 2312 ; Wilhelm, JÖAI, 2, 1899, pp. 270 ss. ; CIL III, Suppl. (1902), n. 12283 and 14203, 15 ; Kirchner, Inscriptiones Graecae II et III, I, Berlin, 1913-16, n. 1099 ; Dittenberger et al., Sylloge inscriptionum Graecarum, 3rd ed., Leipzig, 1915-24, n. 834 ; Steinwenter, ZSS, 51, 1931, pp. 404 ss. ; Beseler, ZSS, 52, 1932, pp. 284 ss. ; Groag & Stein, Prosopographia Imperii romani, I, Berlin-Leipzig, 1933, p. 215, n. 1092 ; Graindor, Athènes sous Hadrien, 1934, pp. 203-207 ; Orestano, St. Riccobono, III, Palermo, 1936, p. 477 ; Girard, Textes de droit romain, 6th ed., Paris, 1937, pp. 196 ss. ; Oliver, TAPA, 69, 1938, pp. 494 ss. ; Riccobono, FIRA I, Firenze, 1941, pp. 430-431, n. 79 ; Schulz, History of Roman legal Science, Oxford, 1946, p. 121, n. 3 ; Steinwenter, IURA, 4, 1953, p. 141 ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 465 ; Johnson, Coleman-Norton & Bourne, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, p. 180, n. 238 ; Voci, Diritto Ereditario Romano, II, Milano, 1963, p. 130 ; Amelotti, Il testamento romano attraverso la prassi documentale, I, Firenze, 1966, pp. 79 and 221 ; Smallwood, Documents Illustrating The Principates of Nerva Trajan and Hadrian, Cambridge, 1966, pp. 157 ss., n. 442 ; Kaiser, Das Römische Privatrecht, I, München, 1971, p. 687 ; Follet, Athènes au IIe et IIIe siècles : Études chronologiques et prosopographiques, Paris, 1977, pp. 23-24 ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp. 449-450, n. 13 ; Oliver, AJP, 99, 1978, pp. 269-270 ; Temporini, Die Frauen am Hofe Trajans : E. Beitr. Zur Stellung d. Augustae im Principat, Berlin, 1978, p. 163 ; Martin, La documentacion griega de la cancilleria del emperador Adriano, Pamplona, 1982, n. 12 ; Sherk, The Roman Empire : Augustus to Hadrian, Cambridge, 1988, p. 184, n. 144 ; Oliver, Greek Constitutions of Early Roman Emperors from Inscriptions and Papyri, Philadelphia, 1989, n. 73 ; Champlin, Final judgments : duty and emotion in Roman wills, 200 B.C.-A.D. 250, Berkeley-Los Angeles, 1991, p. 59 ; Miller, Inscriptiones Atticae : Supplementum inscriptionum Atticarum, VI, Chicago, 1992, n. 57 ; Boulogne, Plutarque dans le miroir d'Épicure : Analyse d'une critique systématique de l'épicurisme, Villeneuve d'Ascq, 2003, p. 21 ; Migliorati, Cassio Dione e l'impero romano da Nerva ad Antonino Pio : alla luce dei nuovi documenti, Milano, 2003, p. 208.
 
 
►  Source : Marble stele discovered in Athens, Greece, in 1890.
 


Traduction française          English translation